Summary
Samenvatting Week 6 Overheid en Privaatrecht
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van de twee colleges en een uitwerking van de onderwijsgroep in de zesde onderwijsweek van het vak Overheid en Privaatrecht.
[Show more]
Seller
Follow
LisajUM
Reviews received
Content preview
College 5 – Publieke prijsvragenI. Wat zijn publieke prijsvragen
Voorbeeld
The Dubai-frame is in Dubai terecht gekomen door een publieke prijsvraag.
“De fotolijst van Dubai is gejat zegt de ontwerper”. De ontwerper Fernando Donis, was het
niet eens met de bouw. Hij had dit ontwerp ingestuurd, maar hij had nog geen toestemming
gegeven voor de bouw. Dubai stelde dat zij zich had gehouden aan de Unesco regels, die
stellen dat het intellectueel eigendom bij de ontwerper blijft (er moest dus een ovk worden
gesloten). Dat laatste was niet gebeurd. Dubai dacht, we passen het een beetje aan en dan
bouwen we het toch.
Deze problematiek kan er dus ontstaan…
Voorbeelden in NL en de EU
1. Van natuurgebieden, gezondheidszorg tot huisvesting.
Wat is het?
1. Wie?
- Publiek = het wordt door een overheid(sonderdeel) uitgeschreven).
a) Publieke rechtspersonen (rijksoverheid, gemeente, provincie)
b) Privaatrechtelijke rechtspersonen (b-organen)
c) Unie-rechtelijk
2. Wat?
- Een vraag/probleem wordt in de markt geplaatst.
I. Soms alleen de eer (media-aandacht)
II. Prijsgeld (publiekgeld)
III. Afspraken (je krijgt geld, maar daar moet je iets specifieks mee doen)
3. Hoe?
- In welke vorm wordt dit gegoten?
1) Contract (aanbesteding of privaatrechtelijk)
2) Beschikking (subsidie)1
3) Niet duidelijk (soms)
1
Geen bezwarende titel. Je kunt de prestatie dus niet afdwingen.
1
,II. Waarom gebruikt de overheid publieke prijsvragen?
Omdat het CPB zegt dat het handig is…
- Rapport Kansrijk innovatiebeleid (2016)
- We lopen achter op vooruitstrevend competitieve innovatie
En ook omdat…
- We de expertise van burgers en bedrijfsleven willen gebruiken om
maatschappelijke problemen op te lossen.
Lastige problematiek (coronacrisis en klimaatcrisis)
- We burgers meer zeggenschap willen geven over publieke taken en de publieke
ruimte.
Mate van selectie aan de hand van een publieksstemming
- We innovatie willen stimuleren om zo de Nederlandse concurrentie op de
wereldmarkt te vergroten.
Leuke bijvangst: media-aandacht
New food challenge: de vegetarische slager (nieuwe vleesvervangers ontwikkelen).
III. Waarom onderzoek naar prijsvragen?
Hier gaat heel veel geld in om…
Prijsvragen i.p.v. ‘standaard’ aanbestedingen en subsidietenders…
… maar niet altijd conform aanbestedingsrecht of subsidierecht
- Soms in de plaats van… maar houden zich dus niet aan het recht.
Publiek geld + privaat geld = prijzengeld
- Wat is dan precies het toepasselijke rechtsregime (mix of een van beiden?).
Weinig tot geen juridisch onderzoek naar prijsvragen
Voordelen van prijsvragen komen in gevaar door gebrekkige institutionele en juridische
inbedding
- Als je niet goed aan de voorkant nadenkt over juridische vormgeving en instemming
van de politiek dan kan het zo zijn dat zo’n prijsvraag als een nachtkaars uitdooft. Na
het uitroepen van de winnaar komt er dan toch geen geld of wordt er geen gevolg
gegeven. Daarentegen hebben de deelnemers dan al investeringen gedaan…
IV. Subsidie, opdracht en aanbesteding
1) Subsidie is een aanspraak op financiële middelen, verstrekt anders dan als een marktconforme
betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen en/of diensten.
2) Opdracht is een betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen of diensten
3) Aanbesteding = Opdracht van aanbesteden diensten moeten mogelijk worden
aanbesteed.
Type dienst + aanbestedingsdrempel.
Hoe maken we dan onderscheid tussen een subsidie en opdracht?
1. Is er een bezwarende titel?
- Ja = opdracht, een meerzijdige rechtshandeling
- Nee = beschikking (subsidie), een eenzijdige rechtshandeling
2. Initiatiefnemer
- Opdracht = overheid die maakt heel duidelijk wat zij wil
- Subsidie = hier vraagt een marktpartij de subsidie aan en waar zij die voor nodig
heeft.
3. Bedrag in relatie tot de kostprijs
- Opdracht = kostprijs + winstmarge (marktconform)
- Subsidie = tegemoetkoming, forfaitair bedrag
4. Algemeen of commercieel belang
- Algemeen belang = subsidie
2
, -Commercieel belang = opdracht (maar alles wat de overheid doet wordt geacht in het
publieke belang te zijn…
Deze criteria werken echter niet zo goed bij publieke prijsvragen…
1. Meestal is de winnaar verplicht om een prestatie te verrichten met dat prijzengeld
(bezwarende titel). Meestal is er ook een uitvoeringsovk.
2. De overheid wil het initiatief zoveel mogelijk bij de markt laten (ook al schrijft de overheid
deze uit).
3. Meestal is de prijs een vast bedrag (vaak geen aanpassingen meer).
4. Vrijwel elke prijsvraag heeft een link met het algemeen belang. Nooit alleen een commercieel
belang eigenlijk.
V. Praktijkvoorbeelden
Casus 1 Prijsvraag digitale economie
Deze is uitgeschreven door de gemeente Amsterdam namens de metropoolregio Amsterdam (MRA).
Het doel was de versterking van de MRA op het gebeid van de digitale economie. Deze regio wil
internationaal voorloper zijn met digitale infrastructuur. Ze zijn op zoek naar de beste visie met een
bijpassend projectplan. Een onafhankelijke jury gaat kiezen. Er waren twee rondes: (1) iedereen mocht
zich aanmelden met een plan (anoniem), (2) inschrijvers van de 5 beste voorstellen mochten een
businesscase opstellen en deze presenteren aan de jury. Hiervoor was al 10.000 beschikbaar gesteld. Je
won uiteindelijk dan het recht om te onderhandelen met de MRA over het realiseren van je
inschrijving. Daar was 1 mln. € voor beschikbaar.
Hoe moeten we deze prijsvraag juridisch kwalificeren?
EU aanbesteding.
Deze was uitgeschreven door de gemeente A’dam (publiekrechtelijk rechtspersoon), niet zo
zeer het bestuursorgaan. Let daar op!
Anonieme inzendingen (EU beginselen: gelijke behandeling, transparantie).
Onderhandeling mogelijk over die miljoen.
Casus 2 Prijsvraag dorpen derby
Deze prijsvraag werd uitgeschreven door de gedeputeerde staten van Noord-Brabant. Het doel was om
de leefbaarheid in kleine dorpen te stimuleren via het zelf-organiserend vermogen van burgers. 2 Weer
2 rondes: (1) hierin mochten alle geïnteresseerden zich aanmelden, en de jury gaf advies over de 9
beste voorstellen (2) de 9 finalisten kregen 10.000 om hun plan uit te werken daarna werd er
geoordeeld (60% jury oordeel, 40% internetstemmen). De drie projecten die het hoogste eindigden
werden nog een keer via internet verkozen (100%). Uiteindelijk won je 25.000 (1 ste prijs) en de 2de en
3de iets minder.
Hoe moeten we deze prijsvraag juridisch kwalificeren?
Subsidie.
Vast bedrag.
Niet iets wat de markt zelf zou oppakken.
Casus 3 Mooiste natuurgebied van NL
Deze wedstrijd werd uitgeschreven door de staatssecretaris van Economische zaken. Het doel was het
verhogen van kwaliteit van nationale parken in Nederland en het versterken van de betrokkenheid van
de samenleving bij de natuur.3 Alle nationale parken konden deelnemen. Zij konden zo een sterker
merk bouwen en de marktpositie verbeteren. Alle parken konden een plan (actieprogramma) insturen.
De RvO maakte een voorselectie (aanvraag compleet + voorwaarden). Vervolgens was er een vakjury
ingesteld, en die adviseerde de staatssecretaris een rangschikking. Die rangschikking werd bekend
gemaakt aan het NL publiek en deze konden via internet stemmen. De drie beste inzendingen mochten
2
De maatschappij dus betrekken bij maatschappelijke problemen.
3
Algemeen belang, en publiek betrekken bij natuurgebieden.
3
, hun plannen verder uitwerken. Daarnaast mocht de vakjury nog een inzending extra aandragen.
Vervolgens keek de staatssecretaris OF er financiële bijdragen beschikbaar konden worden gesteld.
Hoe moeten we deze prijsvraag juridisch kwalificeren?
Subsidie? Dat is dus een prijsvraag waar het niet duidelijk is wat voor juridische vorm deze
had. In een kamerstuk noemt de staatssecretaris het wel een subsidie!
VI. Mogelijke spelregels (& Europees recht)
Dat hangt van de materiële rechtsvorm af:
Een (bijzondere) aanbestedingsprocedure
Een (bijzondere) subsidieprocedure
Een (bijzondere) vorm van aanbod en aanvaarding (ovk privaatrecht)
Het etiket wat erop wordt geplakt maakt dus niet zoveel uit… Hoe wordt het juridisch gekwalificeerd.
Aanbesteding
Publieke
Subsidie
prijsvraag
Aanbod en
aanvaarding
Klinkt dit bekend in de oren?
Publiek geld om in te kopen: aanbesteden
Publiek geld via publiekrecht verstrekken: subsidiëren
Publiek geld via privaatrecht verstrekken: contracteren
1. Prijsvraag als aanbestedingsprocedure
Par. 2.2.3.2 en Afd. 2.4.5 Aanbestedingswet 2012
Wat staat daar in?
- Aankondiging op TenderNed (daar kan iedereen dit terugvinden)
- Vooraf opgestelde selectie- en gunningscriteria (mogen erna niet worden aangepast =
transparantie)
- Deskundige, onafhankelijke en onpartijdige jury (beroepskwalificatie aan deelnemers
vragen, dan moet ook een 1/3 uit de jury diezelfde beroepskwalificatie hebben (bijv.
architect)).
- Anonieme inzendingen (digitale economie voorbeeld = onafhankelijkheid
waarborgen)
- Juryoordeel en uitslag moeten openbaar (transparantie)
Beginselen van aanbestedingsrecht (zie college Hardy), de Wob heeft dus weinig toegevoegde
waarde! De aanbestedingswet is dus een lex specialis.
Opdracht kan zonder verdere aankondiging aan de winnaar(s) worden gegund 4 (art. 2.34 Aw
2012) indien het om een DIENST GAAT
Rechtsbescherming bij de civiele rechter (stand-stillperiode van twintig dagen voor evt. kort
geding). Pas na 20 dagen mag de ovk van opdracht worden gesloten, in die 20 dagen kunnen
anderen daartegen een kortgeding aanspannen. Hierna kun je als andere partij er niet meer
tegen opkomen.
2. Prijsvraag als subsidieprocedure
4
Met de onderhandelingsprocedure zonder aankondiging is het mogelijk ‘uit de hand te gunnen'. Daarmee kunt u
opdrachten rechtstreeks aan een voorkeurspartij verstrekken (eventueel na een onderhandeling met meerdere in
aanmerking komende partijen).
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LisajUM. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now