Summary
Samenvatting didactiek 3
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van de cursus didactiek 3, gegeven door Remco Meys. De samenvatting is gebaseerd op de cursus en de prezi.
[Show more]
1 review
By: annebraem96 • 2 year ago
Seller
Follow
mcour
Reviews received
Content preview
DIDACTIEK 3HOOFDSTUK 1: HOE LEREN KINDEREN?
1. Wat is leren?
Leren = een mentaal proces waarbij als gevolg van een leeractiviteit een relatief stabiele
gedragsverandering tot stand komt.
Verschillende visies op leren:
Constructivisme
• De leerling speelt een actieve rol bij het verwerken van informatie, bij het verwerven van
kennis, vaardigheden en attitudes.
• Aansluiten bij begrippen die ze al kennen.
• Leren is een actief en constructief proces
Ervaringsgericht Onderwijs
• Belang van welbevinden en betrokkenheid
• Welbevinden = de kinderen voelen zich goed in hun vel
• Betrokkenheid = de leerlingen zijn geconcentreerd
• We willen dus meewerken aan een onderwijsconcept dat meer verantwoordelijkheid geeft
aan de leerder en hem in staat stelt om zijn eigen leren in handen te nemen.
Competentiegericht leren
• Een competentie bezitten betekent dat een leerling onderstaande 4 vaardigheden verworven
heeft:
o Een goed georganiseerde en flexibel toegankelijke domeinspecifieke kennis
o Cognitieve strategieën
o Metacognitie
o Affectieve componenten
2. Wat zeggen leertheorieën?
leertheorieën
behaviorisme cognitivisme
operante of
klassieke instrumentele
conditionering conditionering
1
, 2.1 Behaviorisme: klassieke conditionering
prikkel ? reactie
Er wordt een stimulus (prikkel) gegeven en daarop volgt een reactie in termen van observeerbaar
gedrag. Wat daartussen gebeurt – m.a.w. wat we denken, voelen, hoe we informatie verwerken – is
een zwarte doos. Daar wordt niet over gezegd.
Hoe komt dit? Experiment van Pavlov (kwijlen bij het rinkelen van een bel)
In een eerste fase kon Pavlov, zoals te verwachten was, vaststellen dat, wanneer de hond vlees kreeg,
hij speeksel produceerde.
In een tweede fase werd een geluidstoon (belsignaal) aangeboden, waarna vlug een kleine
hoeveelheid vlees werd gegeven aan de hond. Vaststelling: de hond scheidde speeksel af. Dit kort na
elkaar aanbieden van geluid en dan voedsel werd enkele keren herhaald. De geluidstoon noemen we
een neutrale stimulus omdat dit in normale omstandigheden niet leidt tot speekselafscheiding.
In de derde fase van het experiment werd enkel het geluid aangeboden. Men merkte dat de hond
speeksel afscheidde. De hond had blijkbaar een nieuw gedrag aangeleerd waarmee hij niet geboren
was: speeksel afscheiden bij het horen van een belsignaal.
Dit leerproces wordt klassieke conditionering genoemd.
2
, ongeconditioneerde
ongeconditioneerde
respons
stimulus
(niet aangeleerde reactie
(niet aangeleerde reflex)
= spontane reactie)
ongeconditioneerde
Neutrale stimulus ongeconditioneerde
respons
(geen reactie, geen stimulus
(niet aangeleerde reactie
betekenis) (niet aangeleerde reflex)
= spontane reactie)
geconditioneerde geconditioneerde
stimulus respons
(aangeleerde reflex) (aangeleerde reactie)
Nut? Je gaat geen nieuw gedrag gaan aanleren, maar gedrag koppelen aan nieuwe situaties. Zodat dit
spontaan naar boven komt.
Bestaande reactie
Toepassingsmogelijkheden van klassieke conditionering
Het gaat dan vooral om het begrijpen hoe het (school)gedrag van kinderen plots in positieve of
negatieve zin kan veranderen. Heel wat klasgewoontes spelen hierop in.
• Extinctie of uitdoving
Extinctie of uitdoving treedt op wanneer de GS herhaaldelijk zonder de OS wordt aangeboden,
waardoor de GR verzwakt. Dit noemt men herconditioneren.
• Signaalfunctie
Uit het experiment van Pavlov kan men leren dat de waarneming van een bepaalde prikkel het
signaal is voor het verschijnen van een andere prikkel, een andere gewaarwording. De
waarneming van de bel is dan het signaal voor het verschijnen van het vlees. Een gelijkaardige
reactie zien we ook bij kinderen.
• Stimulusgeneralisatie
Stimulusgeneralisatie of stimulusveralgemening houdt in dat men op prikkels die gelijkaardig
zijn aan de geconditioneerde stimulus op eenzelfde manier zal reageren als op de
geconditioneerde stimulus.
Voorbeeld:
Een kind leert spreken en benoemt alle mensen met grijs haar als ‘oma’.
Een kleuter leerde thuis om gebruik te maken van het toilet. De kans is groot dat deze kleuter
ook gebruik zal maken van het toilet op school.
• Stimulusdiscriminatie
Stimulusdiscriminatie wordt afgeremd door een tegengesteld proces
Voorbeeld: Men kan angst hebben voor spinnen en door de gelijkenis ook voor schorpioenen.
Na verloop van tijd merkt men dat enkel schorpioenen gevaarlijk zijn.
3
, 2.2 Behaviorisme: operante of instrumentele conditionering
Bij operante conditionering moet een proefdier een reactie stellen opdat er een effect zou zijn.
Operante of instrumentele conditionering gaat over de manier waarop onze gedragingen veranderd
worden door hun effecten.
Thorndike bestuurde hoe katten kunnen ontsnappen uit een puzzelbox.
- Bij observatie blijkt het dier eerst allerlei willekeurige, ondoelmatige probeerhandelingen te
verrichten (trial and error).
Skinner werkte voor zijn experimenten de ‘Skinner-box’ uit. De box bevat een hendel aan één van de
wanden, waarop een hongere rat kan drukken om een beloning te verkrijgen.
We kunnen bij deze handelingen ook spreken over de wet van effect: wanneer vele pogingen (trials)
het effect van de handeling succes oplevert, dan zal de lerende dat gedrag in de toekomst opnieuw
proberen.
Voorbeeld:
Dave verstoort constant de orde tijdens de lessen wiskunde. Hij haalt zijn boeken niet uit bij het begin
van de les. Hij maakt stomme opmerkingen, krast op de bank en scheldt de leerkracht af en toe zelf uit.
Het gedrag is volgende de operante conditionering als volgt te verklaren: toen Dave vroeger met
wiskunde sukkelde, besteedde de leerkracht geen aandacht aan hem. Deze hield zich meer bezig met
de goede kinderen. Door dingen te doen die hem in een slecht daglicht stelden, kreeg Dave toch
opnieuw aandacht van de leerkracht.
Thorndike & Skinner
Je koppelt het effect aan de handeling die ze stellen. Als ik een beloning geef of een straf dan gaat er
meer/minder gedrag gesteld worden.
Het effect bepaald of je meer/minder gedrag gaat stellen.
Operante conditionering, nut? Je wil nieuw gedrag gaan aanleren
The Hook model
TRIGGER ACTION
externe: melding, afspelen, netflix - Scrollen
interne: verveling, eenzaamheid - Verder kijken
- Abonneren
- Liken
- Opzoeken
BELONINGEN INVESTERING
- Like à reacties - Veel foto’s
- Meer filmpjes - Abonnees
- Iets bereiken (veel berichten) - Veel volgers
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mcour. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.57. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49497 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now