Summary
Overzichtelijke samenvatting ARW 1 (met arresten)
- Course
- Institution
- Book
Alle stof samengevat per hoofdstuk. Daarnaast de verplichte arresten met samenvatting/rechtsregel.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
rixthaaijer
Content preview
Inleiding in het Nederlandse rechtAlgemene rechtswetenschap
Rixt Haaijer 2020-2021
,Recht in het algemeen
Hoofdstuk 1
Positief recht/objectief recht: het geheel van geldende rechtsregels op dit moment.
Subjectief recht: de bevoegdheid die iemand in een concreet geval aan een regel van
objectief recht ontleent.
Rechtsbronnen: bronnen waaruit het geldend recht als het ware voortvloeit
- de wet
- de jurisprudentie
- de gewoonte
- verdragen en sommige besluiten van volkenrechtelijke organisaties
Indelingen van het recht:
- nationaal en internationaal
- materieel en formeel
- publiekrecht en privaatrecht
- geschreven en ongeschreven
Monistisch systeem: rechtsregels uit een verdrag kunnen deel uitmaken van het nationale
recht zonder dat eerst een omzetting in nationaal recht nodig is.
Een besluit van internationale herkomst heeft voorrang op een nationale regel.
Materieel recht: regels die betrekking hebben op de rechten en plichten van personen in
hun onderling verkeer, zij zijn op de inhoud gericht.
Formeel recht: regels die betrekking hebben op het procesrecht.
Staatsrecht: bevat regels die betrekking hebben op de organisatie van de Staat en zijn
organen en op de bevoegdheden van die organen.
Bestuursrecht: heeft de juridische bestuursactiviteit van de overheid tot onderwerp.
Recht en staat
Hoofdstuk 2
Trias Politica: leer van Montesquieu. De staatsmacht moet worden gescheiden in drie
machten met bijbehorende organen en functies: de wetgevende macht, de uitvoerende
macht en de rechtsprekende macht.
In Nederland:
, - wetgevende macht: de regering en de Staten-Generaal tezamen (art. 81 GW).
- uitvoerende macht: de regering, gevormd door de koning en de ministers (art. 42 lid
1 GW)
Een besluit van de regering heet een Koninklijk besluit (KB). Dit kan een beschikking
(tegenover een individu) of een algemene maatregel van bestuur zijn (wanneer het
wetgeving betreft).
- rechtsprekende macht: beslechting van geschillen op basis van algemene regels
(art. 112 GW). De rechter is niet bevoegd om wetgeving te maken, maar hij mag aan
de staat wel een bevel geven om bestaande wetgeving uit te voeren.
→ Arrest: Urgenda
Urgenda, een stichting die zich bezighoudt met klimaatverandering, heeft bij de rechter
gevorderd de Staat te bevelen om de uitstoot van broeikasgassen te doen beperken. Op
grond van art. 2 en 8 EVRM, zou de Staat de zorgplicht schenden. De rechtbank heeft de
vordering van Urgenda toegewezen en in hoger beroep is het vonnis bekrachtigd. De Staat
is dus nu verplicht wetgeving in te voeren.
Checks and balances: bij checks gaat het om het houden van toezicht, terwijl met balances
is bedoeld dat er tussen de staatsorganen onderling een zeker machtsevenwicht is waarbij
bevoegdheden gelijkelijk worden gedeeld.
Democratie: staatsvorm waarbij burgers fundamentele invloed hebben op de overheid.
- directe democratie: de beslissingen worden rechtstreeks door de burgers genomen.
- representatieve democratie: de beslissingen worden tot stand gebracht via daartoe
bij de Grondwet aangewezen en vervolgens door de bevolking gekozen organen.
Constitutionele monarchie: in het staatsbestel is de plaats van de koning omschreven en
vastgelegd in de Grondwet, zijn positie is daarmee begrensd.
Beginsel van de rechtsstaat: de overheid is in elke hoedanigheid altijd onderworpen aan
wettelijke regels en rechtsbeginselen.
- legaliteitsbeginsel: elk overheidsoptreden moet berusten op een algemene regel,
deze moet te herleiden zijn tot de Grondwet.
Parlementaire stelsel: gaat over de verhouding tussen de regering en het parlement.
De kern is de vertrouwensregel; de regering moet de steun hebben van het parlement om te
kunnen regeren. Daarnaast dragen de ministers tegenover beide Kamers
verantwoordelijkheid voor het door hem gevoerde beleid en is verplicht zich daarover te
verantwoorden, ministeriële verantwoordelijkheid.
2 rechten van beide Kamers:
- recht van interpellatie (art. 68 GW)
- recht van enquête (art. 70 GW)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rixthaaijer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.87. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77851 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now