HOOFDSTUK 2 : OOSTERSE TRADITIES EN ATHEÏSME ........................................................................................... 33
WITTGENSTEIN’S LECTURE ON ETHICS ................................................................................................................. 57
IN DE SCHADUW VAN DE DOOD ........................................................................................................................... 62
JOB, DE MAN DIE ALLES VERLOOR ........................................................................................................................ 73
KLUIZENAARS EN MONNIKEN: VLUCHT UIT DE WERELD / INTO THE WILD .......................................................... 80
GASTLES: ATHEÏSME EN ZINGEVING ..................................................................................................................... 98
GASTLES: RELIGIE EN ZINGEVING IN CHINA ........................................................................................................ 106
GASTLES: RITUELEN EN ZINGEVING .................................................................................................................... 116
GASTLES: VERHALEN EN ZINGEVING – OVER VEERKRACHT EN DE HELENDE KRACHT VAN LITERATUUR .......... 119
2
,HOOFDSTUK 7: HOMO SAPIENS, HOMO FABER, HOMO
RELIGIOSUS
o De mens:
- Homo sapiens: de mens met verstand (kennen)
- Homo faber: de werkende mens (arbeiden)
- Homo religiosus: de religieuze mens, de mens die geïnteresseerd is in zingeving
(zingeving)
o 3 soorten fundamentele interesses:
- De cognitieve interesse
- De manipulatieve interesse
- De zingevende interesse
1 DE COGNITIEVE EN DE MANIPULATIEVE INTERESSE
1.1 PRAKTISCH BELANG VAN KENNIS EN EVOLUTIONAIR VOORDEEL
o Arnold Gehlen: “Mangelwesen” = een biologisch onvolgroeid, gemankeerd wezen, dat
minder dan andere dieren gedetermineerd is door instincten
- De mens wordt te vroeg geboren wegens grote volume hoofd
- Nadeel: hierdoor zijn we als pageboren heel hulpeloos en onbezorgd
- Als ‘instinct-arme’ wezens hebben mensen meer nood aan informatie over zichzelf, de
ander en de leefomgeving om te kunnen overleven
- Natuurlijke selectie: evolutie richting uitzonderlijk grote hersenen
- Voordeel: grootste deel van de ‘groei’ van de mens vindt buiten de baarmoeder plaats
o Homo sapiens sapiens
- Mens werd kwetsbaar door in open vlaktes te leven (zichbaarheid): kwetsbaarheid
reduceren door in grote groep samen te werken
→ Hiervoor moest men hoge vorm van cognitie ontwikkelen
3
, - Informatie uit de buitenwereld opnemen, onthouden,…: revolutionair voordeel (bv.
beter gevaren ontlopen)
- Mens is genetisch uitgerust met de mogelijkheid om taal te ontwikkelen: helpt bij
informatie onthouden, delen,… + taalvermogen is adaptief voor zover gesprekken in een
vorm van sterkere groepsbinding resulteren
1.2 DE MORELE WAARDE VAN KENNIS
o Is/ought distinction (Hume): arises when one makes claims about what OUGHT to be that are
based solely on statements about what IS (what is does not define what is ought to be)
→ Cf. morele concepten (zoals eerlijk): when we make oughts on moral claims based on
facts, there is a gap in our reasoning (mensen moeten verdergaan dan wat ze weten over de
wereld wanneer ze spreken over moraliteit)
- Voorbeelden
▪ ‘De paprika is groen. (IS) Dat vind ik niet goed, ik heb liever een rode paprika’
(OUGHT)
▪ ‘Die vrouw is oneerlijk. Dat vind ik niet goed.’ (geen feitelijke vaststellingen,
vaststellingen in de morele orde)
▪ Of: ‘Die jongen is dapper. Dat vind ik slecht/goed.’ (geen feitelijke vaststelling)
▪ OPM: Bij morele concepten (‘morele kennis’) vallen descriptieve en evaluatieve
dimensie vaak samen: feit/waarde distinctie niet altijd mogelijk
- Welke bewering respecteert de is/ought distinction van D. Hume? (juiste antwoord is D)
a) Omdat onze samenleving een aantal mensen met een motorische beperking telt,
moet elk openbaar gebouw een aangepast toilet voorzien.
→ Eerste stuk is een feit, maar tweede deel zegt wat moet gebeuren, maar ene volgt
niet noodzakelijk uit het andere. Je hebt meer nodig, waarden.
b) Als prenatale diagnostiek het syndroom van Down kan opsporen, dan moet deze
diagnostiek wettelijk verplicht worden.
→ Feit en dan iets wat moet. Het moeten volgt niet uit het zijn
c) Menselijke seksualiteit is gebaseerd op het biologische verschil tussen man en
vrouw. Daarom is homoseksualiteit moreel verwerpelijk.
→ Feit en dan iets wat moet. Het moeten volgt niet uit het zijn
d) Het is niet omdat onze samenleving een aantal mensen met een motorische
beperking telt, dat elk openbaar gebouw een aangepast toilet moet voorzien.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller janadebeir. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for $4.86. You're not tied to anything after your purchase.