Class notes
Hoorcolleges + aantekeningen Neuropsychologie van de Veroudering
- Course
- Institution
Alle hoorcolleges inclusief aantekeningen & figuren van Neuropsychologie van de Veroudering
[Show more]
Seller
Follow
isabellebruin56
Reviews received
Content preview
Hoorcolleges - Neuropsychologie van de VerouderingHoorcollege 1 – Waarom veroudering?
Waar/niet waar?
• Oudere mensen zijn minder gelukkig en tevreden dan jonge mensen
• De meeste oude mensen zullen dementie ontwikkelen
• Met het ouder worden zullen alle cognitieve functies verslechteren
Neuropsychologie van de veroudering
Waarom verouderen? Waarom is het relevant of belangrijk om dat te bestuderen?
• Wetenschappelijke redenen
o Om een compleet overzicht van ontwikkeling te geven
▪ Ontwikkelingspsychologie: focus op kinderen/jongvolwassenen
▪ Genegeerde voortzetting van ontwikkeling in volwassenheid
▪ Populaire assumptie in ontwikkelingspsychologie: graduele, voorspelbare
achteruitgang van psychologische functies met veroudering → 'Twee fasen’ model
o ‘Twee fasen van het leven’ model: fysieke en psychologische functies ontwikkelen (groeien)
tot een bepaald punt (volwassenheid), gevolgd door een graduele en voorspelbare
achteruitgang (veroudering)”
▪ Biologische functies → model is meestal correct
▪ Psychologische functies → model is verouderd
o Levensduur perspectief (tegengesteld met het ‘twee fasen van leven’ model): veranderingen
tussen de geboorte en de dood worden gezien als ontwikkeling.
▪ Veranderingen in functionele capaciteit zijn onderdeel van de levensloop
▪ Rijping gaat door tot de dood
▪ Relevant voor het studeren van psychologisch verouderen
▪ Veranderingen zijn niet te voorspellen, niet per sé verslechtering van functies
• Erikson’s 8 fasen lijkt hier wel op
• Praktische redenen
o Sterke toename van aantal oudere mensen wereldwijd
▪ Toename van ziektes die geassocieerd zijn met veroudering
▪ Toename vraag naar behandeling en zorg
▪ Preventie van leeftijd gerelateerde aandoeningen
• Mensen van 55 jaar en ouder vallen onder de rijkste leeftijdsgroep.
Welke leeftijd?
• Chronologische leeftijd
o Aantal jaren sinds geboorte
• Biologische leeftijd
o Leeftijd relatief aan de jaren die iemand kan verwachten nog te leven (of relatief aan fysieke
voorkomen en lichaamsfuncties (als bloeddruk))
• Functionele leeftijd
o De competentie van een persoon in het uitvoeren van bepaalde taken relatief aan personen
van dezelfde chronologische leeftijd
• Psychologische leeftijd
o Hoe goed een persoon zich kan aanpassen aan veranderende condities, flexibiliteit, het
proberen van nieuwe activiteiten
• Sociale leeftijd
o Opvattingen van de meeste mensen in de maatschappij over wat een persoon van een
bepaalde chronologische leeftijd zou moeten doen en hoe die persoon zich moet gedragen
Chronologische leeftijd is de meest gebruikte meting in verouderingsstudies
,Oudere volwassenheid begint meestal op een leeftijd van 65 (pensioenleeftijd)
• Verder onderscheid:
o Jong-oud = 65-74
o Oud-oud = 75-84
o Oudst-oud = >85
Wie wordt er ouder? > Individuele variabiliteit
• Mensen boven 65 is geen homogene groep
o Interindividuele verschillen = tussen
o Intra-individuele verschillen = binnen
Toename in aantal oudere mensen
Figuren van de Verenigde Naties (2013)
Levensverwachting bij geboorte
• Hygiëne is betere, medische zorg is beter etc. → maar de trend is er in alle landen!
,Vruchtbaarheidscijfer
Populatie piramides:
Percentage van de populatie per leeftijdscategorie van 6 jaar
• Rood = mannen
• Geel = vrouwen
→ Blauwe vlakken = baby boomers die nu ouder worden
De mensen boven 60 zullen de grootste leeftijdsgroep gaan worden:
• 2013: populatie boven 60 > populatie van 0-19
• 2024: populatie boven 60 > alle andere leeftijdsgroepen in
meer ontwikkelde regio’s
, Consequenties van veroudering van populatie
Afhankelijkheidsratio
• Ratio tussen populatie in de meest afhankelijke leeftijden en populatie in de productieve leeftijden →
aantal kinderen onder 15 & personen van 65 of ouder/aantal personen van 15-64 jaar
o Hogere afhankelijkheidsgraad
▪ Meer ‘afhankelijken’ relatief aan de groep in de productieve leeftijden
▪ Meer economische druk op de productieve groep
▪ Afhankelijkheidsgraad in meer ontwikkelde landen zal stijgen
• Vooral door toename in aantal oudere mensen
Ondersteuningsratio voor ouderen
• Het aantal mensen dat beschikbaar is in de
werkende leeftijden om elk oudere persoon
te ondersteunen → aantal personen van 15-
64 jaar/aantal personen ouder dan 65
o In 2013 waren er maar 4 mensen van
werkleeftijd voor elke oudere
persoon in meer ontwikkelde regio’s
o Er wordt verwacht dat het ratio nog
meer zal afnemen
Gezondheid en gezondheidszorgkosten
Gezondheidszorguitgaven stijgen snel door
veroudering
• Oudere mensen hebben over het algemeen
meer gezondheidszorg nodig en meer
gespecialiseerde diensten voor meer complexe pathologieën
Grote oorzaken van onbekwaamheid en gezondheidsproblemen in oude mensen zijn niet-overdraagbare
ziektes zoals:
• Hartaandoeningen, kanker, diabetes, “de vier reuzen van geriatrie” (immobiliteit, instabiliteit,
incontinentie, intellectuele beperking)
Intellectuele beperking/dementie
• Totaalaantal mensen met dementie is verwacht te stijgen nar 65.7 miljoen in 2030 en 115.4 miljoen in
2050 (WHO Dementia: A public health priority, 2012)
o Grootste verandering in landen met laag inkomen
• Geschatte jaarlijkse wereldwijde maatschappelijke kosten door dementie, $604 biljoen in 2010,
verwacht om te verdubbelen naar $1,117 biljoen in 2030 (World Alzheimer Report, 2010)
Dementie is een van de meest dure ziektes
• Toenemende incidentie
• Een groot deel van de mensen met dementie hebben ondersteuning en zorg nodig
• Een groot deel van de mensen met dementie in landen met een hoog inkomen leven in
verzorgingshuizen (World Alzheimer Report, 2010)
• Geen effectieve medische behandeling
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isabellebruin56. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now