In deze samenvatting vind je alles wat je voor het vak transactionele analyse moet weten. In de samenvatting zijn alle begrippen te vinden die je moet weten voor de toets. Voor het vak coaching kun je een aparte samenvatting vinden. Met deze samenvatting ben je verzekerd van een voldoende op de toe...
Ontstaan TA
Eric Berne- Psychiater, Psychoanalyticus 1910-1970
Theorie jaren 60/ 70 ontwikkeld
- Persoonlijkheidstheorie, communicatietheorie, ontwikkelingstheorie
- Gaat ervan uit dat mensen ok zijn
- Mensen hebben eigen verantwoordelijkheid voor proces
- Besluiten gaan herzien – hoe kan het anders
- Mensen bepalen eigen lot door besluiten. Deze kunnen herzien worden
- Hoe eerder een eigenschap is ontwikkeld, hoe lastiger te veranderen
- Biedt verandering voor mensen die vastlopen met zichzelf en anderen
- Coaching 1 op 1 en in groepen
Doel van TA:
Bewustheid: vermogen om te zien, horen, voelen, proeven, ruiken op manier waarop
pasgeborene dat doet. Leven in het hier en n, niet in verleden of toekomst.
Inzicht: ik kan mijn thema zelf oplossen en aanpakken.
Spontaniteit: Vrij reageren vanuit zijn hier drie ego-toestanden. Denken, voelen en gedragen
vanuit ouder, volwassene of kind Ego-toestand.
Intimiteit: open uitwisselen van gevoelens en behoeften zonder racketgebruik of spelen.
= autonomie
Client leert probleem oplossen vanuit vrije keuze ipv reageren uit situatie van vroeger
OK-Vierkant
++, --, +-, -+
Levensposities
Ik ok, jij ok – volwassen
Ik ok, jij niet ok – wantrouwend ouder
Ik niet ok – jij ok – afhankelijk kind
Ik niet ok, jij niet ok – desinteresse
(Oefening pot pindakaas)
Ik ben OK, jij bent OK: oplossen van problemen, positieve insteek
Ik ben niet OK, jij bent OK: ik voel mij minder dan andere, slechte stemming, bevestiging van
andere dat ik minder ben
Ik ben OK, jij bent niet OK: de baas spelen over andere, dominant
Ik ben niet OK, jij bent niet OK: ik geloof dat niemand iets waard is
Herkennen ego toestand:
A-woorden en zinnen
B-Intonatie: hoe
C-houding: mimiek, gebaren
D- de soort relatie: hoe reageert iemand op interactie?
OVK – ouder, volwassenen kind
Ouder- gevoelens, gevoelens, gedachten gedragingen, gedachten overgenomen van ouders
Volwassene: gedrag directe respons van hier en nu
Kind: Gedrag, gevoelens, gedachten vanuit kinderjaren herhaald
Hoe is je ego-positie te herkennen?
-gedragsdiagnose: woorden, intonatie, gebaren, lichaamshouding
-sociale diagnose: tot welke egotoestand voel ik mij verleid?
-historische diagnose: in therapie: de egostructuur van de patiënt wordt duidelijk door
‘historisch onderzoek’
-fenomenologische diagnose: diagnose vanuit herbeleving in geleide fantasie of rollenspel
Structureel model – hoe je je voelt
- Binnenkant
- Hoe persoonlijk is opgebouwd aan de binnenkant
- Operating system
- Verhouding in jou
- Buitenkant ziet dit niet aan jou
Dit is hoe je persoonlijkheid is opgebouwd. Van kind naar ouder naar volwassene.
O: gedraging, gedachten gevoelens overgenomen van ouders
V: ggg hier en nu
K: ggg van vroeger herhaald
, Eerst wordt kind opgebouwd. Pre verbaal- wat jij begreep hoe wereld in elkaar zit
Eerst kind (K2)
O: ouder in kind – magische ouder
V: volwassene in kind – vroege werkelijkheidsbeleving – kleine professor- jouw verhouding
van jezelf, de wereld en anderen
K: Kind in kind – taal wordt in je leven gevoegd.
Dan ouder: geintrojecteerde ouders en ouderfiguren
Introjectie: je haalt het naarbinnen. Je hoort je ouders in je hoofd praten. Echo’s van wat
anderen tegen je hebben gezegd.
Dan volwassene: Is niet onderverdeeld!
Functioneel model – OVK
- Buitenkant
- Welk gedrag laat je zien/ is zichtbaar
- Ze zijn allemaal effectief. Soms het ene en soms het ander.
Volwassenen gedrag:
- Niet oordelend
- In het hier en nu
- Niet meegaan in meningen
- Geïnteresseerd, zelfverzekerd, realistisch
Kritische ouder:
- Moralisch, oordelend, autoritair
- Doe dit, stop dat, dit is goed/slecht
- Streng, kortaf, kin omhoog, rechte rug
- Relatie: ongelijkwaardig
- Heeft aangepast kind nodig
Voedende ouder
- Ik help je, wat is er?
- Geruststellend, verzorgend, steunend, begrijpend
- Herhaalt oudergedrag uit verleden
- Ongelijkwaardig
- Ook dominant maar door aardig te zijn.
- Heeft aangepast kind nodig
Rebellerend kind
- Opstandig, klagend
- Is aangepast kind, maar dan negatief
- Je weet wat de ander irriteert
- Je doet dat wat degene boos maakt
Vrij kind/ neutraal kind
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rachelblok1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.72. You're not tied to anything after your purchase.
