1. Op zoek naar goed kleuteronderwijs
1.1.Het kleuteronderwijs
in praktijk zijn er verschillende goede visies die uitmonden van verschillende
aanpakken deze kunnen verschillen van school tot school.
Altijd vaste thema’s/flexibele planning van thema’s/thema’s door
kleuters laten beslissen/themavrije periode
Nieuwjaarsbrief/geen nieuwjaarsbrief
Wel of geen klaspop
Hoe ga je nu als kleuterleid(s)ter het best te werk om aan goed kleuteronderwijs
te doen?
Nood aan een referentiekader
Een dergelijk referentiekader wordt binnen de kleuterdidactiek geboden
die je tijdens je opleiding zal krijgen
Een kader van waaruit allerlei werkwijzen/methoden/ … kunnen worden
besproken en geëvalueerd
1.2.Definitie didactiek
De leer over de wijze waarop de kleuterleidster hulp/ondersteuning kan
bieden bij het ontwikkelingsproces van kleuters
Een denkkader = geen voorgeschreven recept van hoe het moet
o Een denkkader bestaande uit didactische kapstokken/richtlijnen die
opgebouwd zijn op basis van vele generaties ervaringen van
onderwijsmensen en onderwijsonderzoek
2 visies op kleuteronderwijs
o Ervaringsgericht onderwijs/ Reggio Emilia
o Ontwikkelingsgericht onderwijs
1.3.Het model van didactisch handelen
Hoe we didactisch verantwoord kunnen handelen stellen we voor in dit model.
2. Start van didactisch handelen: het kind, de context, de doelen
Altijd handelen vanuit het kind
Vanuit het leerplan van het katholiek onderwijs stelt men als leerkracht vanuit
een focus gaat werken waarop je aanbod en aanpak afstemt.
Focus = resultaat van een beslissingsproces (3 vragen centraal/beginsituatie)
o Wat zijn de onderwijsbehoeften van de leerling(en)?
, o Wat biedt en vraagt de context?
o In welke mate realiseren we het leerplan?
2.1.Focus op de beginsituatie
Jouw focus ligt op het kind en context dan begin je met het in kaart brengen van
de beginsituatie.
Beginsituatie kent 2 invullingen:
o De beginsituatie van kinderen
o De context als beginsituatie
2.1.1. Een kindgerichte onderwijsvisie
Komt tot uiting in schenken van aandacht aan beginsituatie (rekening houden
met wat ze al kennen en kunnen)
Observeren = ontwikkeling maximaal ondersteunen
Thema kiezen is makkelijker als je de kinderen kent
Concrete doelen bepalen waarrond je ontwikkelingskansen kan creëren
2.1.2. De beginsituatie m.b.t. de doelgroep
Over welke leerling of leerlingengroep gaat het? Wat boeit hem/haar/hen?
Welke is zijn/haar/hun zone van naaste ontwikkeling?
Groepsgerichte focus bestaat uit de elementen:
o De belevingswereld van de kinderen
Belangrijk om interesses en belangstelling van de kleuters te
kennen. Hierdoor kan je de klas gemotiveerd meekrijgen.
Bv: Voor peuters en jonge kleuters behoort alles wat te
maken heeft met zijn eigen ikje
Bv: de klas is bezeten van wespen omdat er een kleuter
gestoken werd.
o Het aanvangsniveau van de klasgroep
Niet alle kinderen zijn gelijk
Ieder kind apart kunnen bekijken
De eigenheid van een kleuter zien we willen, kunnen, (moeten)
ontdekken via observatie, gesprek
, Bv: als je de woordenschat van kleuters wil verrijken
rond het thema boerderij, dan is het belangrijk dat je
nagaat welke woorden dat de kleuters al kennen.
o Info in verband met het leef-en leerklimaat in de klas
Hoe is de klassfeer?
Wat is het klasklimaat?
Wie zijn de medekleuters?
Deze info kan relevant zijn voor het uitwerken van het aanbod,
de te geven
Activiteit bewegingsopvoeding (tikspelen): De kinderen
hebben nog geen tikspelen gespeeld. Je star dus bij een
voorbereidend tikspel. Ik maak met de kinderen
afspraken. Ze zijn gewoon deze na te leven.
o Individugerichte focus
Kinderen kunnen qua ontwikkeling sterk verschillen van elkaar.
Sprake van een gedifferentieerde beginsituatie
BV: een kind dat moeite heeft om zijn aandacht goed te
richten naar de opdracht, kan je onder andere helpen
door dit kind bij een activiteit in de kring dicht bij jou te
laten plaatsnemen, of dicht bij de aangeboden
materialen te plaatsen.
Bv: een kind dat thuis een andere taal spreekt, is het
goed na te gaan of dit kind voldoende Nederlands
begrijpt. Wanneer dit kind nog moeite heeft om alles te
begrijpen, dan zal je als leerkracht bij het geven van
instructies best ook visuele hulpmiddelen en eens extra
controleren of dit kind de opdracht juist begrepen heeft.
Het kan ook dat een kind veel begrijpt, maar nog niet
goed de taal kan spreken. Dit vraagt dan weer een
andere aanpak. En het kan ook, dat dit kind al goed
tweetalig is. Dan is de info dat het kind thuis een andere
taal spreekt, eigenlijk niet meer relevant, behalve als in
activiteit waarin meertaligheid naar boven komt.
2.1.3. De beginsituatie van de context
Welke context dient zich aan: actualiteit, tijd van het jaar, een onderwerp, een
voorval, de omgeving..?
Rekening houd met de klassituatie
o De grootte van de klasruimte
o Aantal kleuters
o Materiaal aanwezig in de klas
o Ligging, verlichting, versiering, temperatuur
o De gewoontes in de klas (bv: werken met een beurtensysteem)
Rekening houden met de school
o Waar ligt de school? Op het platteland, in de stad, naast een drukke
spoorweg. Dit kan eventueel van belang zijn als je wil werken rond
natuur, vervoermiddelen, rond bepaalde beroepen, …
Aanknopingspunten vanuit de actualiteit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller staceyhuysentruyt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.90. You're not tied to anything after your purchase.