Seminarie Bestuursniveau: Social Profit Sector (F710355)
Institution
Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van het vak Seminarie Bestuursniveau: Social Profit Sector. gedoceerd door prof. Ben Suykens en Bram Verschuere. Volledige samenvatting van de slides, notities en gastcolleges.
Seminarie Bestuursniveau: Social Profit Sector (F710355)
All documents for this subject (3)
1
review
By: cyrillebruyland • 2 year ago
Seller
Follow
aliasbpm
Reviews received
Content preview
SAMENVATTING
SEMINARIE BESTUURSNIVEAU:
SOCIAL PROFIT SECTOR
2020-2021
UNIVERSITEIT GENT | PROF BEN SUYKENS, BRAM VERSCHUERE | SOCIAL PROFIT
SECTOR
,Seminarie bestuursniveau: social profit sector
Cluster 1. Situering social profit sector………………………………………………………………………….……..2
Les 1. Inleiding, plaatsbepaling en definities……………………………………………………………………….…2
Les 2. Ontstaanstheorieën……………………………………………………………………………………………….….13
Les 3. Non-profit governance en management……………………………………………………………………21
Les 4. Relatie overheid-middenveld…………………………………………………………………………………….27
Les 5. Coproductie……………………………………………………………………………………………………………….34
Cluster 2. Uitdagingen social profit sector
Les 6. Case non-profit management – Iedereen ondernemer? Vermarkting in het Vlaamse
middenveld…………………………………………………………………………………………………………………….…..39
Les 7. Case non-profit management – Ze komen niet. Het middenveld in Vlaanderen en
nieuwe Vlamingen…………………………………………………………………………………………………………..….46
Les 8. Case relatie overheid-middenveld: Bestuurlijke relaties onder druk?...........................49
Les 9. Case relatie overheid-middenveld: Neemt het middenveld nog een politieke rol op?.61
Les 10. Case Coproductie: publieke waarden gerealiseerd?....................................................66
Les 11. Case non-profit management – Beroepskrachten in het middenveld: onvermoeide
idealisten of de burn-out nabij?......…………………………………………………………………………………….70
1
,CLUSTER 1. SITUERING SOCIAL PROFIT SECTOR
LES 1. INLEIDING EN PLAATSBEPALING
- Alles wat niet publiek (staat), for-
profit (markt) en informeel
(gemeenschap)
- Heterogene groep van organisaties:
kleine theatergezelschappen,
jeugdbeweging tot mutualiteiten &
vakbonden
- Ontstaan vanuit de gemeenschap
(wederzijds vertrouwen), met als
doel om in te zetten op sociale
dienstverlening, politisering, en/of
samenlevingsopbouw
- Logica: wederzijdse zorg
1.1 DEFINITIE VAN DE SOCIAL PROFIT SECTOR
4 definities: wettelijke, functionele, economische en structureel-operationele definitie.
1.1.1 WETTELIJKE DEFINITIE:
Uitgangspunt: Hoe nonprofit in de wet geschreven staat: landgebonden. Nuttig voor nationaal
onderzoek – homogene populatie.
2 soorten nonprofits met belastingscode c3 en c4 in de non-profit-
sfeer van de VS:
Internationale vergelijking: bottom-line = andere regelgevende
kaders stimuleren ander organisatiegedrag, bv:
Ondanks dat deze social profits op papier hetzelfde zijn, zijn ze actief in een andere juridische
omgeving, wat leidt tot andere keuzes.
2
,1.1.2 FUNCTIONELE DEFINITIE:
Uitgangspunt: je bent wat je doet. Oogmerk publiek belang.
1. Het dienen van het ‘publiek belang’: hulp aan doelgroepen: armen, ouderen, zieken (= private
activiteiten voor het publieke goed)
2. Grosso modo drie rollen:
o dienstverlenende rol
o politieke rol
▪ politiek debat aanwakkeren (campagnes, signaalfunctie)
▪ beleidsbeïnvloeding/belangenbehartiging
o maatschappelijk weefsel versterken
1.1.3 ECONOMISCHE DEFINITIE:
Uitgangspunt: ‘nonprofit’. Financieel gedrag zoals winst maken en uitkeren
Inkomstenstructuur: inkomen niet hoofdzakelijk uit verkoop van goederen en diensten, of belastingen,
maar uit giften en bijdragen van leden en uit overheidssubsidies.
“Residuele economische identiteiten”: de organisaties die overblijven wanneer commerciële firma’s,
overheidsdiensten en huishoudens geïdentificeerd zijn.
Angelsaksische landen: Non-
distribution constraint1
West-Europa: Limited distribution
constraint
De hervorming van vzw wetgeving is
erop gericht om een anomalie uit de
wetgeving te werken:
- VZW’s: mogen bijkomstige
commerciële activiteiten
uitvoeren: wat is bijkomstig vs
substaniteel (bv. Natuurpunt
brouwt een eigen bier, wanneer
concurreren ze met for-profit
brouwerijen?)
- Nieuwe invulling vzw is erop
gericht om deze discussie te omzeilen, en stelt dat men het niet mag verdelen
- Om te vermijden dat for-profit die geen winst uitkeren zich als nonprofit voordoen
1
Organisaties mogen geen winsten distribueren aan stakeholders of werknemers
3
, ARTIKEL: Haeck, B. (2018, 8 mei). Een op de twee jobs ontstaat in een vzw. De Tijd.
https://www.tijd.be/politiek-economie/belgie/federaal/een-op-de-twee-jobs-ontstaat-in-
een-vzw/10009649.html (volledig artikel te vinden in pdf op ufora, is te kennen leerstof)
Vraag: “Wat zijn de verschillen en gelijkenissen tussen een vzw en een onderneming?”
Verschillen Gelijkenissen
• Bottom-line: vzw’s streven niet naar • Grootte (vb. Familiehulp, Broeders van
winstmaximalisatie, eventuele winst moet Liefde)
geherinvesteerd worden in de sociale • Jobcreatie
missie • Juridisch statuut
• Vzw’s kunnen ook failliet gaan.
• Vzw’s zijn in sterke(re) mate afhankelijk van
publieke financiering.
- ‘kwetsbaarheid’
- grote(re) liquide reserve
1.1.4 STRUCTUREEL-OPERATIONELE DEFINITIE
Volgens deze definitie kan een organisatie als non-profit worden beschouwd als ze aan 5 kenmerken
voldoet. De structureel-operationele definite is het nuttigste voor internationale vergelijking.
Structuur en werking van de organisatie, 5 kenmerken:
1. Georganiseerd, geïnstitutionaliseerd
• Mate van formaliteit, groep mensen met gemeenschappelijke doelen, en een
gemeenschappelijke visie van aanpak
2. Privaat, afgescheiden van de overheid
• Geen deel van overheidsapparaat
• Kunnen wel subsidies van overheid ontvangen
• Lakmoesproef: kan de organisatie zichzelf opheffen?
3. Zelfbesturend
• Organisatie moet eigen activiteiten kunnen controleren
• Eigen procedures en autonomie
• Overheidsvertegenwoordiger in RvB kan
4. Non-profit-distributing
• Mogen winst maken
• Maar winst mag niet uitgekeerd worden
• Investeren in de organisatie
• Geen expliciet winstmotief
5. Vrijwillig
• Vrijwilligers werken mee in de organisatie (vb. via raad van bestuur)
• Lidmaatschap, donaties etc. zijn ook vrijwillig. Dit sluit bvb. verplicht aan te
• sluiten beroepsverenigingen uit.
4
, 1.1.5 EEN MAATSCHAPPIJ MODEL
Vzw’s behoren niet tot de overheid. Er zijn veel mengvormen. Noch ideaaltypisch overheid, noch
ideaaltypisch markt.
Social profit als ideaal-type?
Profit en social profit zijn uiteinden van een continuüm.
Eigenschappen van het ideaaltype van de social profit organisatie:
- Levert een product af dienst die een sociaal en sociaal verantwoorde meerwaarde oplevert
- Streeft bewust hoogstens een beperkte vergoeding na van de oprichters voor hun inbreng
- Gebruikt ethisch en maatschappelijk verantwoorde middelen en bedrijfsmethoden
- Houdt rekening met de belangen van al haar stakeholders
Differentiatie tussen verschillende types social profits en bedrijven:
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aliasbpm. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
