• Als psychologisch consulente komen we dilemma’s tegen:
o Praktische (vb. Toevoegen op FB) en ethische dilemma’s
• Evaluatie:
o MPC – examen over deontologische code en filosofie (2 stromingen) = 8 punten
o Casusuitwerking: 12 punten (mengeling van deontologische code en filosofie)
Deel 1: Beroepscode
• Uitleg beroepscode voor psychologen (niet kennen, maar puur informatief, zie document
Canvas)
o = deontologische code = plichtenleer
o Te vinden in de wet -> dus sancties hangen hieraan vast
▪ Kan dus niet contractueel van afgeweken worden -> dit moet gevolgd
worden
o Verschillende artikels (herkennen maar niet per se de nummers kennen)
o Hoofdstukken -> afdelingen -> artikels -> paragrafen (idem bij PC)
o Algemene principes tijdens en na begeleiding
▪ Eerbiedig en waardigheid respecteren -> soms dilemma: vb. Iemand laten
opnemen dan botst je op die vrijheid en autonomie van die persoon
▪ Verantwoordelijkheid van een psycholoog -> middelenverbintenis (= ‘We
gaan ons best doen om u beter te maken”) ipv. Resultaatsverbintenis (= “We
gaan u beter maken”)
o Integriteit en eerlijkheid: mogen geen winst maken, bij ethische zaken altijd goed
nadenken
▪ Geen psychologische of seksuele verbandhouding met cliënten (via sociale
media)
• Uitleg beroepscode voor Psychologische consulenten
o Verschillende versies en net vernieuwd
o Eerste hoofdstukken: algemene bepalingen en begrippen uitleggen
o Steeds kijken welke deontologische code geldig is
, o Wordt steeds gepraat over een zorggebruiker (binnen A&O: noemen we niet zo,
maar wordt toch gebruikt)
o Binnen A&O: eigen deontologische codes zoals Federgon
o Dossier: alles wat je verzamelt
o Tot op heden geen beroepsgeheim (wel veilig mee omgaan)
▪ Gedeeld beroepsgeheim: samenwerken met mensen die wel verbonden zijn
met beroepsgeheim
▪ Steeds enkel noodzakelijke dingen delen (goed mee opletten)-> als je moet
overleggen (kan ook gezamenlijk beroepsgeheim zijn)
o Professionele houding:
▪ Beloven geen resultaten, maar ons best doen
▪ Blijven leren en opleidingen volgen
▪ Verantwoordelijk omgaan
▪ Zo weinig mogelijk schade berokkenen
o Klachten via deontologische commissie
▪ Zorggebruikers moeten weten dat dit kan
▪ Gevolgen voor PC: schorsing, verwijdering of waarschuwing
o Relatie met de zorggebruiker:
▪ Steeds zorgen dat men bij de juiste persoon zit (dus ook doorverwijzen als
het niet gaat) -> inclusie
▪ Integer: geen seksuele of vriendschappelijke relaties
▪ Respect tonen
o Minderjarig of meerderjarig maar wilsonbekwaam:
▪ Wils(on)bekwaam? (ouders/ voogd of kind zelf laten kiezen)
• Introductie – 3 luiken:
o Voorbeelden van dilemma’s
o 3 domeinen hangen aan elkaar vast (driehoek)
o Moreel dilemma
▪ Een omstandigheid waarin morele verplichtingen van een persoon (lijken te)
vereisen dat hij twee verschillende, maar incompatibele handelingen stelt,
zodat het onmogelijk is om alle vereiste handelingen te stellen
• Intuïtief aangevoeld & gewrongen gevoel
• Aan de basis liggen doorgaans enkele normen/waarden die in het
specifieke geval niet met elkaar te verenigen zijn (waar je thuis nog
verder over nadenkt)
o Morele waarde: zaak waarvan men vindt dat ze goed,
belangrijk of nastrevenswaardig is vb. Eerlijkheid
▪ Veel gebruikte waarden binnen deze werksetting:
, o Morele norm: gedragsregel met een bepaald draagvlak in de
groep (= handelen)
▪ Wat jij vindt dat men moet gedragen in een
bepaalde situatie (vaak met je mag/ je moet)
▪ Verschil tussen moreel en praktisch dilemma
• Moreel: Wat zou ik moeten doen? -> criteria van Rothfusz:
o Minstens 2 alternatieven waaruit gekozen moet worden
o Concrete mogelijkheden waaruit je moet kiezen
o Alternatieven hebben te maken met waarden en normen.
Het gaat dus niet om de vraag hoe je iets moet aanpakken.
o Een dilemma voor jou als psychologisch consulent. Het is
bovendien een dilemma voor een concreet individu, niet
voor ‘psychologisch consulenten in het algemeen’
• Praktisch: Ik weet de richting, maar hoe?
• Belang:
o Motiveert tot ethisch handelen
o Opbouwen professionele basisattitude
• Conclusie:
o Normen en waarden
o Kritisch nadenken hierover: ethische reflectie
o Moraalfilosofie: explicitering en fundering van normen en
waarden
o Ethische theorieën benadrukken (bv. 1 pnt hoger)
▪ Ofwel: de intentie, motivatie (Immanuel Kant)
▪ Ofwel: gevolgen van handeling (utilitarisme)
o Juridisch dilemma – plichtenleer
▪ Staat in de wet – deontologische code is gekoppeld aan de tuchtwet
▪ Verantwoordelijkheid nemen
• Richtlijnen en plichten
• 5 basisprincipes
o Beroepsgeheim & discretieplicht: hoe je je moet gedragen
o Respect voor de waardigheid van een cliënt
o Verantwoordelijkheid
o Competentie
o Integriteit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margovanlaere. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.34. You're not tied to anything after your purchase.