Voorblad paper
Dit formulier moet samen met de paper worden ingeleverd. Met dit ingevulde formulier heeft
de docent alle informatie die nodig is om de opdracht te beoordelen en de beoordeling te
verwerken. Zonder deze gegevens kan de docent de paper niet beoordelen.
Dit formulier is een toevoeging aan de opdracht maar telt niet mee als pagina in de opdracht.
Studentnummer:
Naam:
Naam opleiding: HBO Bachelor SPH
Opleidingscode: 7915
Modulenummer: 1674
Modulenaam: Onderzoeken en rapporteren in de
hulpverlening
Versie (indien meerdere versies aanwezig): 1.0
Herkansing?: ja/nee nee
In de opdracht is de juiste bronvermelding* Ja
toegepast:
In de opdracht zijn de verslagtechnieken toegepast: Ja
* Voor juridische modules is dit de Leidraad voor Juridische Auteurs. Voor niet-juridische
modules zijn dit de APA-richtlijnen.
Houd rekening met de knock-out criteria!
Je paper dient aan de onderstaande punten te voldoen. Is dit niet het geval, dan wordt je paper
niet beoordeeld.
✔ Het voorblad is professioneel opgemaakt (zie instructie verslagtechnieken NTI) en
aanwezig;
✔ De bronvermelding is zowel in de tekst als in de aparte literatuurlijst opgenomen
volgens de juiste bronvermelding;
✔ Het verslag voldoet aan de vereisten m.b.t. het aantal pagina’s (in de opdracht wordt
dit exact benoemd) en is in lettertype Times New Roman 12 als lettertype opgemaakt
met regelafstand 1,5;
✔ Het verslag heeft een juiste paginanummering.
De instructie in de opdracht is leidend. Wanneer deze instructie afwijkt van de algemene
instructie (verslagtechnieken en juiste bronvermelding), dan is dit leidend voor de te
schrijven paper.
Je vindt de regels rondom APA, de Leidraad voor juridische auteurs en de verslagtechnieken
in de tegel Algemene informatie.
,Samenvatting.
Gepest worden heeft een negatieve invloed op zelfbeeld, zelfwaarde en zelfvertrouwen, wat
nog lang invloed kan hebben. Vier procent van de leerlingen op de basisschool zegt
structureel te pesten (twee keer per maand of vaker) en als het gaat om gepest worden zegt
tien procent van de leerlingen in de afgelopen maanden gepest te zijn. Het is cruciaal om de
redenen van het pesten te achterhalen en helder te krijgen wat de rollen zijn van de betrokken
leerlingen, zodat de juiste interventies kunnen worden ingezet.
Het doel van dit onderzoek is de kloof te onderzoeken tussen de huidige en gewenste situatie.
Middels vier deelvragen, waarvan er twee zijn onderzocht door middel van
literatuuronderzoek en twee door middel van interviews met ervaren leerkrachten, heb ik
getracht antwoord te krijgen op de centrale vraag: wat kan basisschool X doen om pesten te
verminderen?
De conclusie van dit onderzoek is dat er steeds meer aandacht wordt besteed aan pesten. Er
wordt veel onderzoek gedaan naar effectieve interventies, zowel nationaal als internationaal.
Een aantal daarvan zijn beoordeeld als matig-effectief tot effectief en worden momenteel
ingezet op basisscholen. Er valt echter nog winst te behalen; onderzoek wordt bemoeilijkt
door beperkt gebruik van interventies in de praktijk, beperkte financiering of onduidelijkheid
over lokale verantwoordelijkheden binnen het onderwijs- en jeugdbeleid. Daarnaast blijkt met
name cyberpesten in de praktijk erg lastig; het is een bijna ongrijpbaar fenomeen dat in de
praktijk erg lastig te monitoren is.
,Inhoudsopgave
H. 1. Inleiding 4
H. 2. Literatuuronderzoek 6
H. 3. Methode van onderzoek 10
H. 4. Resultaten 12
H. 5. Conclusie en discussie 15
Literatuurlijst 17
Bijlage 1: Interviewgids 20
Bijlage ll: Samenvattingen van de interviews 22
, H.1. Inleiding.
Het is van groot belang dat er niet alleen onderzoek gedaan wordt naar de oorzaken en de
gevolgen van pesten, maar minstens zo belangrijk is (verder) onderzoek naar mogelijke
interventies en de implementatie hiervan. In mijn basisschooltijd – om en nabij 25 jaar
geleden – werd er nog niet zoveel ingezet op een veilig schoolklimaat als nu. De
langetermijngevolgen van pesten, en dus de urgentie van onderzoek, zijn mij, en vele anderen,
welbekend. Dit is dan ook de reden dat ik het onderwerp ‘pesten op de basisschool’ heb
gekozen voor mijn onderzoek.
Zoals te lezen in het dossier ‘Pesten’ van het Nederlands JeugdInstituut (Van den Bedem, et.
al., 2021) is pesten een vorm van agressie waarbij herhaaldelijk wordt geprobeerd iemand
fysiek, verbaal of psychologisch pijn te doen. Voorheen gebeurde dit offline, tegenwoordig
ook steeds vaker online. Pesten is een proces waarin verschillende personen een rol hebben;
de ‘pester’, de ‘meeloper’ of de ‘toeschouwer’. Pesters hebben vaak een sterkere sociale
positie dan de gepeste(n) of proberen die te versterken door anderen te kleineren (Thomas,
Connor, & Scott, 2018). Vier procent van de leerlingen zegt structureel te pesten (twee keer
per maand of vaker) en als het gaat om gepest worden zegt tien procent van de leerlingen op
de basisschool in de afgelopen maanden gepest te zijn. (Van Bokhoven, 2015).
Pesten kan voortkomen uit eigen onzekerheid of uit angst om zelf gepest te worden; aanvallen
voordat je aangevallen wordt. Dit wordt in de wetenschappelijke literatuur ook wel bully-
victims genoemd (Rambaran, 2019). Door zelf te pesten reageren zij de negatieve emoties van
het gepest worden af op anderen. Een andere reden om te pesten kan zijn dat kinderen het
leuk of spannend vinden. Kinderen die minder empathisch zijn, kunnen het grappig vinden
om een sterke reactie uit te lokken. Doordat zij minder geraakt worden door andermans
emoties, voelen zij zich minder schuldig over dit gedrag. Vaak is er echter sprake van reactief
pesten, en reageert een kind vanuit provocatie, angst of woede. Uit deze verschillende redenen
voor het pesten blijkt dat het meestal niet een simpele situatie is. Het is belangrijk om de
redenen van het pesten te achterhalen zodat de juiste interventies ingezet worden om op die
manier het pesten te verminderen of te stoppen (Van den Bedem & Rappoldt, 2021).
4.
Dit formulier moet samen met de paper worden ingeleverd. Met dit ingevulde formulier heeft
de docent alle informatie die nodig is om de opdracht te beoordelen en de beoordeling te
verwerken. Zonder deze gegevens kan de docent de paper niet beoordelen.
Dit formulier is een toevoeging aan de opdracht maar telt niet mee als pagina in de opdracht.
Studentnummer:
Naam:
Naam opleiding: HBO Bachelor SPH
Opleidingscode: 7915
Modulenummer: 1674
Modulenaam: Onderzoeken en rapporteren in de
hulpverlening
Versie (indien meerdere versies aanwezig): 1.0
Herkansing?: ja/nee nee
In de opdracht is de juiste bronvermelding* Ja
toegepast:
In de opdracht zijn de verslagtechnieken toegepast: Ja
* Voor juridische modules is dit de Leidraad voor Juridische Auteurs. Voor niet-juridische
modules zijn dit de APA-richtlijnen.
Houd rekening met de knock-out criteria!
Je paper dient aan de onderstaande punten te voldoen. Is dit niet het geval, dan wordt je paper
niet beoordeeld.
✔ Het voorblad is professioneel opgemaakt (zie instructie verslagtechnieken NTI) en
aanwezig;
✔ De bronvermelding is zowel in de tekst als in de aparte literatuurlijst opgenomen
volgens de juiste bronvermelding;
✔ Het verslag voldoet aan de vereisten m.b.t. het aantal pagina’s (in de opdracht wordt
dit exact benoemd) en is in lettertype Times New Roman 12 als lettertype opgemaakt
met regelafstand 1,5;
✔ Het verslag heeft een juiste paginanummering.
De instructie in de opdracht is leidend. Wanneer deze instructie afwijkt van de algemene
instructie (verslagtechnieken en juiste bronvermelding), dan is dit leidend voor de te
schrijven paper.
Je vindt de regels rondom APA, de Leidraad voor juridische auteurs en de verslagtechnieken
in de tegel Algemene informatie.
,Samenvatting.
Gepest worden heeft een negatieve invloed op zelfbeeld, zelfwaarde en zelfvertrouwen, wat
nog lang invloed kan hebben. Vier procent van de leerlingen op de basisschool zegt
structureel te pesten (twee keer per maand of vaker) en als het gaat om gepest worden zegt
tien procent van de leerlingen in de afgelopen maanden gepest te zijn. Het is cruciaal om de
redenen van het pesten te achterhalen en helder te krijgen wat de rollen zijn van de betrokken
leerlingen, zodat de juiste interventies kunnen worden ingezet.
Het doel van dit onderzoek is de kloof te onderzoeken tussen de huidige en gewenste situatie.
Middels vier deelvragen, waarvan er twee zijn onderzocht door middel van
literatuuronderzoek en twee door middel van interviews met ervaren leerkrachten, heb ik
getracht antwoord te krijgen op de centrale vraag: wat kan basisschool X doen om pesten te
verminderen?
De conclusie van dit onderzoek is dat er steeds meer aandacht wordt besteed aan pesten. Er
wordt veel onderzoek gedaan naar effectieve interventies, zowel nationaal als internationaal.
Een aantal daarvan zijn beoordeeld als matig-effectief tot effectief en worden momenteel
ingezet op basisscholen. Er valt echter nog winst te behalen; onderzoek wordt bemoeilijkt
door beperkt gebruik van interventies in de praktijk, beperkte financiering of onduidelijkheid
over lokale verantwoordelijkheden binnen het onderwijs- en jeugdbeleid. Daarnaast blijkt met
name cyberpesten in de praktijk erg lastig; het is een bijna ongrijpbaar fenomeen dat in de
praktijk erg lastig te monitoren is.
,Inhoudsopgave
H. 1. Inleiding 4
H. 2. Literatuuronderzoek 6
H. 3. Methode van onderzoek 10
H. 4. Resultaten 12
H. 5. Conclusie en discussie 15
Literatuurlijst 17
Bijlage 1: Interviewgids 20
Bijlage ll: Samenvattingen van de interviews 22
, H.1. Inleiding.
Het is van groot belang dat er niet alleen onderzoek gedaan wordt naar de oorzaken en de
gevolgen van pesten, maar minstens zo belangrijk is (verder) onderzoek naar mogelijke
interventies en de implementatie hiervan. In mijn basisschooltijd – om en nabij 25 jaar
geleden – werd er nog niet zoveel ingezet op een veilig schoolklimaat als nu. De
langetermijngevolgen van pesten, en dus de urgentie van onderzoek, zijn mij, en vele anderen,
welbekend. Dit is dan ook de reden dat ik het onderwerp ‘pesten op de basisschool’ heb
gekozen voor mijn onderzoek.
Zoals te lezen in het dossier ‘Pesten’ van het Nederlands JeugdInstituut (Van den Bedem, et.
al., 2021) is pesten een vorm van agressie waarbij herhaaldelijk wordt geprobeerd iemand
fysiek, verbaal of psychologisch pijn te doen. Voorheen gebeurde dit offline, tegenwoordig
ook steeds vaker online. Pesten is een proces waarin verschillende personen een rol hebben;
de ‘pester’, de ‘meeloper’ of de ‘toeschouwer’. Pesters hebben vaak een sterkere sociale
positie dan de gepeste(n) of proberen die te versterken door anderen te kleineren (Thomas,
Connor, & Scott, 2018). Vier procent van de leerlingen zegt structureel te pesten (twee keer
per maand of vaker) en als het gaat om gepest worden zegt tien procent van de leerlingen op
de basisschool in de afgelopen maanden gepest te zijn. (Van Bokhoven, 2015).
Pesten kan voortkomen uit eigen onzekerheid of uit angst om zelf gepest te worden; aanvallen
voordat je aangevallen wordt. Dit wordt in de wetenschappelijke literatuur ook wel bully-
victims genoemd (Rambaran, 2019). Door zelf te pesten reageren zij de negatieve emoties van
het gepest worden af op anderen. Een andere reden om te pesten kan zijn dat kinderen het
leuk of spannend vinden. Kinderen die minder empathisch zijn, kunnen het grappig vinden
om een sterke reactie uit te lokken. Doordat zij minder geraakt worden door andermans
emoties, voelen zij zich minder schuldig over dit gedrag. Vaak is er echter sprake van reactief
pesten, en reageert een kind vanuit provocatie, angst of woede. Uit deze verschillende redenen
voor het pesten blijkt dat het meestal niet een simpele situatie is. Het is belangrijk om de
redenen van het pesten te achterhalen zodat de juiste interventies ingezet worden om op die
manier het pesten te verminderen of te stoppen (Van den Bedem & Rappoldt, 2021).
4.
