Summary
Samenvatting Minor De Oncologische client
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van het theorieblok van de Minor De Oncologische Client van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.
[Show more]
Seller
Follow
josefinevdlinden
Reviews received
Content preview
Samenvatting Oncologie,Inhoudsopgave
1. Algemene oncologie................................................................................................................................... 3
1.1 Borstkanker.....................................................................................................................................................6
1.2 Longkanker.....................................................................................................................................................7
1.3 Prostaatkanker.............................................................................................................................................10
1.4 Huidkanker....................................................................................................................................................14
1.5 Darmkanker..................................................................................................................................................19
1.6 Acute Lymfatische Leukemie........................................................................................................................20
1.7 Hoofd-hals kanker........................................................................................................................................25
2. Behandeling kanker................................................................................................................................. 26
2.1 Chemotherapie.............................................................................................................................................28
2.2 Targeted Therapy & Immunotherapie..........................................................................................................29
2.3 Hormoontherapie.........................................................................................................................................30
2.4 Radiotherapie...............................................................................................................................................31
3. Pathologie................................................................................................................................................ 31
4. Kwaliteit van leven................................................................................................................................... 31
6. Misselijkheid & Braken............................................................................................................................. 32
7. Pijn bij kanker.......................................................................................................................................... 33
8. Wondzorg bij kanker................................................................................................................................ 35
9. Humor in de oncologische zorg................................................................................................................. 38
10. Psychosociale zorg.................................................................................................................................. 38
11. Seksualiteit & Fertiliteit.......................................................................................................................... 38
12. Klinisch wetenschappelijk onderzoek..................................................................................................... 40
13. Farmacologie.......................................................................................................................................... 42
14. Radiologie.............................................................................................................................................. 44
15. Het zieke kind........................................................................................................................................ 44
16. Laryngectomie dissectie......................................................................................................................... 47
17. Palliatieve zorg....................................................................................................................................... 48
18. Verlies, Dood & Rouw............................................................................................................................ 50
19. Euthanasie & palliatieve sedatie............................................................................................................. 51
,1. Algemene oncologie
- Nummer 1 doodsoorzaak in Nederland
- 1 op de 3 mensen krijgt in de loop van hun leven kanker
- 65% van de kankerpatiënten is na 5 jaar nog in leven
Risicofactoren (epidemiologische en erfelijke) ontstaan van kanker
Endogene risicofactoren:
- Hormonale invloeden
- Genetische factoren
- Gevolg van andere ziekte
Exogene risicofactoren:
- Roken
- Voeding
- Bewegen
- Alcohol
- Straling
- Overgewicht
- Chemische stoffen
- Geneesmiddelen
- Infecties
- Verontreinigd milieu
Ontwikkeling en groeiwijze van kankercellen
Ongeremde celdeling (met vaak ook onvoldoende rijping van de cellen) waarbij de cellen infiltreren
en metastaseren. Het evenwicht tussen cel opbouw en cel afbraak is verstoord.
Oncogenen: ontaarding in kankercel > deze genen zijn bij een kankercel aanwezig (gaspedaal)
Tumor-suppresorgenen: voorkomen van ontaarding in kankercel > deze gene zijn bij een kankercel
vaak gemuteerd of afwezig. (rempedaal)
Genfusiegenen: abnormale eiwitten die celdeling stimuleren (bv. bij bepaalde vormen van leukemie).
Carcinogenese: hoe ontstaat een tumor: begint met mutatie en die mutaties hopen zich op en de
tumor gaat er steeds gekker uitzien. Steeds meer afwijkingen in celgroei, doorgroei, hoge
differentiatie.
Neoplasie: het ontstaan van nieuwe kankercellen.
Apoptose: het ontwijken van geprogrammeerde celdood. Tumorcellen hebben deze eigenschap,
gezonde cellen kunnen dit niet.
Algemene symptomen:
- Onbedoeld gewichtsverlies
- Vermoeidheid
- Heesheid of aanhoudende hoest, bloed ophoesten
- Passageklachten
- (moeder) vlekken die nieuw zijn of veranderen
- Plekje of knobbeltje op de huid, wondjes genezen niet
, - Verdikking of knobbeltje in het lichaam
- Veranderd ontlastingspatroon, bloed bij ontlasting
- Veranderde mictie, bloed bij urine
- Bloed of afscheiding vagina
Mutaties:
Hyperplasie: er worden meer cellen geproduceerd, maar ze zien er nog wel hetzelfde en mooi uit.
Metaplasie: nog wel normale cellen, maar het zijn geen cellen die je normaalgesproken zou zien op
die plek. Bijv. bij sigarettenrook > de long past zich aan, aan de voortdurende blootstelling aan rook.
Low grade dysplasia: sommige cellen zien er onder de microscoop al abnormaal uit. Echter hebben
deze cellen nog niet de mogelijkheid om zich door heel het lichaam te verspreiden. Het is een heel
vroeg stadium van kanker.
High grade dysplasia:
Translocatie: het wisselen van plek tussen twee allelen > geeft een raar eiwit (vooral bij leukemie)
“Je scheurt twee recepten door de midden en plakt de ene bovenkant aan de andere onderkant.”
Oorzaak mutaties:
- Erfelijkheid
- Omgevingsfactoren: infecties, leefstijl, hormonen, straling en blootstellingen
- Pech: per toeval een mutatie die ontstaat in de genen. Is nog niet bekend waardoor deze
mutatie ontstaat. Kunnen goed over een aantal jaar er achter komen dat een bepaalde
blootstelling kankerverwekkend was.
Benigne en maligne tumoren;
Benigne tumoren zijn goedaardige gezwellen.
Maligne tumoren zijn kwaadaardige gezwellen.
De meest betrouwbare manier om kanker (maligniteit) vast te stellen is doormiddel van het kijken
naar de infiltratiegroei. Er wordt van infiltratie groei gesproken als de tumorcellen penetreren buiten
het weefselcompartiment waarin ze zijn ontstaan. Infiltratie groei verleent aan tumorcellen het
vermogen tot uitzaaien of metastaseren.
Kenmerk Goedaardig Kwaadaardig
Begrenzing Scherp Onscherp,
onregelmatig
(pseudo) kapsel Frequent Zelden
Groeiwijze Expansief Infiltratief
Groeisnelheid Laag Hoog
Necrose Zelden Frequent
Differentiatie Goed Matig tot slecht
Cel/kernatype Gering Sterk
Mitotische activiteit Gering Hoog
Metastaseringspotentieel Niet Wel
Soorten tumoren:
Carcinomen: tumorgroei in epitheelweefsel
Carcinoma in situ: voorstadia van kanker, tumorgroei die nog niet geïnfiltreerd of gemetastaseerd is.
Sarcomen: tumorgroei in mesenchymaal weefsel. Tumoren die sarcoom worden genoemd zijn
tumoren die ontstaan uit steun- en bindweefsel, ook wel “wekedelen tumoren” genoemd.
Steunweefsels zijn weefsels zoals bot-, spier-, vet-, zenuw-, bloedvatweefsel.
Hematologische maligniteiten: leukemie / maligne lymfoom.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller josefinevdlinden. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.53. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now