Psychosociale hulpverlening
Basismethodiek psychosociale hulpverlening Sjef de Vries
Hoofdstuk 2 (Blz. 51 t/m 67) Problemen en hulpverlening
Als taken binnen de psychosociale hulpverlening omschrijft het
beroepsprofiel:
- veranderings- en competentiegerichte begeleiding
- ondersteunende en stabiliserende begeleiding
- outreachende benadering
- casemanagement
- crisisinterventie
- concrete en informatieve hulp
- belangenbehartiging en conflictbemiddeling
- uitbouwen en ondersteunen van sociale netwerken
- onderzoek en rapportage
Centrale waarden van het maatschappelijk werk:
Wat is nou de meerwaarde van het maatschappelijk werk? Er zijn veel
verschillen tussen maar er zijn een aantal gemeenschappelijke kenmerken te
noemen die het tot typisch „maatschappelijk werk‟ maken en die men ook de
centrale waarden van het maatschappelijk werk kan noemen:
- Maatschappelijk werkers stellen de mens centraal en niet de problematiek
of psychopathologie. Het menselijk gedrag wordt begrepen vanuit het
individu en de context van de problemen.
- Maatschappelijk werkers stellen de relatie met de cliënt centraal streven
naar een gelijkwaardige relatie.
- Maatschappelijk werkers zijn er niet alleen voor de cliënt maar ook met de
cliënt.
- Maatschappelijk werkers sluiten aan bij de leefwereld van de cliënt ze
gaan uit van zijn mogelijkheden en referentiekader.
- Maatschappelijk werkers richten zich op de actuele problemen en relaties.
- Maatschappelijk werkers zijn gericht op de cliënt helpen zichzelf te helpen
wakker schudden en competenties ontwikkelen.
- Maatschappelijk werkers functioneren als intermediair tussen cliënt en
maatschappij belangenbehartiging.
Psychosociale problemen waar het maatschappelijk werk mee te maken krijgt
zijn enorm divers. Psychosociale problemen spelen op een aantal
levensgebieden:
- Somatisch gebied: de eigen lichamelijke wereld
- Psychisch gebied: de intra-persoonlijke wereld van denken en beleven
- Sociaal gebied: de relationele interpersoonlijke wereld, context
waarbinnen mensen in relatie tot elkaar staan.
- Materieel gebied: financiën, woonwijk, werkomstandigheden etc.
- Maatschappelijk gebied: culturele, religieuze, politieke verhoudingen
tussen groepen.
,Structuur en verbanden. (systeemkenmerken)
Deze gebieden zijn zelfstandige eenheden maar toch afhankelijk van elkaar. Ze
worden door elkaar beïnvloedt: een slechte woning, geldgebrek en slechte
voeding heeft invloed op sociaal, psychisch en somatisch gebied. Dat feit is
belangrijk omdat het ons attent maakt op het feit dat je één gebied niet kunt
begrijpen zonder het andere erbij te betrekken. Hiermee verwant is het principe
van de ondeelbaarheid: alle processen vormen samen een geheel en is niet
deelbaar.
Consequentie: een gebeurtenis heeft effect op alle processen. Zo kunnen
sociale, interpersoonlijke spanningen zich uiten in lichamelijke symptomen.
Dit verklaart waarom de manier waarop het probleem verschijnt (het symptoom)
niet altijd iets te maken heeft met de inhoud van dit
probleem zelf.
Psychische stoornissen en lichamelijke ziekten kunnen alternatieve reacties zijn
op hetzelfde probleem, lichamelijke ziekten kunnen een beschermende functie
hebben om ergere psychische ziekte te voorkomen.
Er bestaat een circulaire beïnvloeding tussen de processen: er bestaat een
zodanige relatie tussen de oorzaak en gevolg, waardoor het onderscheid tussen
oorzaak en gevolg verdwijnt en er sprake is van wederzijdse beïnvloeding.
Voorbeeld: omdat hij eenzaam is drinkt hij te veel en omdat hij te veel drinkt is
hij eenzaam.
Hiërarchie: Naarmate een levensgebied meer andere gebieden/processen
omvat, heeft het meer invloed op die andere gebieden.
Levensgebieden en problemen:
Van een niet problematische situatie is sprake wanneer de levensgebieden zo op
elkaar aansluiten dat ze elkaars aparte processen zodanig beïnvloeden dat ze die
processen versterken om volgens hun interne wetmatigheden te functioneren.
Van een problematische situatie is sprake wanneer zich gebeurtenissen voordoen
die deze „passende samenhang‟ verstoren.
Moeilijkheden, problemen, symptomen: In de dagelijkse realiteit worden we
geconfronteerd met
(levens)moeilijkheden. Problemen ontstaan pas als in ons systeem geen
oplossingen voorhanden
zijn. Duurt deze situatie lang, dan ontstaan er symptomen. Verschil tussen deze
drie is belangrijk,
omdat met elk van de drie verschillende omgegaan dient te worden.
Het subjectieve van problemen: Of een gebeurtenis als een probleem ervaren
wordt is een subjectief
gegeven en afhankelijk van hoe de sociale context de gebeurtenis interpreteert.
, Psychosociale problemen; enkele cijfers:
de laatste twintig jaar laten nauwelijks grote verschuivingen zien in de
aangemelde problematiek.
Clusters: Verbanden tussen de probleemcategorieën en de cliënten en de
vormen van hulpverlening.
Stad/platteland: In de grote steden is meer materiële problematiek en in de
landelijke meer immateriële.
Hoe effectief is de psychosociale hulp?
Tevredenheid: 2002 96% tevreden cliënten.
Baten die de cliënten hebben ondervonden:
1. Ondersteuning en opvang; een combinatie van emotionele steun en de
dingen op een rijtje
krijgen.
2. Gedragsveranderingen in de psychosociale sfeer; het leren van
vaardigheden voor alternatief gedrag, het verbeteren van contacten en
leren omgaan met problemen.
3. Concrete dienstverlening; het krijgen van informatie, hulp bij toegang tot
instanties en belangenbehartiging.
4. Leren accepteren van en leren leven met een problematische situatie.
Maatschappelijke resultaten: Het levert een bijdrage aan het realiseren van
de sociaal-politieke en sociaaleconomische doelstellingen van de overheid op
gemeentelijk en landelijk niveau.
Significante resultaten: De cliënten scoren hierbij lager dan bij aanvang van
de hulpverlening.
Empowerment als resultaat: Vergroten van de competenties werd als
empowerment van de cliënt gezien. Dit is een expliciet doel van het
maatschappelijk werk.
Hoofdstuk 3 (Blz. 68 t/m 89) De Cliënten
Vrouwen
Er is aangetoond dat vrouwen meer psychosociale problemen ervaren dan
mannen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Cheska. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.