VRAGEN blz. 4
1. Zowel in zo’n groep als in een samenleving zijn mensen sterk van elkaar afhankelijk en moeten ze
samenwerken om prettig te kunnen leven.
Net als in een samenleving zal je op het eiland rekening met elkaar moeten houden en zijn er regels en
verwachtingen.
2. Een samenleving kan NIET bestaan zonder regels, want dan ontstaat er onveiligheid en chaos.
Bedenk maar eens wat er gebeurt als er geen verkeersregels of regels over crimineel gedrag zouden
zijn.
3. Files zijn een maatschappelijk probleem omdat:
- ze veel invloed hebben op grote groepen in de samenleving;
Automobilisten, beroepsvervoer, bedrijven, politie, milieugroeperingen.
Veel mensen ondervinden hinder (tijd en geld; milieuvervuiling) van de files.
- er verschillend over de oorzaken en oplossingen wordt gedacht;
Bijvoorbeeld: Wel of niet meer asfalt? Is rekeningrijden de oplossing? Kan het openbaar vervoer
bijdragen aan de filebestrijding? Kunnen thuiswerken en campagnes om de fiets te nemen
bijdragen aan vermindering van files?
- de media regelmatig rapporteren over files en de problemen die daaruit voortkomen;
- de overheid voor een oplossing moet zorgen.
De overheid is uiteindelijk verantwoordelijk voor een goede verkeersdoorstroming en de bouw en
het onderhoud van de infrastructuur.
4. Zonder orgaandonor kan Zara niet genezen van leukemie (persoonlijk).
Een tekort aan orgaandonoren zorgt voor een hoger sterftecijfer en hogere zorgkosten
(maatschappelijk).
In februari 2018 werd de donorwet van D66 aangenomen, waardoor iedereen voortaan automatisch
donor is. De wet gaat in de zomer van 2020 in.
5. Ja, het oplossen van maatschappelijke problemen brengt bijna altijd discussie met zich mee over (de
uitvoering van) regels en wetten.
Een uitzondering hierop is de Zwarte Piet-discussie. Het kabinet-Rutte II (2012-2017) bemoeide zich
hier liever niet mee en vond dat de samenleving beter zelf met een oplossing kon komen. De huidige
minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Ingrid van Engelshoven lijkt te breken met dat
(neutrale) standpunt. Volgens haar kunnen we de ogen niet sluiten voor groepen die zich gekwetst
voelen door Zwarte Piet.
6. Voorbeelduitwerking:
Mogelijke bezwaren tegen automatische uitschakeling zijn:
- Bestuurders kunnen noodoproepen niet ontvangen of versturen.
- Ook de telefoons van passagiers worden geblokkeerd.
- Hackers kunnen de software omzeilen.
- Je telefoon schakelt ook functies uit als je in de trein of de bus zit.
Mogelijk effectievere oplossingen:
- Meer handhaving en hogere boetes.
- Voorlichting over de risico’s van bellen en appen achter het stuur.
- Blokkeren van de telefoon.
- Zelf je telefoon uitzetten voor je vertrekt.
5
, Wat is maatschappijleer?
7. Voorbeelduitwerking:
a. Iemand die links is, zal tegen hoge bonussen voor bankiers zijn.
Iemand die rechts is, wil weinig regels en beperkingen voor bedrijven.
b. Een gelovige kan fel tegen het homohuwelijk zijn vanwege religieuze voorschriften.
Iemand die niet gelooft, heeft dat soort bezwaren niet en zal daardoor eerder voor het
homohuwelijk zijn.
c. Iemand die rijk is, zal het belastingtarief hoog genoeg vinden.
Iemand die weinig geld heeft, zal zeggen dat de rijken best meer belasting kunnen betalen.
8 WELK MAATSCHAPPELIJK PROBLEEM? blz. 5
a. Over ongezond eten.
b. Voorbeelduitwerking:
Gevolgen grote groepen: ongeveer de helft van de volwassen Nederlanders lijdt aan
overgewicht.
Tegengestelde opvattingen: sommigen mensen geven de schuld aan de voedingsindustrie,
anderen vinden een gezond gewicht vooral je eigen verantwoordelijkheid.
Veel media-aandacht: de media rapporteren regelmatig over dit onderwerp en het naleven van
een gezonde levensstijl.
Gemeenschappelijke oplossing: de overheid voert campagnes en geeft voorlichting over
gezonde voeding.
c. Voorbeelduitwerking:
Ik zou accijns heffen over ongezond voedsel; subsidies uitkeren voor gezond-etenwinkels; net als
bij sigaretten een waarschuwing verplicht stellen op verpakkingen van ongezond voedsel; meer
investeren in publieke sportruimtes.
De overheid is begin 2017 gestart met de campagne ‘Gezondheid, daar kun je wat van maken’.
Naast politici vertellen verschillende BN’ers over het belang van gezond voedsel. Zie hiervoor
nederlandgezondenwel.nl.
Vraag aan de leerlingen: vinden zij dat zo’n campagne effectief is?
9 IN HET NIEUWS blz. 5
a. Parlementaire democratie
Leerlingen demonstreren tegen het klimaatbeleid van de regering.
b. Tegenstelling in politieke visie: mensen hebben verschillende ideeën over hoe ver de overheid
moet gaan met regels over CO2-uitstoot.
Links-progressieve mensen zijn doorgaans voorstander van een strenger klimaatbeleid; rechts-
conservatieve mensen, zijn hier milder in en benadrukken de gevolgen van klimaatbeleid voor de
economie. In het thema Parlementaire democratie lees je meer over politieke oriëntatie.
c. Eigen antwoord. Voorbeelduitwerking:
Argumenten vóór:
- Eén dag spijbelen is minder schadelijk dan grootschalige CO 2-uitstoot.
- De klimaatspijbelaars moeten in actie komen, want het gaat over hun toekomst.
- De actie van de klimaatspijbelaars krijgt juist veel aandacht doordat de leerlingen spijbelen;
als ze op zaterdag zouden actievoeren, zou het effect kleiner zijn.
Argumenten tegen:
- Spijbelen is niet noodzakelijk, demonstreren kun je ook op zaterdag doen.
- Leerlingen hebben een wettelijke leerplicht; de wet overtreden is niet nodig om je punt te
maken.
6
, Wat is maatschappijleer?
10 DILEMMA blz. 6
Zie voor een toelichting bij de opdracht Dilemma ook het document Inleiding en extra’s.
Situatie Waarom een dilemma?
1. Door het afluisteren van a. Wel of geen geweld tegen de verdachte gebruiken.
telefoongesprekken ontdekt de politie b. Als de politie geweld gebruikt, worden de rechten van de man
dat een van terrorisme verdachte man geschonden.
ergens in de stad een tijdbom heeft Als de politie de man niet dwingt te antwoorden, kunnen er mensen
verborgen. De politie overweegt de man doodgaan door de bom.
te dwingen om te zeggen waar de bom
ligt, desnoods met geweld.
2. De overheid roept 255.000 meisjes a. Wel of niet verplicht vaccineren.
tussen de 12 en 16 jaar op om zich te b. Of ouders en meisjes verliezen de vrijheid om zelf te beslissen, of er
laten inenten tegen ontstaan risico’s voor de volksgezondheid.
baarmoederhalskanker. De inenting is Als overheid de vaccinatie vanwege volksgezondheid verplicht stellen
vrijwillig. Slechts 60 procent van de maar daarmee de keuzevrijheid/autonomie/onaantastbaarheid
meisjes geeft gehoor aan de oproep. schenden, of deze respecteren door niet te verplichten en daarmee
grotere kans op baarmoederhalskanker te accepteren.
Er zijn geruchten over bijwerkingen van de inenting. Uit al het
onderzoek naar de veiligheid van het HPV-vaccin blijkt echter dat het
vaccin veilig is.
3. Een bevriende klasgenoot verkoopt xtc- a. Wel of niet melden van strafbaar gedrag.
pillen aan brugklassers. Een van hen is b. Of de vriendschap gaat over, of hij blijft drugs dealen op school.
door zo’n pil in het ziekenhuis beland.
4. Om milieuproblemen beter aan te a. Wel of niet afstaan van macht.
pakken in alle Europese landen, b. Of de milieuproblemen worden niet aangepakt, of het land verliest een
overweegt de Tweede Kamer om een deel van zijn autonomie.
deel van zijn macht af te staan aan de
Europese Unie.
11 WAT HOORT BIJ WAT? blz. 6
1. Rechtsstaat f. Burgers en overheid zijn gebonden aan de wet.
2. Parlementaire democratie c. Burgers kiezen Tweede Kamerleden.
3. Pluriforme samenleving d. Mensen hebben verschillende levensovertuigingen.
4. Verzorgingsstaat b. Gaat onder andere over onderwijs en gezondheidszorg.
5. Maatschappelijk probleem a. Heeft gevolgen voor grote groepen.
6. Compromis e. Ondanks meningsverschillen tot een oplossing komen.
7
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ChristelButer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
