Summary
Samenvatting Bijzondere overeenkomsten
- Course
- Institution
Samenvatting van 63 pagina's voor het vak Bijzondere Overeenkomsten aan de PXL (Alles is samengevat)
[Show more]
Seller
Follow
aron4562
Reviews received
Content preview
BIJZONDERE OVEREENKOMSTENHerhaling basisbegrippen:
Soorten overeenkomsten:
• Consensuele overeenkomsten: loutere wilsovereenstemming (consensus) volstaat voor de
geldigheid van de overeenkomst
• Plechtige overeenkomst: vormvoorwaarden nodig voor de geldigheid van de overeenkomst
(vb geschift)
• Overeenkomst om niet: geen tegenprestatie vereist
• Overeenkomst ten bezwarende titel: met tegenprestatie
Aanvullend recht:
• regels waarvan partijen in onderling overleg kunnen afwijken; het staat partijen vrij dit in hun
overeenkomst te regelen
• Bij gebrek aan andersluidende regeling, geldt de wettelijke bepaling
• Signaalwoorden: “behoudens andersluidend beding” of “tenzij partijen anders bedongen
hebben”
Dwingend recht:
• Regels die partijen niet naast zich neer kunnen leggen, regels waarvan in principe niet kan
worden afgeweken
• Indien partijen er toch van afwijken, wordt dit gesanctioneerd met een relatieve nietigheid:
• Enkel de beschermde partij, de zwakke partij kan de nietigheid inroepen; deze kan
ook afstand doen van de nietigheid
• De rechter kan de nietigheid niet ambtshalve (uit zichzelf) inroepen
Regels van openbare orde:
• Regels van dwingend recht die zo fundamenteel zijn dat ze de openbare orde (de
fundamentele socio-economische belangen van onze maatschappij) aangaan
• Partijen kunnen er niet van afwijken en indien ze dit toch doen, wordt dit gesanctioneerd
door de absolute nietigheid:
• Iedereen, de beschermde (zwakke) partij, maar ook de tegenpartij, en de rechter
ambtshalve, kan deze absolute nietigheid inroepen
Authentieke akte:
• Een authentieke akte is een akte opgesteld door een openbaar ambtenaar: vb notaris,
ambtenaar van de burgerlijke stand, …
• Een akte krijgt vaste datum (vaste dagtekening) door:
• Authentieke akte
• Registratie
• Overlijden
1
, Koop
§ 1. Kenmerken:
“Koop” = “overeenkomst waarbij een partij (de verkoper) zich ertoe verbindt de eigendom van een
zaak over te dragen aan een andere partij (de koper) die zich ertoe verbindt er een geldprijs voor te
betalen” (art. 1582 BW)
Authentieke akte i.g.v. onroerend goed.
Vormvoorwaarden zijn alleen nodig voor de tegenstelbaarheid/tegenwerpelijkheid. Geldt t.a.v.
derden. Het beste is meteen een onderhandse akte opstellen. Koop/verkoop is consensueel.
1. Eigendomsoverdracht
essentieel element bij koop
≠ andere zakelijke rechten: vruchtgebruik, genot (huur), erfpacht, opstal, …
van roerende en onroerende goederen
van lichamelijke en onlichamelijke goederen
Art. 1599 BW: verkoop van andermans zaak is nietig
Relatieve nietigheid ten voordele van de koper.
Alleen de koper kan de nietigheid inroepen omdat de regel enkel het belang van de koper beschermt.
De ware eigenaar kan het ook niet instellen want die heeft revindicatierecht.
oIndien koper te goeder trouw (vermoeden): schadevergoeding en nietigheid
oIndien koper te kwader trouw: enkel nietigheid
Geen nietigheid ten voordele van de verkoper, evenmin ten voordele van de werkelijke eigenaar
(enkel revindicatierecht = terugvordering, opeising)
Vb: verkoop van onverdeeld goed
Formaliteiten: consensueel: loutere wilsovereenstemming over goed en prijs volstaat, dus geen
vormvoorwaarden (art. 1583 BW) (ook niet voor onroerende goederen!)
Uitzondering:
- Soortgoederen: art. 1585 BW: “verkoop naar gewicht, getal of maat”: eigendomsoverdracht bij
individualisering (tellen, wegen, meten)
- Toekomstige zaken: eigendomsoverdracht op moment dat zaak bestaat
Uitstel van eigendomsoverdracht:
Eigendom gaat over op het moment van consensus. Bij huis heb je eerst een onderhandse akte en
nadien heb je een authentieke akte nodig. Huis brand af nog voor de authentieke akte. Wie moet
ervoor opdraaien? Eigendom + risico gaan samen over.
Tijdstip = aanvullend recht, dus contractuele afwijkingen mogelijk (eigendomsoverdracht zelf wel
steeds vereist) Vb eigendomsoverdracht bij verlijden van notariële akte, bij betaling van de volledige
prijs, bij levering, …
Relativiteit van de overeenkomst en tegenwerpbaarheid aan derden:
- Art. 1134, lid 1 en art. 1165 BW: “de overeenkomst strekt partijen tot wet” en geldt enkel
tussen partijen (relativiteit);
- Derde is niet gebonden en kan geen nadeel ondervinden door de overeenkomst.
- Maar overeenkomst is wel tegenwerpbaar aan derden.
2
,Tegenwerpelijkheid van de overeenkomst:
Cass: derden moet het bestaan van de overeenkomst erkennen (rechtsgeldige
rechtshandeling moeten ze als feit erkennen, behalve igv van bedrog, hiervoor is de
Pauliaanse vordering van art. 1167 BW)
2 Voorwaarden voor tegenwerpelijkheid:
• Geldige rechtshandeling
• Derde heeft kennis of zou kennis dienen te hebben van de rechtshandeling => Derde is
te goeder trouw => publiciteitsvereiste: Plicht van een derde om zich te informeren
1.1 Eigendomsoverdracht en tegenwerpbaarheid
A. Verkoop van een onroerend goed
a) Compromis
b) Notariële akte
c) Tegenwerpbaarheid van het eigendomsrecht van de koper
d) Het flikkermoment
e) Werkelijke en schijnbare eigenaar
f) De stoute verkoper
g) Dwang
h) Geen absolute bescherming
a) Compromis:
= onderhandse akte die akkoord over prijs en andere modaliteiten vastlegt
eigendom gaat over, tenzij beding dat eigendomsoverdracht uitstelt tot notariële akte
Voorwaarden ivm bodemsanering en –bescherming, stedenbouwkundige regels,
voorkooprechten, ontbindende of opschortende voorwaarden, …
bij makelaar of notaris (gratis verzekering!) een Belgische notariaat is ingeschreven bij
een ongevallenverzekering: voor de koper gratis een kapitaal waarborgt tot een plafond
van 250.000 euro in geval van overlijden van de koper door ongeval. Waarborg tot 4
maanden na ondertekening compromis of tot realisatie van een opschortende
voorwaarde.
Voorschot betaald bij ondertekening compromis (uit hoofde van een contractueel
beding in het compromis). Dit moet op een bij de notaris gerubriceerde rekening op
naam van de koper. Zo is de koper beschermd tegen schuldeisersrisico bij de verkoper,
en is de verkoper zeker dat hij op het gepaste moment zijn geld zal ontvangen.
b) Notariële akte:
opzoekingen door notaris: (niet echt kennen)
eigendomstitel en handelingsbekwaamheid van verkoper, voorkooprechten,
onvervreemdbaarheidsbeding, …
Handelingsbekwaamheid en bevoegdheid van koper
omschrijving van verkochte goed, prijs en modaliteiten, hypotheken, voorrechten, beslag,
vrijwaring, overdracht van eigendom en risico, …
bijzondere bepalingen: stedenbouw, bodemsanering, nieuwbouw, voorkooprecht,
energieprestatiecertificaat, …
c) Tegenwerpbaarheid van het eigendomsrecht van de koper
Eigendom gaat over bij wilsovereenstemming of bij notariële akte (uitstel eigendomsoverdracht)
Koopovereenkomst is tegenstelbaar aan derde indien:
Overeenkomst rechtsgeldig is
En derde er kennis van heeft of behoort te hebben
3
, => subjectieve (feitelijke) kennis: derde zat bij ondertekening
=> Derde te kwader trouw: heeft kennis van de verkoop en zal dus tegenstelbaar zijn ⬄derde
te goeder trouw: geen kennis van koop en dus niet tegenstelbaar
- Art. 1 Hyp.W.: publiciteitsvoorschrift: overschrijving in registers hypotheekkantoor:
• “horen te weten” verdwijnt: iedereen wordt geacht kennis te hebben van de
rechtshandeling
• “actual notice” wordt “constructive notice”
- art. 2 Hyp.W.: overschrijving enkel nog op grond van authentieke akte (dus notariële akte nodig)
g) Dwang: wederzijds recht van koper en verkoper om andere te dwingen de
notariële akte te verlijden: veroordeling door rechtbank
=> vonnis geldt als verkoopakte= authentieke akte die kan worden overgeschreven
h) Geen absolute bescherming (tgv wilsgebreken)
De wilsgebreken blijven allemaal van toepassing.
B) Verkoop van een roerend goed
Geen publiciteitsvereiste en zelden notariële akte.
Art. 1141 BW: tegenwerpelijk vanaf de levering van het goed: vanaf ogenblik dat koper goed in zijn
bezit heeft (art. 2279 BW: bezit geldt als titel)
a) Dubbele verkoop
b) Schuldeiser van de verkoper
c) Weten of behoren te weten
d) Eigendomsvoorbehoud
e) Eigendomsvoorbehoud en art. 101 Faill.W.
a) Dubbele verkoop:
A verkoopt 1 zaak aan B en vervolgens aan C, maar enkel C krijgt de zaak in zijn bezit
=> indien C te goeder trouw is, is hij eigenaar (inbezitstelling geldt als publiciteit)
c) “weten of behoren te weten”:
Nuance: een tussen partijen rechtsgeldige verkoop is tegenwerpbaar aan derde die er kennis van
hebben of kennis van behoren te hebben.
2 hypotheses bij niet levering:
Derde kan, ondanks feit dat er niet geleverd is, toch kennis hebben van de koop. Kwade
trouw in hoofde van derde moet worden bewezen (tweede koper zou op de hoogte
kunnen zijn van de eerdere verkoop) = “feitelijke kennis” = actual notice
Derde moet worden geacht kennis te hebben van de koop (in sommige branche of
business is het gebruikelijk dat goederen verkocht zijn en toch nog bij de verkoper in het
magazijn staan) = “normatieve kennis” = constructive notice
=> Verkoop toch tegenwerpbaar aan derde, ondanks niet-levering bij koper.
Een derde te goede trouw heeft geen kennis van de koop en is niet tegenstelbaar.
Een derde te kwade trouw heeft wel kennis van de koop en hier is het wel tegenstelbaar.
d) eigendomsvoorbehoud:
= beding waarbij eigendom pas later overgaat (vb bij levering of volledige betaling), niet bij
wilsovereenstemming.
Art. 1138 BW: risico gaat samen met eigendom over. (=principe, bij consensus)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aron4562. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62555 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now