Samenvatting van de cursus Psychopedagogiek 2.2.
inhoud:
- Kinderen vroeger en nu:
- kinder- en Jeugdland
- Ariès
- grootbrengen door kleinhouden
- ...
- het gezin als eerste opvoedingsmilieu
- Wat is een gezin?
- verschillende gezinnen
...
o Iedereen heeft wel een beeld over kinderen
o Hangt af van
§ Onze eigen ervaringen
§ Hoe we onze rol als (mede)opvoeder bekijken
DE STELLINGEN VAN ARIES
o Philippe Ariès (20e eeuw)
o Publiceerde het boek “l’enfant et la vie familiale sous l’Ancien Régime”
o Hij ontwikkelde 2 stellingen over de zogenaamde “ontdekking vh kind”
TIJDENS DE MIDDELEEUWEN WAS ER GEEN SPRAKE VAN “HET KIND” (eerste stelling)
o Tijdens de Middeleeuwen was er geen onderscheid tss kind en volwassene
o Weinig oog voor het kind
o Toch was er vooral bij baby’s dan een zeker gevoel
§ De periode vd fysieke hulpeloosheid werd erkend, maar niet diepgaand
§ Vooral als huisdier gezien à vermaak
o Wrm zag Ariès dit zo?
o Kledij en spel op schilderijen
o Er was kindermishandeling en kindermoord
o Geweld, dood en seksualiteit werden niet verborgen gehouden
o Iets oudere kinderen à arbeidskrachten
o Weinig affectie
§ Gezin was vooral een economische eenheid, waarin het uitoefenen ve beroep en de
overdracht vh erfgoed (materieel bezit) centraal stonden
§ Geen onderscheid tss privé- en openbaar leven
17E EEUW: DE ONTDEKKING VH KIND (tweede stelling)
o Vanaf de 17e eeuw wordt het kind belangrijk en krijgt stilaan een aparte plaats
o = sentiments de l’enfant
§ Het bewustzijn vh kind
o Affectief geladen à spelen, knuffelen, …
o Besef dat kinderen breekbaar zijn en beschermd moeten worden
o Ouder-kind relatie à geprivatiseerd
o Toch doken er ook typische gezinsproblemen op
, o Uitgestelde volwassenheid: zeker op economisch vlak bleven jongeren lang vd ouders
afhankelijk
o Communicatiestoornis tss de generaties
o Verborgen leed in de gezinnen (verwaarlozing, mishandeling, echtscheidingen, …)
o Er was dus echt een toenemende scheiding tss de wereld vd kinderen en volwassenen
o Scholen evolueerden snel tot echte, gespecialiseerde onderwijs- en opvoedingsinstituten
o Hun programma (De grote opsluiting volgens Ariès)
§ Beroepsopleiding
§ Disciplinering v kinderen: orde, regelmaat, hiërarchie, …
DE ONTDEKKING VH KIND, EEN GROTE OMSLAG? KRITIEK OP ARIES!
o De Middeleeuwen waren niet zo duister als ze klassiek worden voorgesteld
o Er was wel degelijk sprake v affectie in het gezin
o Ook kindermoord is niet te veralgemenen
§ Hing vooral af vh geslacht vh kind en de sociaal-economische toestand vh gezin
o Bijzonder weinig en eenzijdige bronnen-materiaal v Ariès
o Baseerde zich voornamelijk op een beschrijving en een beeldinterpretatie v amper 61
schilderijen
§ Vaak letterlijk genomen à symboliek ontging hem
o De rol vd school te weinig onderkend
o Institutionaliseringsproces
§ = het zwaartepunt vd opvoeding verlegt zich geleidelijk vh gezin naar de school
o Verwachtingen t.o.v. de scholen
§ Opvoedingsdoelen werden uitgebreid + vertrouwen in de opvoedingsmethoden
groeide
§ Onderwijs niet alleen in functie v beroepsopleiding, maar ook middel tot
moralisering + als weg tot maatschappelijke hervorming
§ Politieke taak à burgerplichten, vaderlandsliefde
§ Existentiële opdr à toekomst vd mensheid verzekeren
à NIET DE ONTDEKKING VH KIND, MAAR WEL DE ONTDEKKING VH ONSCHULDIGE KIND
,HET PARADOX VH OPVOEDEN: GROOTBRENGEN DOOR KLEINHOUDEN
LEA DASBERG OVER KINDER- EN JEUGDLAND
o Lea Dasberg (20e eeuw)
o Publiceerde het boek ‘Grootbrengen door kleinhouden als historisch verschijnsel’
o Over de totale ommekeer in het leven kinderen (net als Ariès)
o Bovendien wijst zij op het paradoxale in de opvoeding
§ Kinderen grootbrengen (emanciperen) door hen klein te houden (bevoogden)
o 1250-1750
o Kind als een volwassene à geen aparte categorieën
o 1750-1945
o Evolutie naar kinder-en jeugland
o geïnfantiliseerd
§ Kind was klein, onschuldig, … à wekte verwondering en vertedering op
§ Kind moest een kind knn zijn
• Bevrijd van (volwassen) fysieke en mentale lasten
§ Bepaalde verschijnselen kregen nieuwe vormen
• Zoals spel en school werden zuiver kinderlijke aangelegenheden
§ Er ontstonden ook nieuwe verschijnselen
• Kinder- en jeugdliteratuur, specifieke kinderkledij, jeugdbeweging, …
§ Sprookjes werden ook herschreven
• Waren vroeger gruwelijk (moord, verkrachting, …)
• Nu al dat weggelaten + happy end
o WO II
o Definitief scharniermoment in de geschiedenis vh kind en de jeugdige
§ Volwassen realiteit drong in al haar wreedheid opnieuw de kinderwereld binnen
§ Het jeugdland krijgt een klap à onvoorbereid en ongewapend
o Gevolg
§ Geïnfantiliseerde jeugd à gedesoriënteerde jeugd
• Vergaande pedagogische inconsistentie
o We willen het kind blijven isoleren in jeugdland, terwijl het langs
alle kanten wordt doordrongen door de volwassen wereld
HET PARADOXAAL KARAKTER VH OPVOEDEN BLOOTGELEGD!
o Aanvulling op Ariès is dus de paradoxale situatie
o Kind grootbrengen door het klein te houden
, DE MODERNE WESTERSE OMSCHRIJVING V OPVOEDEN
DE ‘SHIFT’ V SOCIALISATIE NAAR OPVOEDING
o Premoderne Westerse samenleving
o Socialisatie
§ Kind groeit op in de realiteit
o Moderne Westerse maatschappij
o Socialisatie verandert naar opvoeding
§ Kind groeit op in jeugd-en kinderland
§ Niet in de realiteit
• In buitenwerkelijke wereld voorbereid op de volwssenheid
§ Grootbrengen door kleinhouden
DE KERN VH MODERN WESTERS PEDAGOGISCH DENKEN
o Kern v dit modern Westers pedagogisch denken
o Volwassene doet pedagogisch aanbod aan kind
o Dit aanbod is een samenvatting vh beste uit onze beschaving
o Dit aanbod wordt gedaan met oog op de persoonlijke toekomst vh kind en zijn eigen
volwassenheid
o En met de verwachting dat de beschaving zich verder kan en zal ontwikkelen, mede door de
bijdrage v gevormde en ontwikkelde mensen
HET MODERN WESTERS PEDAGOGISCH PROJECT: OPVOEDEN TSS GISTEREN EN MORGEN, TSS TRADITIE EN
TOEKOMST, …
o Waarom willen wij kinderen?
o Volgens Mollenhauer
o Omdat hij wilt dat het goede in zijn leven blijft voortbestaan
§ 3 aspecten
• De wens om zichzelf in andere voort te zetten
• Uitgangspunt da de leefomstandigheden die hij het kind aanbiedt ten
minste gedeeltelijk aanvaardbaar zijn
• De overtuiging dat de geschiedenis vd mensheid moet worden voortgezet
à gerichtheid op de toekomst, maar ook een gehechtheid aan het verleden
o Opvoeden kan beschouwd worden als “het slaan ve brug tss”
o Verleden en toekomst
o Kind en beschaving
o Het afhankelijke kind en zijn volwassenheid
o Dubbel toekomstbeeld
o Wat is volwassenheid?
o Wat stellen we ons voor ve toekomstige samenleving, cultuur, beschaving?
o Opvoeden is meer dan alleen omgaan met kinderen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ellenbonnarens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
