Samenvatting van biologie met bij sommige paragraven youtube video's voor extra duidelijkheid, plaatjes aanwezig voor extra duidelijkheid. Samenvatting voor havo 4, hoofdstuk voortplanting.
Bevruchting
Eens per maand komt uit de een van beide eierstokken een eicel vrij —> eisprong of ovulatie. De
eicel komt in een eileider terecht. Vindt er rond die tijd geslachtsgemeenschap plaats dan kan dat
leiden tot een zwangerschap.
Bij een zaadlozing komen er honderden miljoenen zaadcellen vrij. Die zwemmen vanuit de vagina
via de baarmoeder naar de eileiders. Slechts een zaadcel bevrucht de eicel. De kern van de
zaadcel dringt de eicel binnen. De chromosomen uit de zaadcel komen in de kern bij de
chromosomen van de eicel. De bevruchting is een feit.
-> Direct na het versmelten met de zaadcel vormt de bevruchte eicel, de zygote, een
ondoordringbare laag tussen het celmembraan en het bevruchtingsmembraan. Dat voorkomt
bevruchting door een tweede zaadcel.
-> Na 30 uur deelt de zygote. Die beide cellen vormen het eerste ontwikkelingsstadium, het
embryo.
Deze beide dochtercellen delen ook, net als hun dochtercellen. Na een moties maken deze cellen
geen cytoplasma bij, zodat na elke deling de cellen kleiner zijn. Zo’n deling, waarbij de cellen niet
groeien, heet een klievingsdeling.
-> Na ongeveer 3 dagen is er een klompje van 16 cellen gevormd (blastula), net zo groot als de
bevruchte eicel waaruit het is ontstaan. Zit geen groeifase in, blijft dezelfde formaat. Trilhaarcellen
in de wand van de eileider ‘duwen’ het klompje delende cellen met behulp van trilharen in
ongeveer 5 dagen naar de baarmoeder.
Embryonale ontwikkeling
De blastula komt aan in de baarmoeder. De buitenste cellaag van de blastula vormt vlokken,
uitstulpingen die het baarmoederslijmvlies ingroeien. Dit proces heet innesteling. In de
blastuholte groeit een kleine groep cellen uiteindelijk tot een baby. Tot 8 weken= embryo, vanaf 9e
week= foetus
-> In het baarmoederslijvlies vormen zich rond de vlokken bloedholten, die samen met de
uitstulpingen uitgroeien tot een placenta.
- In de placenta vindt uitwisseling van voedingsto en, zuurstof en afvalsto en plaats.
- Bloedsomloop van de moeder en van het embryo blijven gescheiden.
-> De navelstreng verbindt via 3 bloedvaten het embryo met de placenta. Door de pompkracht
van het embryohart voeren 2 navelstrengaders bloed met afvalsto en van het embryo naar de
placenta.
-> 1 navelstrengslagader: brengt zuurstof en voedingsto en naar de embryo toe.
Tijdens de embryonale ontwikkeling specialiseren de cellen zicht tot cellen met een eigen bouw
en functie. Deling levert weefsels en organen op. In het embryo ontstaan eerst het hart en de
1
ffff ff ff
, bloedvaten. Het zenuwstelsel ontstaat als tweede. Na ongeveer 2
maanden zijn alle organen aangelegd. Vanaf dat moment heet het embryo
een foetus. De foetus drijft tijdens de zwangerschap in het vruchtenwater.
-> Vruchtvliezen en vruchtwater beschermen de foetus tegen stoten en
uitdroging.
Leefstijl bij zwangerschap, waar op letten
- Stress, roken, drugs, alcoholgebruik > lager geboortegewicht van de baby.
- drugs (kind kan verslaafd ter wereld komen)
- medicijnengebruik
- voedingspatroon
- extra kalk een eiwitrijke voeding laat de opbouw van het kinderlichaam voorspoedig
verlopen.
- Het gebruik van foliumzuurtabletten in het begin van de zwangerschap, verkleint de kans op
een open ruggetje bij het kind.
Ontwikkeling geslachtsorganen
Het geslacht hangt af van de geslachtschromosomen X en Y. Meisjes hebben in hun cellen naast
de 44 chromosomen twee X chromosomen. En jongens hebben een X en een Y chromosoom.
Primaire geslachtskenmerken
- kenmerken die al bij de geboorde aanwezig zijn
- penis
- balzak
- vagina
- schaamlippen
- baarmoeder
Secundaire geslachtskenmerken
- Kenmerken die in de puberteit ontstaan onder invloed van hormonen.
- Vrouwen:
- borstgroei
- menstruatiecyclus
- meer haar (schaamhaar)
- bredere heupen
- vetafzetting
- mannen:
- lagere stem
- meer haar (schaamhaar)
- sterkere spieren
- zwaarder skelet
Tertiaire geslachtskenmerken
Psychologische veranderingen na de puberteit;
- onzekerheid of onbegrepen zijn
- humeurig en afzetten tegen ouders/school
- meer verantwoordelijk willen zijn
Je stelt je eigen normen en waarden op;
- eerlijk zijn
- trouw zijn
- respect tonen
Ontwikkeling van je eigen seksualiteit (seksueel voorkeur)
- heteroseksualiteit
- homoseksualiteit
- biseksualiteit
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller riamal-jabery. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.02. You're not tied to anything after your purchase.
