Summary

Samenvatting Hoorcolleges Criminaliteit, Cognitie en Persoonlijkheid 2020 - 201

0 purchase

Course
Criminaliteit Cognitie En Persoonlijkheid (500186B6)

Institution
Tilburg University (UVT)

Dit is een uitgebreide samenvatting van alle hoorcolleges en collegeslides van het vak Criminaliteit, Cognitie en Persoonlijkheid die gegeven zijn door Elien de Caluwé in het schooljaar . Er zitten enkele afbeeldingen bij om de stof te verduidelijken.

[Show more]

Preview 4 out of 62 pages

View example

Uploaded on May 31, 2021
Number of pages 62
Written in 2020/2021
Type Summary

psychologie
bachelor
major forensische psychologie
minor forensische psychologie
tilburg university

Institution
Tilburg University (UVT)
Education
Psychologie
Course
Criminaliteit Cognitie En Persoonlijkheid (500186B6)

imkepeters

Member since 6 year 39 documents sold

$6.48

Add to cart

Add to wishlist

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached

Samenvatting Hoorcolleges
Criminaliteit, Cognitie en
Persoonlijkheid 2020-2021
Hoorcollege 1: Introductie

Persoonlijkheid, persoonlijkheidsstoornis en geweld
 Er is veel heterogeniteit in criminelen
 Een crimineel kan heel naïef of heel professioneel zijn
 Misdaden kunnen ook heel triviaal tot heel ernstig zijn
 Wat zijn geweldsdelicten?
- Slachtoffers worden fysiek of psychologisch verwond
- Zorgt voor het verspreiden van angst in gemeenschappen
- Er is veel heterogeniteit: van weinig geweld tot aan voorbedachte rade
 Er is een bepaalde groep die gewelddadige misdrijven pleegt: mensen met psychische
stoornissen  ofwel, de geestelijk gestoorde dader

Geweld
 Geweld is een belangrijke volksgezondheidskwestie
 Interpersoonlijk geweld is een groot maatschappelijk probleem  het brengt schade toe aan
individuen, families en gemeenschappen
 Er zijn meerdere factoren die geweld verklaren
 Geweld = gedragingen die bedoeld zijn om schade toe te brengen aan een levend wezen dat
gemotiveerd is om schade te voorkomen
 Geweld zijn geen handelingen die
- Onopzettelijk zijn: bijvoorbeeld een verkeersongeluk
- Consensueel zijn: samen afgesproken, zoals SM of een bokswedstrijd
- Uiteindelijk voordelig zijn: bijvoorbeeld een tandartsbezoek

Geweld vs. agressie
 Geweld is het krachtig toebrengen van lichamelijk letsel
 Agressie is minder fysiek schadelijk, maar erg psychologisch schadelijk  bijvoorbeeld
bedreigingen
 Geweld verwijst naar zowel agressie en fysiek geweld
 Er zijn individuele verschillen in aanleg tot geweld
- Er zijn individuele verschillen in persoonlijkheidskenmerken
- Er zijn verschillen in persoonlijkheidsprocessen  bijvoorbeeld op cognitief niveau heb je
morele ontkoppeling: excuses verzinnen voor jezelf om je eigen gedrag goed te praten
- Persoonlijkheidsstoornissen: categorisch (je hebt het of je hebt het niet) of dimensioneel
(op een continuüm)

Persoonlijkheidsstoornissen
 De DSM geeft als definitie van een persoonlijkheidsstoornis dat het een langdurig patroon
van innerlijke gedragingen is, die afwijken van de cultuur waarin je leeft, inflexibel en
pervasief zijn, beginnen in de vroege volwassenheid, stabiel zijn over de tijd heen en leiden
tot problemen of stress in het dagelijkse leven
 De ICD-10 geeft een soortgelijke definitie

,  In de DSM-4 waren de volgende persoonlijkheidsstoornissen meegenomen
- Cluster A: paranoïde, schizoïde en schizotypische
- Cluster B: antisociale, borderline, theatrale en narcistische
- Cluster C: vermijdende, afhankelijke en obsessief-compulsieve

DSM-4
 In de DSM-4 had men een categorisch perspectief
 Dit betekent dat je een stoornis kunt hebben of je hebt het niet
 Dit doen ze aan de hand van criteria en cut-off scores
 De criteria zorgen voor veel comorbiditeit
 Het gaat ook om een kwalitatief verschil: wel of niet
 Er is sprake van veel heterogeniteit: er zijn veel verschillen binnen dezelfde stoornis
 Bij een dimensioneel perspectief kijk je meer op een continuüm  hoe ernstig is de stoornis?
 Hierbij maak je associaties tussen de Big Five en persoonlijkheidspathologie
 In de DSM-4 was er sprake van een multi-axiaal systeem  hierbij werden de problemen op
verschillende assen besproken
- As 1: klinische stoornissen
- As 2: persoonlijkheidsstoornissen

DSM-5
 In de DSM-5 staat alles wat in de DSM-4 stond
 Maar daarnaast is er ook een dimensioneel perspectief toegevoegd
 Het categorische perspectief van de DSM-4 staat in sectie II en het dimensionele perspectief
staat in sectie III
 Sectie III wordt ook wel het model voor persoonlijkheidsstoornissen diagnosestelling en
conceptualisatie genoemd
 Hierin is het multi-axiale systeem verdwenen  het bleek dat er een moeilijk onderscheid
was in het maken van klinische stoornissen en persoonlijkheidsstoornissen
 In sectie III werd er een kwantitatief verschil tussen normaal en disfunctioneren beschreven
 van maladaptief laag naar maladaptief hoog
 De grootste veranderingen in de criteria van sectie III zijn
- A: matige of ernstige beperking in het persoonlijkheids-functioneren, wat is opgedeeld in
het zelf (identiteit en zelfgerichtheid) en interpersoonlijk (empathie en intimiteit)
- B: een of meerdere pathologische persoonlijkheidstrekken
 Criterium A kan je meten met de Level of Personality Functioning Scale (LPFS)
 Criterium B kan je meten met de Personality Inventory for DSM-5 (PID-5)  hierbij zijn er 25
maladaptieve persoonlijkheidstrekken in 5 domeinen opgedeeld
- Negatief affect: neuroticisme
- Afstandelijkheid: introversie
- Antagonisme: vriendelijkheid
- Disinhibitie: conscientieusheid
- Psychoticisme: openheid

,  In de DSM-5 sectie III zijn er 4 persoonlijkheidsstoornissen uitgehaald: de theatrale,
schizoïde, paranoïde en afhankelijke

Maar waar is psychopathie?
 In de DSM-4 en DSM-5 sectie II waren de antisociale persoonlijkheidsstoornis en
psychopathie hetzelfde
 Maar dit klopte eigenlijk niet
 Daarom is er in sectie III een onderscheid gemaakt
 Hierbij werd een psychopathie specifier toegevoegd

Persoonlijkheidsstoornissen en geweld
 De meeste mensen met een persoonlijkheidsstoornis zijn niet gewelddadig, zelfs 50% van de
mensen met de antisociale persoonlijkheidsstoornis niet
 Maar bij mensen die een cluster B stoornis hebben stijgt het crimineel risico
- Ze hebben 10 keer meer kans op een strafrechtelijke veroordeling
- Ze hebben 8 keer meer kans op een effectieve gevangenisstraf
 Wanneer je kijkt naar persoonlijkheidsstoornis-delinquenten en andere delinquenten vallen
er een aantal dingen op
- Mensen met een persoonlijkheidsstoornis hebben meer kans op een terugval na het
ontslag uit het ziekenhuis
- Ze hebben 7 keer meer kans op het plegen van een ernstige terugval
- Ze hebben meer kans om opnieuw te worden veroordeeld voor een ernstige overtreding
- Maar de meerderheid wordt niet opnieuw veroordeeld
 Er zijn vier fundamentele persoonlijkheidsdimensies, ofwel klinische risicofactoren voor
geweld
- Impulscontrole
- Emotieregulatie
- Narcisme
- Paranoïde cognitieve persoonlijkheidsstijl
 Deze factoren bepalen of iemand geweld gaat plegen of niet
 Het is niet zo dat iedereen met een persoonlijkheidsstoornis gewelddadig is
 Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis in een forensisch psychiatrisch ziekenhuis of
gevangenis zijn wel gewelddadig, maar niet representatief voor alle mensen met
persoonlijkheidsstoornissen
 De antisociale persoonlijkheidsstoornis is het sterkst gerelateerd aan geweld
 Dit komt omdat agressief gedrag een criterium is voor de antisociale persoonlijkheidsstoornis
 Maar let op: dit is circulair redeneren  als geweld deel uitmaakt van de definitie, dan is de
incidentie van geweld bij mensen met een antisociale persoonlijkheidsstoornis hoger dan bij
mensen met een diagnose waarin geen geweld is opgenomen

Persoonlijkheid, persoonlijkheidsstoornis en geweld
 Basis persoonlijkheidskenmerken die een risico op geweld verhogen of verlagen
- Impulsiviteit bij kinderen: later een hogere kans op antisociaal gedrag en agressie
- Remming/inhibitie bij kinderen: later een lagere kans op antisociaal gedrag en agressie
 Maar persoonlijkheidskenmerken zijn noch een noodzakelijke noch een voldoende
voorwaarde om geweld te verklaren
 Er is altijd interactie tussen de persoon en omgeving
 Bijvoorbeeld interacties van biologische, psychologische, sociale en contextuele variabelen
die de neiging van een persoon tot geweld beïnvloeden

, Heeft een gewelddadig persoon een persoonlijkheidsstoornis of niet?
 Sommigen zeggen als iemand zo ernstig geweld heeft gepleegd, dan kan het niet anders dat
diegene een persoonlijkheidsstoornis heeft
 Maar dit is niet altijd zo
 Je kan kijken naar de mate van keuze in het gebruik van geweld om dit vast te stellen
- Voor sommigen is geweld een manier van werken
- Het kan zijn dat diegene geen moreel conflict, verlies van controle of stress voelt
- Als dit het geval is, dan kan je stellen dat iemand een persoonlijkheidsstoornis heeft
 Er zijn een aantal criteria voor een persoonlijkheidsstoornisdiagnose
- Persoonlijkheidsproblemen die niet voldoen aan de persoonlijkheidsstoorniscriteria
- Nadelen van het categorische model
- Dimensioneel model

Straf of behandeling?
 Doelstellingen van straf
- Een signaal afgeven aan de samenleving dat dit gedrag niet aanvaardbaar is
- Criminaliteit voorkomen en verminderen
 Maar meestal leiden straffen niet tot vermindering van criminaliteit
 Binnen 2 jaar na vrijlating pleegt 55-60% van de gevangenen een nieuw delict
 Hoe kunnen we dan criminaliteit verminderen?
 Als strafmaatregelen niet helpen, kunnen we een behandeling gebruiken
 Cognitieve gedragstherapie is het meest effectief

Persoonlijkheidsstoornissen als verzachtende omstandigheid
 Moeten we geweld rechtvaardigen als er een psychologische/psychiatrische stoornis aan vast
zit?
 Er zijn problemen in de persoonlijkheid die ervoor zorgen dat die persoon geen
verantwoordelijkheid kan nemen, bijvoorbeeld geen rationele beslissingen kunnen nemen,
geen controle over gedrag, geen bewustzijn van schade etc.
 Voor mensen met een geestesziekte, leerstoornis, verstandelijke beperking of dementie is
het onwaarschijnlijk dat ze op dezelfde manier gestraft worden als mensen die die
problemen niet hebben
 Maar worden mensen met persoonlijkheidsproblemen ook zo gezien als deze mensen?
 Persoonlijkheidsstoornispatiënten worden als normaal gezien
 Als die persoon verantwoordelijk is, dan moet je kijken naar een proportionele straf die
direct moet gebeuren en onvermijdelijk is
 Als je iemand hebt die kan snappen waarom hij/zij straf krijgt en er vanuit gaat dat die straf
tot een gedragsverandering leidt, dan heeft de straf zin
 Maar bij de antisociale persoonlijkheidsstoornis en psychopathie zijn die mensen
biopsychosociaal benadeeld, moeten we dat dan niet als verzachtende omstandigheid
beschouwen?
 Mensen met antisociale persoonlijkheidsstoornis kunnen wel leren van hun straf, maar
psychopaten niet
 Als we mensen niet kunnen straffen, gebruiken we een behandeling
 Maar wat moet je gaan behandelen? Wat zijn geschikte behandeldoelen?

Intermitterende explosieve stoornis of persoonlijkheidsstoornis
 Iemand met een intermitterende explosieve stoornis vertoont agressie die niet in verhouding
staat met de graad van provocatie  iemand barst uit als een bom bij een klein dingetje
 Mensen die daar last van hebben vertonen geweld dat is gedreven door emoties
 Zij kunnen hun gedrag moeilijk controleren en hebben last van emotionele disregulatie

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller imkepeters. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $6.48. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

67479 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling

Summary

Samenvatting Hoorcolleges Criminaliteit, Cognitie en Persoonlijkheid 2020 - 201

Document information

Subjects

Written for

Seller

Reviews received

Content preview