duidelijk met titels en tussen titels
markeringen
grafieken en formules duidelijk in een kader
potentiele examenvragen staan steeds op eind van elke hoofdstuk
DEEL 1 – BASISCONCEPTEN
HF1: WAT IS ECONOMIE? WAT DOET DE ECONOOM?
- Economie = een sociale wetenschap, een systemen van consumptie en productie.
Consumptie wordt gedaan door consumenten en productie door producenten.
▪ Economische agenten: consumenten, producenten, buitenland, banksector en
overheid.
- Prosumenten = consumenten die ook G&D aanbieden die traditioneel door
producenten werden aangeboden.
▪ Bv: Je laat zonnepanelen zetten bij jezelf dan ben je consument; je produceert zelf
energie dus je bent producent en als je overschot hebt kan je die zetten aan een net
en geven aan anderen.
- Schaarse goederen = (1) Een middel is schaars wanneer er meer vraag naar is dan
wat er beschikbaar is. (2) Een middel is schaars als er productiemiddelen moeten
worden voor opgeofferd (geld,kapitaal,arbeid,…).
▪ Schaars ≠ zeldzaam
▪ Zeldzaam = komt niet veel voor. Vb: Goud.
▪ Niet zeldzame zaken kunnen wel schaars zijn. Bv: Drinkwater.
▪ Het is subjectief: als je steeds meer wilt bv je hebt kot maar je wilt een grotere dan
ervaar je schaarste; ben je tevreden bv met je oud gsm dan ervaar je geen
schaarste.
▪ Schaarste evolueert
- Welvaart = mate waarin je het schaarste vermindert.
▪ Door steeds meer en meer te kopen creëer je welvaart.
- Economische behoeften = verlangens van de mens waaraan hij/zij slechts aan kan
voldoen door schaarse middelen in te zetten.
▪ De behoeften zijn immaterieel en het goed/dienst dat die behoefte bevredigt is
materieel.
Vb: Je wil geconnecteerd zijn met je familie (=behoefte -> immaterieel) deze wordt
bevredigt door een smartphone (=goed -> materieel).
- Soorten behoeften:
- Primaire: komt van uit jezelf → bv: behoefte aan eten,drinken,….
- Secundaire: deze ben je aangeleerd → bv: naar concert gaan,sporten,….
- Tertiaire: luxe → privézwembad, privévliegtuig
▪ Behoeften evolueren in tijd !
- Duurzaamheid = tegemoet komen aan de noden v/h heden zonder de
behoeftevoorzieningen van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen.
(definitie van Brundtlandt)
1
, Economie A
2020
1.1 Keuze, afruil en opportuniteitskosten
1) keuze.
- Baten = voordelen v/d keuzen = invulling van je behoeften.
- Kosten = nadelen v/d keuze = je ingezette middelen zijn niet meer beschikbaar MAAR de
opportuniteitskosten zijn inbegrepen.
2) Opportuniteitskosten
- Opportuniteitskosten = niet gerealiseerde opbrengst van het best mogelijke alternatief
voor de gemaakte keuzen.
Vb: stel je bent CEO en je hebt wat overschot aan middelen. Je kan het beleggen,
investeren in project A,B of C,….
▪ Stel je kiest te investeren in project A boven project B.
▪ Als je nagaat wat de kost hiervoor is = dan is dat de aankoop van project A +
gederfd (verlies) rendement van project B.
▪ Doordat je voor A kiest verlies je de opbrengst van het beste alternatief.
▪ Doordat je voor A kiest verlies je het rendement (=winst die behaald is op een
belegging) van project B.
▪ Wordt gebruikt om economische winst te bepalen.
▪ Economische winst ≠ boekhoudkundige winst
▪ Eco winst = opbrengsten – kosten met de opportuniteitskosten inbegrepen.
▪ Boekh winst = opbrengsten – kosten.
1.2 Kosten tegenover baten; shortcuts of de marginale analyse.
- Marginaliteit = kosten en baten worden afgewogen in marginaliteit (in termen v
bijkomende eenheden).
▪ Uitdrukken in per stuk, per verpakking, per gewicht,….
▪ We drukken niet uit in kosten en baten maar in:
-marginale kosten (MK) = bijkomende kost om 1 meer te produceren
-marginale baten (MO) = bijkomende opbrengst
2
, Economie A
2020
Vb: optimale schaakstudieduur
• In begin als je leert schaken dan moet
je eerst basiskennis leren → MB = hoog.
• Hiervoor heb je een beginnersboek
nodig en deze is cheap → MK = laag.
• Hoe verder in de jaren hoe minder snel
je leert want het wordt moeilijker en MK
stijgt want boeken worden duurder.
• Bij 5j zijn je Mk > MB → niet meer zinvol
om nog te studeren.
Oefening:
3
, Economie A
2020
1.3 Het gebruik van modellen en aannames
- Wetenschappelijk gebruik van modellen:
▪ Model zorgt ervoor dat we complexe werkelijkheden beter
begrijpen = vereenvoudiging van werkelijkheid:
= noodzaakt het gebruik van aannames:
- we gaan er vanuit behoeften zijn onbeperkt
- eco agenten kiezen rationeel (niet op basis van gevoel)
- optimale keuze is waar MO =MK
- ceteris paribus
- perfecte info = Consument & producent hebben de perfecte kennis
over prijs, nut, kwaliteit en productiekosten.
- Ceteris paribus = veronderstelling dat bij de studie v/d impact van x
op y dat alle andere factoren ongewijzigd blijven.
- Mental shortcuts = Doordat we imperfecte informatie beschikken →
onzekerheid → zullen we beslissing nemen op basis van advies,
omstandigheden,…
1.4 Het eerste model: de grens van de productiemogelijkheden
Veronderstel (oefening):
- we bestuderen een klein economie
- we produceren maar 2 producten nl koko’s en ananas
- productiefactoren zijn landbouwgrond en arbeid
- technologie blijft constant
- PMG als grafische weergave v/d maximale output
▪ Productiefactoren = De schaarse middelen die de producenten inzetten om tot een
productie te komen.
Bv: arbeid (intellectueel of fysiek), kapitaal, natuurlijke rijkdom (water,lucht,licht)
▪ De productie mogelijkheden grens (PMG) (= productiemogelijkhedencurve)
= curve die voor elk mogelijk productieniveau van een bepaald goed aangeeft hoeveel er
maximaal van een ander goed kan worden geproduceerd, gegeven de productiefactoren en
de productiviteit.
▪ Productiviteit = verband tussen output (wat creëer je aan G&D) i.v.m. met hoeveel
productiefactoren je hebt ingezet op je product te bekomen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Igotyou. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.49. You're not tied to anything after your purchase.