Dit is een samenvatting over alternatieve voeding voor het tentamen voedingsleer. De samenvatting kan natuurlijk ook voor andere tentamens over alternatieve voeding gebruikt worden.
Vegetarisch: geen producten van dode dieren
Ca. 4% eet elke dag vegetarisch
Daarnaast groeiende groep 'parttime vegetariërs', die een of meer dagen per week geen
vlees eten (flexitariers)
Veganistisch: geen dierlijke producten of producten waarin deze voedingsmiddelen zijn
verwerkt
Keurmerken:
– Reform
– Nederlandse Vegetariërsbond
Ecologische voeding
– Gezond lichaam
– “Gezond” leefmilieu
Keurmerk: EKO
Skal is wettelijk eigenaar en merkhoudster van het EKO-keurmerk (zie ook www.skal.com)
o.a eisen t.a.v milieu, geen kunstmest of chemische bestrijdingsmiddelen, geen synthetische
geur-.kleur- en smaakstoffen en conserveermiddel
Biologisch/ecologisch
Belangstelling voor ecologische of biologische producten laatste jaren sterk gestegen, o.a.
door BSE crisis, varkenspest
Biologisch
Waar koop je biologisch?
– Eerder alleen in natuurvoedingswinkels
– Nu ook in de supermarkt
– Op Pinkpop 2014 KalmaanLaan veel biologisch/ vegetarisch (en fairtrade)
– G cluster in het 4e jaar Foodexperience voor provincie Noord-Holland
Alternatieve voeding
Biologisch dynamische landbouw: weer gezond maken van de bodem
Biologisch: traditionele gewassen bestand tegen plantenziekten, gemengd bedrijf met
landbouw en veeteelt die elkaar onderling stimuleren en waardoor ook organische mest
beschikbaar komt
Dynamisch:
stimuleren van kosmische krachten bij de ontwikkeling van de plant.
Aarde als levend organisme.
, Om gezonde planten te krijgen moeten de levenskrachten versterkt worden (aarde, water,
licht en vuur)
Biologisch dynamische landbouw
Keurmerk: Demeter
Voldoen aan alle eisen voor EKO-keurmerk PLUS aanvullende eisen (zie par. 21.5 Mens&Voeding)
Antroposofische voeding
Visie op de wereld ontwikkeld door Rudolf Steiner aan begin van vorige eeuw
antroposofische visie: de mens staat centraal,ook bekend van de ‘vrije scholen’
• Voeding gericht op ontwikkeling zelfbewustzijn
• Keuze voor voedingsmiddelen afhankelijk van persoonlijke ontwikkeling
• Nadruk op plantaardige voeding
Macrobiotiek (blz 261)
Yin en yang, plantaardig en dierlijk
In warme gebieden groeien meer Yin-gewassen
Afhankelijk van b.v. groeisnelheid, omvang, kleur, klimaat, bereiding
Granen als basis
50% van voeding moet uit graan bestaan. 25% groente (1/3 koken, 1/3 rauwkost., 1/3
zeegroenten (zeewier) Peulvruchten
Extreem yin (alle producten met suiker en honing, azijn, tropische vruchten en bewerkte
voedingsmiddelen met additieven) worden vermeden
Ook veel dranken te yin (koffie en thee) voorkeur granenkoffie en kruidenthee
Extreem yang: vlees, schelpdieren, zuivelproducten, keukenzout.
(zeezout minder yang en wordt wel gebruikt).
Voeding/producten
Yinner maken:
– vocht toevoegen, weken, gebruik specerijen en citroen, afkoelen
Yanger maken:
– verwarmen tijdens bereiden, toevoegen zeezout, drogen
Gluten-vrije voeding
Gluten = eiwit
Gluten in graanproducten (tarwe, rogger, gerst, couscous, rogge, spelt)
Coeliakie
Gluten-vrij: quinoa, amaranth, mais
Hype in alternatieve voeding
Energie-inname en voedingstoestand
(lichaamsgewicht en –samenstelling)
vegetarisch, lacto-ovo-vegetarisch en lactovegetarisch:
vergelijkbaar met omnivoor
Macrobioten en veganisten: lagere energie-inname
magerder
, Ijzer (Fe)
In het lichaam:
Als bestanddeel van hemoglobine in rode bloedcellen en myoglobine in spiercellen
div. enzymen o.a. energiemetabolisme
Voedingsmiddelen: groene groenten, vlees en volkoren broodsoorten
Naast hoeveelheid ijzer is ook de chemische vorm belangrijk; organisch (Fe2+, haem-ijzer) en
anorganisch (Fe3+, non-haem-ijzer)
Aanbevolen hoeveelheid ijzer:
1,5 keer hoger dan voor niet-vegetariërs
doordat 20-30% van het heamijzer wordt opgenomen in het lichaam, terwijl non-heamijzer
maar voor 1-10%
vegetarische man 15 milligram vrouw 22,5 milligram
laatste drie maanden vegetarische zwangere vrouw 30 milligram ijzer
Consequenties vegetariërs en veganisten mbt ijzer:
Hoeveelheid hoger
Absorptie lager
Producten die rijk zijn aan ijzer in een vegetarische voeding, zijn:
– volkoren graanproducten, peulvruchten, noten, ei en gedroogd fruit
– Eén snee volkorenbrood bevat 0,9 mg ijzer, een portie groente zo’n 1,2 mg.
Eiwit (kwaliteit)
Eiwit uit voeding lichaamseiwit
Dus: aminozuurpatroon van voeding moet overeenkomen met aminozuurpatroon van
lichaamseiwit.
Westerse landen: ruim voldoende eiwit in voeding alle essentiële aminozuren
Marginale eiwitinname: letten op eiwitkwaliteit
Volwaardig eiwit
bevat alle essentiële aminozuren in juiste verhouding
‘het ene voedseleiwit heeft meer waarde als bouwstof dan het andere’
Limiterend aminozuur
Het aminozuur dat bij de opbouw van een eiwitmolecuul in verhouding in de kleinste
hoeveelheid aanwezig is.
Altijd een essentieel aminozuur
Bij berekenen van Eiwitbehoefte rekening houden met de efficiëntie (70%) waarmee uit
voeding lichaamseiwit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller DionneFleuren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
