Inhoudsopgave
Introductie en algemene principes ....................................................................................................................... 1
Hormonale activatie op organisme niveau ......................................................................................................... 4
Hormonale activatie op cellulair niveau ............................................................................................................ 5
Hypothalamus en hypofyse................................................................................................................................... 8
Opbouw en ontwikkeling van de hypofyse .......................................................................................................... 8
Biosynthese van eiwit hormonen ........................................................................................................................ 9
Belangrijke hormonale systemen ...................................................................................................................... 12
Groei regulatie en groei verstoringen ................................................................................................................ 16
Groeischijven ................................................................................................................................................... 16
Effect van GH in de groeischijven .................................................................................................................... 18
Energie homeostase ............................................................................................................................................. 20
Opname en vertering van voedingsstoffen........................................................................................................ 21
Metabolisme na een maaltijd ........................................................................................................................... 23
Diabetes mellitus .............................................................................................................................................. 26
Metabolisme na het fasten ................................................................................................................................ 27
Introductie en algemene principes
Homeostase definitie:
• Medisch → alle lichaamsfuncties zijn in evenwicht of dat er sprake is van een
chemisch of fysiologisch evenwicht (situatie)
• Silverthorn → zelf-regulatie of het vermogen van het lichaam tot het behouden van
interne stabiliteit (activiteit)
Intracellulaire processen zijn voornamelijk het target voor alle processen die plaatsvinden om
homeostase te behouden. Homeostase is van belang om te compenseren voor veranderde
invloeden van buitenaf. Interactie met ‘de buitenwereld’ vindt altijd plaats via het epitheel.
Dit epitheel kan grofweg verdeeld worden in twee groepen:
• Exchange cells → bijvoorbeeld het epitheel van het respiratoire systeem
• Protective cells → bijvoorbeeld de huid waarop haren groeien
,Er zijn ook epithelia die tot beide categorieën behoren, bijvoorbeeld het darmepitheel.
Gedurende het hele leven vinden er verstoringen plaats in de homeostase. Deze verstoringen
kunnen zowel van binnenuit (bijv. groeien of ouder worden) als van buitenaf (bijv. opkomen
van de zon of eten en drinken etc.) komen.
De homeostase wordt onderhouden doordat er homeostatische set-points zijn, er wordt
onderscheidt gemaakt tussen twee soorten set-points:
• Fixed set-points → bijvoorbeeld voor de concentratie glucose of calcium in het bloed,
de lichaamstemperatuur
• Variable set-points → bijvoorbeeld voor de ontogenese (groei) of tijdelijke cycli als
dag/nacht of ovarische cycli
Globaal overzicht van de homeostase regulatie:
Het endocriene systeem zorgt samen met het zenuwstelsel voor het behouden van de
homeostase.
Endocrinology:
• Endo = binnen
• Krineïn = te secreteren
• Logos = het bestuderen van
Traditionele definitie hormoon → een stof die geproduceerd wordt door een klier die niet in
verbinding staat met de buitenwereld, gesecreteerd wordt in het bloed en een fysiologische of
morfogene functie in het lichaam heeft voornamelijk op een andere locatie dan waar het
geproduceerd wordt.
Hormonen zijn betrokken bij het behouden van interne balansen, reacties op fysieke en
emotionele stress en bij reacties op (veranderingen in) de omgeving. Hormonen zorgen voor
de regulatie van de interne omgeving, groei en ontwikkeling, metabolisme en reproductie.
Echter, signaal moleculen (hormonen) kunnen ook geproduceerd worden door
organen/weefsels die een andere primaire functie hebben. Bijvoorbeeld peptide hormoon dat
, geproduceerd wordt in het brein of de darmen. Verder kunnen stoffen als natrium, glucose en
koolstofdioxide ook als signaal moleculen functioneren. Bovendien is het transport medium
niet altijd beperkt tot het bloed, bijvoorbeeld de intercellulaire vloeistof kan dienen als
transport medium.
Silverthorn definitie hormoon → een chemische stof die gesecreteerd wordt in het bloed door
een cel of een groep cellen waarna het getransporteerd wordt naar een (vergelegen) target,
hier zal het in lage concentratie een effect in gang zetten.
Klassieke endocriene klieren (organen/weefsels waarvan de hoofdfunctie het produceren van
hormonen is):
• Pijnappelklier (pineal gland) → tussen diencephalon en mesencephalon, produceert
melatonine met als doel het reguleren van een dag/nacht ritme.
• Hypothalamus → zorgt voor het vrijgeven en inhiberen van hormonen. Het bevat
synapsen die eindigen bij bloedvaten, hierdoor kunnen ze neurotransmitters/hormonen
afgeven aan het bloed. Bovendien zorgen ze voor een sterke beïnvloeding van de
hypofyse.
• Hypofyse (pituitary gland) → bestaat uit twee delen, voornamelijk de frontal lobe is
verantwoordelijk voor de productie en afgifte van hormonen (onder andere TSH, GH,
ACTH, LH, FSH en PRL), verder produceert de intermediaire lobe MSH, in de
neurale lobe wordt ADH en oxytocine opgeslagen (deze hormonen worden
geproduceerd in de hypothalamus).
• Schildklier (thyroid gland) → produceert thyroid hormone en calcitonine
• Bijschildklier (parathyroids) → produceert PTH (PTH is samen met calcitonine
verantwoordelijk voor de calcium regulatie in het bloed)
• Bijnieren (adrenal glands) → in de cortex wordt aldosteron, cortisol en androgenen
geproduceerd, in de medulla wordt adrenaline (epinephrine) geproduceerd
• Pancreas → produceert insuline en glucagon
• Ovaria en testes → produceren reproductieve hormonen
Overige endocriene cellen en weefsels (organen/weefsels waarvan het produceren van
hormonen een overige functie is):
• Hart → atrial natriuretic peptide
• Lever → angiotensinogeen, insulin-like growth factor
• Maag → gastine en ghreline (zorgt voor het krijgen van honger)
• Darmen → CCK, secretine (wordt gesecreteerd door de dunne darm op het moment
dat product uit de maag het duodenum in gaat. Het heeft drie functies: het zorgt ervoor
de dat pancreatic tust een grotere hoeveelheid NaHCO3 produceert, het zorgt voor het
inhiberen van het afgeven van zure componenten vanuit de maag naar het duodenum
en het inhibeert de secretie van maagzuur in de maag) GIP en GLP-1
• Nieren → erythropoietine, calciferol (1,25-dihydroxyvitamine D)
• Huid → vitamine D3
• Vetweefsel → leptine, adiponectine etc.
• Placenta → estrogeen, progesteron, chorion gonadotropine en somatomammotropine
• Verschillende weefsels → groei factoren en verschillende stappen van steroïde
hormonen (bijvoorbeeld het omzetten van androgeen in estrogeen)
Classificatie van hormonen:
• Gebaseerd op de plaats van productie:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller BMWsamenvattingen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.42. You're not tied to anything after your purchase.