Summary
Samenvatting Persoonlijkheidspsychologie
- Course
- Institution
samenvatting van de slides + illustraties
[Show more]
Seller
Follow
Otley
Content preview
Persoonlijkheidspsychologie:HF 1: Inleiding tot persoonlijkheidstheorieën:
Wat is persoonlijkheid?
• “persona” → Latijns voor masker
• = een patroon van relatief permanente karakteristieken (traits) en unieke kenmerken die
zowel consistentie als individualiteit zorgen in het gedrag van een persoon.
• Traits (trekken):
o Consistentie over tijd
o Individuele verschillen in gedrag
o Stabiliteit over situaties
• Kenmerken
o Unieke kwaliteiten (bv temperament, intelligentie)
Wat is een theorie?
= een set van gerelateerde veronderstellingen die wetenschappers toelaten om op basis van logisch
deductief redeneren testbare hypotheses te formuleren.
Theorie is verwant met, maar verschillend van:
• Speculatie
- Moet verbonden worden aan empirische data en wetenschap
• Hypothese
- Specifiek vermoeden dat kan getest worden adhv een wetenschappelijke methode
• Taxonomie
- Classificatie volgens natuurlijke relaties
Waarom bestaan er meerdere theorieën?
• Verschillende persoonlijke achtergronden
- Ervaringen tijdens kindertijd
- Interpersoonlijke relaties
• Verschillende filosofische oriëntaties
• Data die gekozen wordt om te observeren is verschillend
• Unieke manieren om naar de wereld te kijken
De persoonlijkheid van theoretici en hun theorieën over persoonlijkheid:
• ‘psychology of science’
- De empirische studie van het wetenschappelijk denken en gedrag (inclusief theorie
constructie) van een wetenschapper
• De persoonlijkheden en de psychologie van verschillende theoretici beïnvloedt de aard van
de theorieën die ze ontwikkelen
Wat maakt een theorie zinvol: criteria voor het evalueren/beoordelen van een theorie:
• Genereert onderzoek
• Is falsifieerbaar
• Organiseert gekende data
1
, • Leidt handelen (praktisch)
• Is intern consistent
• Is spaarzaam (niet complexer dan noodzakelijk is)
Dimensies voor een ‘concept’ over de mensheid:
• Determinisme vs vrije keuze
• Pessimisme vs optimisme
• Causaliteit vs teleologie
• Bewuste vs onbewuste determinanten van gedrag
• Biologische vs sociale invloeden op persoonlijkheid
• Individualiteit vs similariteit
Onderzoek naar persoonlijkheidstheorieën:
• Moet onderzoek genereren
- Theorie geeft betekenis aan data
- Data komen voort uit onderzoek ontworpen m hypotheses te testen die afgeleid zijn
van de theorie
• Systematische observaties
- Predicties zijn consistent en accuraat
• 2 empirische criteria voor meetinstrumenten
- Betrouwbaarheid
o Consistentie van het meten
- Validiteit:
o Construct Validiteit:
➢ Convergerend
➢ Divergerend
➢ Discriminant
o Predictieve validiteit
Persoonlijkheidstheorieën:
HF 2: FREUD (1856-1939):
Psychodynamische theorieën:
• Psychoanalyse: de methode die Freud toepaste bij de behandeling van psychische
stoornissen
• Psychoanalytische theorie : de persoonlijkheidstheorie van Freud
Overzicht psychoanalytische theorie:
Wat maakt deze theorie interessant?
• Bouwstenen: seks en agressie
• Verspreid door een toegewijde groep
• Briljante taal (Goethe prijs voor literatuur)
Biografie van Freud:
• Geboren in Freiberg (Moravia; nu Pribor in Tsjechië) in 1856
• Bracht grootste deel van zijn leven (80 jaar) door in Wenen
2
, • Was de oudste zoon van 8 kinderen
• Studeerde geneeskunde, specialisatie in psychiatrie; interesse voor wetenschap
• Bestudeerde ‘hysterie’ samen met Charcot & Breuer
• Studies over hysterie (1859)
• Verliet de verleidingstheorie in 1879 en verving deze door het Oedipus complex
• Schreef in 1900 ‘Interpretation of Dreams’
• Ontwikkelde na 1900 een internationale aanhang
• Uit Oostenrijk verdreven door de Nazi’s in 1938
• Overleden in Londen in 1939
Freuds model van de geest:
Niveaus van het mentale leven:
• Onbewuste
- Buiten bewustzijn
o Omvat driften en instincten
o Is alleen indirect/onrechtstreeks gekend
- 2 bronnen van onbewuste processen
o Repressie (verdrukking)
o Fylogenetische gave
• Voorbewuste
- Niet in bewustzijn aanwezig, maar kan het worden
• Bewuste
- Mentale leven dat direct beschikbaar is, speelt een beperkte rol
Niveaus van het bewustzijn:
• Bewustzijn: hersenprocessen waarvan we bewust zijn (bv nadenken over hoe iets op te
lossen of aan wat denk je nu?)
• Niet-bewuste: alle processen in de hersenen die buiten het bewustzijn omgaan (bv hartslag,
ademen, controle interne organen)
• Voorbewuste: informatie die op dit moment niet in het bewustzijn kan gebracht worden als
er aandacht aangegeven wordt (bv wat heb je gisterenavond gedaan?)
• Onbewuste: ‘Doof’ niveau waar bepaalde informatie zonder wij er iets van merken wordt
opgeslagen en verwerkt (bv wat we niet onder ogen willen zien)
3
, Freuds onbewuste niveau:
• Deel van de geest waarvan het individu zich niet bewust is, maar waar zich onderdrukte
conflicten, impulsen en drijfveren bevinden die geen toegang hebben tot het bewuste
• Bronnen: repressie en fylogenetische gave
• Id:
- Plezierprincipe
- Primaire proces
• Ego:
- Realiteitsprincipe
- Secundaire proces
• Superego:
- Idealistisch principe
- Geweten
- Ego-ideaal
Id: primitieve, onbewuste deel van de persoonlijkheid. Bevat de fundamentele drijfveren en
onderdrukte herinneringen.
Ego: het bewuste, rationele deel van de persoonlijkheid, dat is belast met het handhaven van de
vrede tussen het id en het superego.
Superego: deel van de persoonlijkheid dat onze normen en waarden bevat, inclusief morele attitudes
die zijn overgenomen van ouders en maatschappij; te vergelijken met het meer alledaagse begrip
‘geweten’; omvat ook het ‘ego-ideaal’.
Metafoor van de kranen:
• De menselijke geest kan gezien worden als een buizensysteem in huis dat bestaat uit water
onder druk
• Er zijn 3 loodgieters:
- Id: kranen open
- Superego: kranen dicht
- Ego: druk afleiden
Fundamentele assumptie:
• De menselijke geest is als een hydraulisch systeem
• Persoonlijkheidsverandering wijst op een verandering in de manier waarop psychische
energie ontladen wordt
Dynamische krachten van persoonlijkheid:
• Driften (instincten)
- Libido of seksuele drift: zet mensen aan tot het ervaren van sensueel genot;
drijvende kracht bij alles
- Thanatos of agressieve/destructieve drift: zet mensen aan tot agressieve en
destructieve gedragingen
• Angst
- Neurotische angst (id en ego)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Otley. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now