Ontwikkelingspsychologie
DEEL 1: DE ONTWIKKELING VAN HET KIND (P4-21)
1. EEN INLEIDING IN DE ONTWIKKELING VAN HET KIND
1.1. EEN ORIËNTATIE OP DE ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE
• Ontwikkelingspsychologie = wetenschappelijke studie naar patronen van groei, verandering
en stabiliteit van conceptie tot de ouderdom, maar met een accent op de jaren tot de
volwassenheid, waarin veranderingen elkaar het snelst opvolgen.
- In handboek beperkt tot aan adolescentie
- Synoniem = levenslooppsychologie
Ontwikkeling = genese, ontvouwen
Lichamelijke groei en veranderingen in de psyche van individuele personen die worden beïnvloed
door de ontwikkeling van de samenleving
➢ Continu proces in de tijd
➢ Niet omkeerbaar
➢ Globaal naar gedifferentieerd ( word steeds verfijnder)
• Aanverwante begrippen:
➢ Groei
➢ Rijping
➢ Leren ( omgeving die je bepaalde handeling gaat aanleren)
1.1.1 REIKWIJDTE VAN HET VAKGEBIED
• Thematische gebieden:
− Fysieke ontwikkeling
➢ Studie naar de invloed van het lichaam op het gedrag
➢ Bv. Effecten van het seksuele rijpingsproces tijdens de adolescentie op gedrag
,− Cognitieve ontwikkeling
➢ Studie naar de invloed van groei en verandering in intellectuele vermogens op het gedrag
➢ Bv. Invloed van veranderingen in intellectuele vermogens op gedrag
− Sociale ontwikkeling
➢ Studie naar interacties van mensen en hoe hun sociale relaties in de loop van hun leven
groeien, veranderen en stabiel blijven
➢ Hoe speelt de impact van de ander in de verschillende levensfasen?
➢ Bv. Evolutie van vriendschappen in de kindertijd
− Persoonlijkheidsontwikkeling
➢ Studie naar stabiliteit en veranderingen in eigenschappen die personen van elkaar
onderscheiden
➢ Bv. Bezit een mens gedurende zijn leven stabiele karaktereigenschappen?
• Leeftijdsgroepen en individuele verschillen:
− Prenatale periode (conceptie – geboorte)
− Babytijd (0-1 jaar)
− Peutertijd (1-3 jaar)
− Kleutertijd (3-6 jaar)
− Lagere schooltijd (6-12 jaar)
− Adolescentie (12- 20 jaar)
− Volwassenheid (20-60 jaar)
− Oudere volwassenheid of ouderdom (> 60 jaar)
− Soms duidelijke grenzen, soms artificieel
➢ Grote individuele verschillen
➢ Ontwikkelingspsychologie: gemiddeld genomen!
• Ontwikkelingspsychologie
− Algemene veranderingen en gedragsreorganisaties die iedereen doormaakt bij het ouder worden
− Ontwikkeling als een normatief gegeven
,Maar ook aandacht voor:
• Individuele ontwikkeling = individuele variatie rond het normatieve verloop van de ontwikkeling
1.1.2 INVLOEDEN OP DE ONTWIKKELING: ONTWIKKELEN IN EEN SOCIALE WERELD
• Cohort = een groep mensen die rond dezelfde tijd op dezelfde plek is geboren
➢ Leden van zelfde cohort delen aantal omgevingsfactoren (bv. economische toestand,
epidemieën, oorlogen,…)
➢ Word vooral gebruikt om wetenschappelijk onderzoek te doen ( bep. Populatie)
• Normatieve gebeurtenissen = gebeurtenissen die zich voor de meeste individuen binnen een groep
op dezelfde manier voltrekken
--> Verschillende soorten invloeden op de ontwikkeling:
1. Normatieve historisch bepaalde invloeden
- ook wel cohorteffecten
» Bv. Corona, 9/11, atoombom, rampen
2. Leeftijdsgebonden invloeden
- Biologische en omgevingsinvloeden gelijk voor mensen in bepaalde leeftijdsgroep, ‘ongeacht’
wanneer of waar ze opgroeien
- Atypische gebeurtenissen op tijdstip dat dit meeste anderen uit die groep niet overkomt
» Bv. Studeren met achtergrond (zeer) lage SES , Obama als zwarte president, overlijden ouders
, Jezelf even testen …
Elke persoon krijgt in zijn leven te maken met gemeenschappelijke invloeden en met unieke niet-
normatieve gebeurtenissen.
• Enkele voorbeelden van historische invloeden zijn…
Oorlogen, economische groei en crisis, technologische ontwikkelingen, epidemieën, rampen
• Enkele voorbeelden van leeftijdsgeboden invloeden zijn…
Voor het eerst naar school gaan, puberteit bereiken , …
• Enkele voorbeelden van sociaal-culturele invloeden zijn…
Etnische afkomst, sociale klasse, lidmaatschap van een subcultuur
• Enkele voorbeelden van niet-normatieve invloeden zijn…
Een wedstrijd winnen , je ouders verliezen door ongeval
1.2.3 VRAAGSTUKKEN BIJ THEMA’S VAN DE ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE
1. Continue versus discontinue verandering
• Continue verandering = geleidelijke kwantitatieve toename in ontwikkeling, waarbij prestaties op
een bepaald niveau voortvloeien uit op de vorige niveaus
• Discontinue verandering = ontwikkeling die in aparte stappen of stadia plaatsvindt, en waarbij elk
stadium gedrag oplevert dat kwalitatief anders is dan gedrag in eerdere stadia
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lenadejonck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.