Summary
Samenvatting Ga je voor een 8 of hoger?
- Course
- Institution
- Book
Volledige samenvatting van het vak VM3
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: kirstenpater1 • 3 year ago
Seller
Follow
Chyntia
Reviews received
Content preview
Verpleegkundige en methodiek 3: preventie en zelfmanagementModel voor planmatige gezondheidsvoorlichting en gedragverandering (PGG)
INTERVENTION MAPPING
Primaire preventie voorkomen van een gezondheidsprobleem of aandoening
Richt zich op het wegnemen van oorzaken of risicofactoren voor aandoeningen
o Vb preventie van hart en vaatziekten door stoppen met rokenmaatregelen
o Vb Vaccinatie
Secundaire preventie vroege opsporing.
Voorstadium of vroeg stadium van een aandoening te identificeren zodat gerichte
vroegbehandeling mogelijk is, om erger te voorkomen
o VB screening borst- en darmkanker, CB voor baby’s
Tertiare preventie richt zich op mensen met een ziekte of aandoening. Altijd na diagnose
Doel: goed mogelijk te leven met en het beheersen van de handicap of ziekte om
verdergaande invalidering te voorkomen, kwaliteit van leven te behouden of te vergroten
o Vb bevorderen therapietrouw
o Vb hulp bij zelfmanagment
o Vb bevorderen continuïteit van zorg
Doelgroepen en preventie:
Populatiebenadering hele bevolking of een grote deelgroep
Hoogrisicobenadering als het relatieve risico op het probleem waar de interventie op is gericht
hoog is, maar weinig mensen zijn bij wie het risico hoog is
Universele preventie totale bevolking of grote groepen, geen speciaal verhoogd risico
Doel: gezondheid te verbeteren en kans op ziekte te verminderen ( primaire preventie en
populatiebenadering)
Selectieve preventie gericht op bevolkingsgroepen met een verhoogd risico
Doel: gezondheid van specifieke groepen te verbeteren ( secundaire preventie,
hoogrisicobenadering)
Geïndiceerde preventie richt zich op individuen die nog geen gediagnostiseerde ziekte hebben,
maar wel beginnende klachten of symptomen
Doel: het ontstaat van ziekte of verdere gezondheidsschade te voorkomen (secundaire preventie,
hoogrisicobenadering)
Zorggerelateerde preventie gericht op individuen met een ziekte
Doel: ziektelast reduceren en complicaties of co morbiditeit te voorkomen (tertiare preventie)
Gezondheidsvoorlichting mensen proberen te motiveren tot te trainen in en te helpen bij gezond
gedrag.
Voorzieningen proberen we gezond gedrag gemakkelijker te maken Vb gezonde keuzes in
kantine
Regelgeving, controle en sancties wordt geprobeerd gezond gedrag af te dwingen
,Vb rookverbod in openbare ruimte
Gezondheidsbevordering combinatie van voorlichting en omgevingsveranderingen die gezond
gedrag en leef condities te stimuleren
5 groepen voor gezondheidsbevordering:
1. Individueel
2. Interpersoonlijk (leerkrachten, ouders, vrienden)
3. Organisatie niveau
4. Lokaal niveau (redacteuren kranten, etc)
5. Samenlevingsniveau (politici, vakbonden)
Model voor planmatige gezondheidsvoorlichting en gedragsverandering:
Effectief door stapsgewijze manier
5 stappen
1. Analyse van gezondheidsproblemen
2. Analyse van gedrag
3. Analyse van determinanten gedrag
4. Interventie ontwikkeling
5. Interventie en implentatie en disseminatie uitvoering en planmatige verspreiding of
uitvoering
6. Evaluatie proces of effectevaluatie
Het planningsmodel helpt om de vragen die in een voorlichtingsproces weinig aan
bod komen wel, én in de juiste volgorde én op het juiste moment, te stellen. Het
planningsmodel kan daarom wel gezien worden als een richtlijn en een checklist.
Stap 2: analyse van gedrag
Alleen als de oorzaken bekend zijn en als deze oorzaken in principe veranderbaar zijn, is preventie
mogelijk. GB’er = gezondheidsbevorderaar
De eerste stap is het verkrijgen van inzicht in de vraag of gedrag een risicofactor is voor een
gezondheidsprobleem.
Risicofactoren voor ziekten en aandoeningen
Risicofactoren van gezondheidsproblemen worden risicofactoren bedoeld die in de populatie een
verhoogd risico geven op het ontstaan van gezondheidsproblemen. Bij deze risicofactoren in
volksgezondheidsonderzoeken vaak een onderverdeling gemaakt tussen:
1. Leefstijl en gedrag
2. Fysieke en sociaal-culturele omgevingsfactoren geluidsoverlast, luchtverontreiniging
3. Persoonsgebonden factoren (erfelijke factoren, verworven somatische factoren en psychische
factoren)
De belangrijkste risicogedragingen volgens het RIVM zijn: roken, overmatig gebruik van alcohol, te
weinig bewegen en ongezond eten.
Leefstijl en gedrag zijn meer dan de andere groepen van risicofactoren, verstelbaar zijn, en daardoor
een belangrijk aanknopingspunt zijn voor primaire preventie en gezondheidsbevordering.
, Stap 3: Analyse van determinanten gedrag
Gericht op de analyse van mogelijke gedragsoorzaken van gezondheidsproblemen en
gedragsoplossingen om die problemen het hoofd te beiden
Gedrag van individu kan bijdragen aan gezondheid gezond eten, niet roken
Het gaat hier ook om gedrag van mensen die niet direct risico lopen, maar het wel van
anderen beïnvloeden via omgevingscondities
Cruciale vraag is ongezond gedrag een oorzaak van het gezondheidsprobleem?
Valkuilen:
1. Een niet bestaan probleem
Een voorlichtingsprogramma wordt ontwikkeld voor een probleem dat bij nader inzien niet of
nauwelijks bestaat.
2. Het verkeerde gedrag
Interventies worden ontwikkeld gericht op gedrag waarvan de relatie met het probleem onbekend of
onzeker is.
3. De verkeerde gedragsdeterminanten
Het ontwikkelen van interventies die zich richten op determinanten die voor de doelgroep niet
relevant zijn.
Interventies die zich richten op de verkeerde determinanten hebben geen effect, of zelf ongewenste
effecten.
4. De verkeerde interventie
De keuze voor een soort interventie is niet adequaat (= doeltreffend) voor het onderliggende
probleem en determinanten.
5. De verkeerde implementatie
De ontwikkeling van een interventie met onvoldoende aandacht voor implementatie (= verwerking/
invoering).
6. Evaluatie
De valkuil schuilt in het onjuist kiezen van het ‘evaluatieniveau’. Evaluatiematen moeten op het juiste
niveau worden gekozen, aansluitend bij de doelstellingen.
Informend consent schriftelijke goedkeuring
Protocollen eerst goedgekeurd door een medische ethische toetsingscommissie (m) ETC
Ethiek is het systematisch denken over normen en waarden met betrekking tot menselijk handelen.
Ethiek gaat over verantwoordelijk handelen, in de zin van verantwoorden aan anderen.
Als mensen leren dat ze zich ongezond gedragen, maar ze zijn niet in staat hier wat aan te
veranderen, kan die schuld of angst blijven bestaan en leiden tot een lagere kwaliteit van leven.
Paternalisme is het beperken van de vrijheid of autonomie van een persoon of groep in naar wat
wordt aangenomen hun eigen bestwil.
Gezondheidsvoorlichting is gericht op het stimuleren van vrijwillige gedragsverandering.
Interventiemethodieken mogen niet doelbewust de autonomie van de doelgroep aantasten,
bijvoorbeeld door eenzijdige informatie te geven.
Omstandigheden waarbij beperking van autonomie (= paternalisme) acceptabel wordt gevonden:
1. Wanneer mensen niet meer goed kunnen functioneren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Chyntia. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.77. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48072 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now