Summary
Samenvatting Journalistiek _ 91 pagina's
- Course
- Institution
Samenvatting van Journalistiek. Combinatie van lesnotities en boek. 91 pagina's.
[Show more]
Seller
Follow
RubenMoerenhout
Content preview
JOURNALISTIEKE NIEUWSGARINGEN PRODUCTIE 2020-2021
LES 1 INTRODUCTIE
VAN MASSA- NAAR NETWERKMAATSCHAPPIJ
JOURNALISTIEK: EEN KIND VAN HAAR TIJD
Journalistiek in de massamaatschappij de netwerkmaatschappij
- Nieuws is een product van zijn tijd (politiek (kiesrecht, schoolplicht), economie (afschaffing
zegelbelasting), cultuur, technologie…)
- Status quo van een maatschappij uitgedaagd door technologische vernieuwingen
o Impact (radio en televisie) versus disruptie (internet) en introductie netwerkmaatschappij
Journalistiek ziet er anders uit in de massa maatschappij den in de netwerkmaatschappij. Het enigste wat wel
stabiel is gebleven was Martine Tanghe.
Journalistiek heeft veel veranderingen ondergaan, bv. op politiek vlak. Het kiesrecht, schoolplicht werd
ingevoerd. Dit zorgde voor minder analfabeten was. Verkoop van kranten ging omhoog omdat er meer mensen
konden lezen.
De status quo wordt altijd uitgedaagd door technologische innovaties. Bij de transitie naar de
netwerkmaatschappij zijn innovaties zeer belangrijk. De relatie met het publiek gaat veranderen. Radio en
televisie hebben een belangrijk impact gehad op mediaconsumptie. Men gaat meer massapubliek aanspreken.
In het begin waren de kranten nog georienteerd volgens politieke voorkeur, maar nu is die meer gericht op het
intern pluralisme.
We spreken sinds de komst vh internet van een disruptie. De verandering is zo groot dat de journalistiek
helemaal anders moet functioneren
MASSAMAATSCHAPPIJ
Eind 19de eeuw evolutie van kranten tot massamedium en in de loop van de 20 ste eeuw radio en televisie
Massacommunicatie = eenrichtingsverkeer in een lineair proces: “het verspreiden van boodschappen via media
start bij de communicator die het via een medium naar een massa ontvangers verstuurt” (Loisen & Joye, 2018,
p.142).
Nieuwsorganisaties hebben een monopolie op nieuwsproductie en nieuwsdistributie. Ze verzamelen en filteren
boodschappen van zenders (de bronnen in het nieuws) en verspreiden die naar een groot publiek. De toegang
1
,tot het nieuws wordt met andere woorden gecontroleerd door journalisten. En het geselecteerde nieuws
wordt in een linear proces verspreid naar een passief publiek. Er is weinig of geen interactie tussen journalisten
en hun publiek.
Het begin van de massamaatschappij was eind 19 e eeuw. De zegelbelasting ging bv weg. De krant bereikte het
bredere publiek.
De massamaatschappijtheorie gaat communicatie definiëren als éénrichtingsverkeer in een lineair proces. Er
komt geen communicatie terug. Het gaat in 1 lijn.
Dit is een communicatiemodel van Laswell.
Er zijn 3 verschillende fases: productie, inhoud, receptie
Men maakt een boodschap en die wordt door een massa ontvangen.
De ontvanger is passief en gaat geen weerstand bieden. Ze nemen gewoon alles over wa er wordt
gezegd/gepubliceerd
MASSAMAATSCHAPPIJ
Ontwikkeling van communicatiewetenschappen vanuit social sciences
Oorspronkelijk erg negatieve visie op effecten van media en publiek als passieve massa (cf.
injectienaaldtheorie, War of the Worlds 1938)
Vanaf de jaren 1950: groeiende kritiek
- niet gebaseerd op systematisch wetenschappelijk onderzoek (cf. relatie tussen
mediaberichtgeving en criminaliteit in de jaren 30)
- invloed van de massamedia overschat, evenals de passiviteit van het publiek. Het is te simplistisch
om zowel zender als ontvanger voor te stellen als een monolithisch blok
Een meer genuanceerde versie van de massamaatschappijtheorie houdt meer rekening met de complexiteit
van het communicatieproces
niet gebaseerd op systematisch wetenschappelijk onderzoek. Uit later onderzoek bleek bijvoorbeeld dat de
toename van criminaliteit in de maatschappij tijdens de jaren 1930 grotendeels te wijten was aan de
economische crisis en groeiende werkloosheid, en de mediaberichtgeving was daar eerder een reflectie dan
een oorzaak van.
De injectienaald theorie: een mediaboodschap werd geinjecteerd in de bloedbaan van de mensen. Ze gaan het
zonder weerstand gaan geloven.
War of the worlds: Radio uitzending in verenigde staten. Dit was fictief. Er was een massapaniek. Dit was
tijdens de periode tussen de 2 wereldoorlogen.
De negatieve visies van de theorieën zijn niet gebaseerd op systematisch wetenschappelijk onderzoek.
Iets merkwaardig dat men zag in het verleden is: wanneer de berichtgeving over criminaliteit steeg in een land,
de criminaliteit ook ging stijgen.
Vroeger werd het publiek en de massamedia als een monolitisch blok voorgesteld
2
,In de jaren 50 beseften mn dat de media niet monoliet was. Er waar verschillende kranten die hun politieke
strekking hadden. Vooruit was van de sossen, de standaard was conservatief en centrumrechts
NETWERKMAATSCHAPPIJ
De komst van computers in de jaren zeventig luidde het einde van de industriële samenleving en de start van
de informatiesamenleving in.
De netwerkmaatschappij volgde pas in een tweede fase in de jaren negentig door de introductie van internet
en het wegvallen van tijd- en ruimtebeperkingen.
Tijdens het laatste decennium wordt de netwerkmaatschappij bovendien gekenmerkt door mobiele
technologie en verregaande gebruikersparticipatie door de introductie van sociale media.
De twee centrale kenmerken van de netwerkmaatschappij zijn digitalisering en globalisering
De start van het netwerkmaatschappij was er vanaf de 2 e fase in jaren 90
We hebben Web 1.0, web 2.0 en web 3.0
NETWERKMAATSCHAPPIJ
Manuel Castells publiceerde een omvangrijk drieluik ‘The Information Age: Economy, Society, and Culture’
(1996) waar hij in het eerste deel (‘The Rise of the Network Society’) zijn visie op de maatschappelijke
veranderingen ten gevolge van digitalisering uiteenzet
Zijn focus ligt in eerste instantie op de veranderingen in de kapitalistische economie. Waar het in de
industriële samenleving nog energiebronnen (kapitaal en arbeid) waren die garant stonden voor
productiviteitsgroei, zijn kennis en informatie de nieuwe bronnen van productiviteit in de ‘netwerkeconomie’
(wat hij informationeel kapitalisme noemt).
Er wordt gekeken naar de brede maatschappelijke veranderingen en de invloed op journalistiek.
Facebook hun business model is uitgebouwd op persoonlijke data. Ze gaan informatie verkopen. Wij zijn hun
product die ze verkopen aan adverteerders.
NETWERKMAATSCHAPPIJ
Castells: grote nadruk op het belang van elektronische netwerken als drijvers van maatschappelijke
verandering (kritiek: technologisch determinisme)
Elektronische informatienetwerken zijn de nieuwe dominante sociale structuren. Zij verbinden actoren over
de hele wereld in real time met elkaar en maken informatie- of kapitaalstromen mogelijk zonder tijd- en
ruimtebeperkingen. Digitalisering gaat bijgevolg hand in hand met verregaande globalisering
Hij gaat ervanuit dat een nieuwe technologie sws tot veranderingen gaat leiden. Je kan ze gemakkelijk gaan
voorspellen hoe mensen gaan omgaan met technologie.
NETWERKMAATSCHAPPIJ
Elektronische netwerken worden gekenmerkt door knooppunten (‘nodes’ of actoren) die met elkaar in
verbinding staan.
De structuur van netwerken is daardoor meer open en dynamisch, en laat meer ruimte voor niet-elites om
bottom-up een machtspositie uit te bouwen. De macht van deze actoren hangt namelijk vooral af van de
3
, (centrale) positie die ze in het netwerk innemen. Deze positie wordt bepaald door het vermogen van de actor
om het netwerk te versterken met extra informatie.
Netwerken worden gekenmerkt door knooppunten. Op die knooppunten zitten organisaties/actoren die met
elkaar in verbinding staan.
NETWERKMAATSCHAPPIJ
De toegang tot de elite is bijgevolg meer open dan in de massamaatschappij. Het is niet meer enkel het bezit
van de productiemiddelen die toegang tot de elite bepalen, maar ook bezit van informatie en kennis. Macht
behoort toe aan diegenen die de informatiestromen kunnen controleren. Deze nieuwe groep van
‘informational elites’ zijn bovendien niet afhankelijk van socio-politieke controle binnen nationale grenzen,
maar zijn kosmopolitisch. Ze vormen een eigen afgeschermde ’society’ en delen een (homogene) levensstijl die
culturele grenzen overstijgt.
Foto van de Belgische YouTube ster ACID, tot 2019 populairste van België.
Céline en Michiel, bekend van YouTube (+500.000 volgers, populairste in België sinds 2019) en TikTok (Céline
met meer dan 10 miljoen volgers)
Ook bekend van de ‘YouTube oorlog’
Via youtube kan je bekend worden en veel geld verdienen. Je neemt een belangrijke positie in op social media.
Adverteerders zijn dan ook in jou geïnteresseerd.
De youtube war was heel negatief. De volgers begonnen ook kwetsende boodschappen te verspreiden
De digitalisering gaat hand in hand met globalisering. Er is weinig socio-politieke controle op de internethelden.
De elites zijn kosmopolitisch, ze zijn niet gebonden aan landsgrenzen.
DIGITALISERING
Nieuwe technologiën leggen de basis voor globaliseringsprocessen
Ze maken de uitwisseling van informatie op globale schaal mogelijk, en de beperkingen van tijd en ruimte
worden daarbij steeds meer doorbroken
GLOBALISERING
Globalisering op verschillende domeinen bv. Politiek, economie, cultureel, …
https://www.youtube.com/watch?v=_YHadCRAqco
NGO’s gaan geld inzamelen om de mensen waarde natuurrampen plaatsvonden te helpen
GLOBALISERING
Poging tot definitie
- Schaalvergroting: plaatsen connecteren en virtueel bij elkaar brengen
- Geen barrières in tijd en plaats
Global village (Mc Luhan): de wereld is een dorp, iedereen kan met iedereen communiceren
- Kritiek: homogenisering (Westernization, Americanisation, McDonaldisation)
- Kritiek op kritiek:
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RubenMoerenhout. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.86. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now