Summary
Samenvatting Recht Verkennen
- Course
- Institution
In dit document staat er een volledige samenvatting van het vak recht verkennen in de opleiding sociaal werk aan de Artevelde Hogeschool.
[Show more]
Seller
Follow
sarahdebeukelaerdossche
Reviews received
Content preview
Recht verkennen1: Wat is recht
Rechten & plichten
Regel wordt rechtsregel wanneer opgesteld/bekrachtigd door samenleving.
Hoe beslist samenleving hierover?
- Rechtstreekse democratie (directe democratie)
o Via het referendum
- Vertegenwoordigende democratie (indirecte democratie)
o Via vertegenwoordigers van het volk
Doel recht: ordenen van de samenleving
(Over)leven en handelen als mensen binnen een samenleving veronderstelt regels/
Opgelegd door de samenleving
Samenleven leidt tot conflicten
- Conflicten vergen oplossingen, en dus regels.
- Via ‘wetgever’, en dus met akkoord van de samenleving (van ons)
Samenleving is continu in verandering:
- Wetgeving is een dynamisch gegeven
- RECHT IS NOOIT AF!
Recht is afdwingbaar
- In tegenstelling tot regels
- Zonder afdwinging geen recht
o Verplichtend karakter
o Gevolgen bij niet-naleving
o Structuren, instellingen & procedures
- Niet alle rechtsregels zijn even afdwingbaar
o Default-regels: bv. Contract gaat voor op de ‘aanvullende’ wet
Soorten regels
- Gedragsregels, door het vastleggen van subjectieve rechten = hun bevoegdheden om
over middelen te beschikken.
- Regels en structuren voor toepassing en afdwinging van die gedragsregels.
- Instellingen en procedures voor wijziging van het recht, gezien het dynamisch
karakter van het Recht.
Definitie RECHT
Wat: geheel van rechtsregels
Waarom: met als doel de maatschappij te ordenen
Van waar? Opgelegd door de samenleving, via haar vertegenwoordigers
Hoe: De niet-naleving ervan is afdwingbaar via een wettelijk voorzien systeem van sancties
Objectief Recht vs. Subjectieve Rechten
Objectief Recht
o = Rechtsregels, geformuleerd in ‘het Recht’
o Staan los van een concreet persoon of een specifieke situatie
1
,Subjectieve Rechten
o = de rechten die wij putten uit deze objectieve rechtsregels
o Recht om naar eigen goeddenken bepaalde handelingen te stellen, en als een
objectieve rechtsregel toepassing vindt in een concrete situatie = subjectieve rechten
Rechtssubject vs. Rechtsobject
Rechtssubject
o Titularis van subjectieve rechten
o Drager van rechten & plichten
o Natuurlijke personen / rechtspersonen
Rechtsobject
o Datgene waarover subjectieve rechten gelden
o Zaken/rechten/…
Rechtsmisbruik
Subjectieve rechten ingedeeld
= de bevoegdheid om over middelen te beschikken, en rechtspersonen leiden ze af uit
objectieve rechtsregels.
Politieke Rechten:
o Die de burger tegenover de overheid kan uitoefenen
Burgerlijke Rechten:
o Die de burger tegenover zijn medeburgers kan uitoefenen
Kunnen ontstaan/wijzigen door
rechtshandelingen of rechtsfeiten
Het objectieve recht
ingedeeld
Er bestaan verschillende mogelijke indelingen
1. Volgens de inhoud
2. Volgens het territorium
3. Volgens de afdwingbaarheid
2
, 4. Volgens de gelding
Bronnen van het
recht
Internationale
rechtsbronnen
Belgische regelgeving:
o Hiërarchie der rechtsnormen
o Publicatie van wetgeving
o Interpretatie van wetgeving
Overige rechtsbronnen:
o Rechtsleer
3
, o Gewoonten
o Algemene rechtsbeginselen
Wetgeving
Rechtspraak
= Uitspraken van rechters (vonnis/arrest)
o Rechters passen wetgeving toe op concrete geschillen
o Interpreteren de wetgeving
Interpretatie is vrij
Interpretatie is niet bindend
Wel zekere controle
… Interpretatie wordt op zich ook een bron van recht
o Precedentwaarde/’vaste rechtspraak’
Rechtsleer
o Commentaar / bespreking door (vermaarde) juristen
In handboeken, tijdschriften, …
Als ‘noot’ bij vonnis of arrest
o Overzicht van rechtspraak
o Wordt vaak geciteerd in
Vonnissen van rechters
Parlementaire voorbereidingen
Algemene Rechtsbeginselen
Basisprincipes van onze rechtsorde die niet uitdrukkelijk in de wetgeving vermeld worden,
maar als evident worden beschouwd.
Zij vullen de wetgeving aan en helpen bij de interpretatie.
Voorbeelden:
o Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (wettelijkheid, gelijke behandeling, zorgvuldigheid,
vertrouwen, redelijkheid, motiveringsplicht, billijkheid)
o Het verbod op rechtsmisbruik
o Recht van verdediging
o Algemene beginselen van behoorlijk proces, daarin begrepen: onpartijdigheid en
onafhankelijkheid van de rechter
o Nulla poena sine lege: geen straf zonder wet
o Non bis in idem: één persoon mag niet tweemaal vervolgd worden voor dezelfde feiten
Gewoonterecht
o Gevestigde gebruiken die niet werden neergeschreven, maar door de samenleving
als evident worden beschouwd.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sarahdebeukelaerdossche. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.02. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now