Class notes
Hoorcollege samenvatting Neuropsychologie van de veroudering
- Course
- Institution
Alle colleges (12) omschreven en ondersteunt met afbeeldingen. In het Nederlands geschreven
[Show more]
2 reviews
By: robinvdberg • 2 year ago
By: annew1 • 3 year ago
Seller
Followcatharinavandedem
Reviews received
Content preview
Hoorcolleges Neuropsychologie van de verouderingInhoudsopgave
Hoorcollege 1 ................................................................................................................................................... 1
Hoorcollege 2 ................................................................................................................................................... 8
Hoorcollege 3 ................................................................................................................................................. 15
Hoorcollege 4 ................................................................................................................................................. 23
Hoorcollege 5 ................................................................................................................................................. 31
Hoorcollege 6 ................................................................................................................................................. 38
Hoorcollege 7 ................................................................................................................................................. 45
Hoorcollege 8 ................................................................................................................................................. 52
College 9 ........................................................................................................................................................ 59
Hoorcollege 10 ............................................................................................................................................... 65
Hoorcollege 11 ............................................................................................................................................... 72
Hoorcollege 12 ............................................................................................................................................... 76
Overzicht ziektes en beperkingen ................................................................................................................... 83
Hoorcollege 1
Neuropsychologie van de veroudering – waarom?
Waar of niet waar?
- Oudere mensen zijn minder gelukkig en content dan jonge mensen → niet waar
- De meeste oudere mensen krijgen dementie → niet waar
- Met het ouder worden zullen alle cognitieve functies afnemen → niet waar
Waarom is het belangrijk om naar veroudering te kijken?
Wetenschappelijke redenen:
1. Presenteer een compleet beeld van de ontwikkeling
- Ontwikkelingspsychologie: focus op kinderen of jongvolwassen
- Vervolgontwikkeling op volwassen leeftijd genegeerd
- Populaire aanname in de ontwikkelingspsychologie: geleidelijke, voorspelbare,
psychologische functies bij veroudering – tweetrapsmodel
1
, 2. Tweetrapsmodel van het leven (life span perspective): fysieke en psychologische
functies blijven ontwikkelen (groei) tot op zekere hoogte (volwassenheid), gevolgd
door een geleidelijke en voorspelbare achteruitgang (veroudering):
- Biologische functies: model is grotendeels correct
- Psychologische functies: model is verouderd
3. Levensduurperspectief: veranderingen tussen geboorte en dood worden als
ontwikkeling beschouwd
- Veranderingen in functionele capaciteit maken deel uit van de levensduur
- De rijping gaat door tot de dood
- Relevant voor het bestuderen van psychologische veroudering
- Veranderingen zijn niet voorspelbaar, niet noodzakelijk een verslechtering van
functies
Praktische redenen om veroudering te onderzoeken:
1. Sterke toename van het aantal ouderen wereldwijd:
- Toename van ziekten die verband houden met veroudering
- Verhoog de vraag naar behandeling en zorg
- Preventie van leeftijdsgebonden aandoeningen
55-plussers rijkste leeftijdsgroepen
→ en met ‘’wealth’’ komt invloed → daarom zijn ouderen ook belangrijk
Welke leeftijd:
- Chronische leeftijd: de leeftijd van het geboorte jaar (bijv. 1990)
- Biologische leeftijd: leeftijd in verhouding tot het aantal jaren dat men kan verwachten
te leven (of in verhouding tot fysieke verschijning en lichaamsfuncties, bijv.
bloeddruk)
- Functionele leeftijd: iemands competentie in het uitvoeren van specifieke taken met
betrekking tot personen van dezelfde chronologische leeftijd
- Psychologische leeftijd: hoe goed kan een persoon zich aanpassen aan veranderende
omstandigheden, flexibiliteit, nieuwe activiteiten proberen
- Sociale leeftijd: opvattingen van de meeste mensen in de samenleving over wat een
persoon van een bepaalde chronologische leeftijd zou moeten doen en gedragen
2
,Welke leeftijd?:
- Chronologische leeftijd meest voorkomende maat in onderzoeken naar veroudering
- Oudere volwassenheid begint doorgaans op 65 (pensioenleeftijd)
o Nader onderscheid: Jong-oud (65-74), oud-oud (75-84), oud-oud (>85)
- Wie wordt ouder? Individuele variabiliteit
- 65-plussers geen homogene groep
o Interindividuele verschillen
o Intra-individuele verschillen
Toename in aantal oudere personen
‘’Aan de basis van het proces van vergrijzing van
de bevolking van de bevolking ligt de
uitzonderlijk snelle toename van het aantal
ouderen, een gevolg van de hoge geboortecijfers
in het begin en midden van de twintigste eeuw en
het toenemende aantal mensen dat ouder wordt’’
(World Population Aging, 2013)
In alle landen leven meer mensen langer
Bevolkingspiramides:
Percentage van de bevolking per
leeftijdscategorie van 5 jaar
- Rood – mannen
- Geel – vrouwen
Bovenste plaatje: pyramide en
Onderste plaatje: evenveel ouderen
als jongeren
Ouder wordende babyboomers
^ minder kinderen worden geboren
Over de 60 wordt de grootste leeftijdsgroep
- 2013: bevolking boven de 60 in de minderheid van de bevolking van 0 tot
19 jaar
- 2024: bevolking boven de 60 zal naar verwachting groter zijn dan alle andere
leeftijdsgroepen in de meer ontwikkelde regio’s
3
, Consequenties van oudere wordende populatie
1. Afhankelijkheidsratio
- Verhouding bevolking in de meest afhankelijke leeftijden en de bevolking in de
belangrijkste werkende leeftijden: (aantal kinderen onder de 15 + personen van 65 jaar
en ouder) / (aantal personen 15-64 jaar = werkende)
- Hogere afhankelijkheidsratio:
o meer ‘’afhankelijke personen’’ in verhouding tot de groep in de productieve
leeftijden
o meer economische druk op de productiegroep
o afhankelijkheid in meer ontwikkelde landen zal toenemen
▪ voornamelijk als gevolg van een toename van het aantal ouderen
2. Old age support ratio
- Aantal personen beschikbaar in de belangrijkste werkende
leeftijden om elke oudere te ondersteunen: aantal personen
van 15-64 jaar/aantal personen van 65 jaar of ouder
- 2013, slechts 4 personen in de werkende leeftijd voor elke
oudere in meer ontwikkelde regio’s
- Ratio zal naar verwachting verder dalen. Dus je hebt minder
mensen die beschikbaar zijn om de oudere te ondersteunen.
Gezondheidszorg kosten
- De gezondheidsuitgaven groeien snel als gevolg van de
veroudering
- Ouderen hebben meer algemene gezondheidszorg nodig en meer gespecialiseerde
diensten voor complexere pathologieën
- De belangrijkste oorzaken van handicaps en gezondheidsproblemen op oudere leeftijd
zijn niet-overdraagbare ziekten, waaronder:
o Hartziekte, kanker, diabetes, ‘de vier reuzen van de geriatrie’ (immobiliteit,
incontinentie, verstandelijke beperking)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller catharinavandedem. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.30. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now