Deel 1 ethische systemen
Waarden en normen
Waarden: wat is nastrevenswaardig als
beginsel?
- Eerlijkheid
- Rechtvaardigheid
- Vrijheid
- Sterk cultureel bepaald
Normen: uitdrukking van waarden, hoe we ze omzetten in de praktijk
= Wetten en regels
- Specifieke gedragsregels
- Bepaald door en voor een bepaalde groep
Integriteit/ integer
= soort containerbegrip = woord waarvan je alles kan achtersteken
Integriteit: geheel van gedragsvormen, kennis en attitudes om vertrouwen te creëren en te
behouden.
Wordt bepaald door:
- Regelgeving
- Beperken van verleidingen (risico’s)
- Vaardigheid van moreel oordelen
Individuele integriteit
- doen wat je zegt
- zeggen wat je doet
- eerlijk- en oprechtheid
- betrokkenheid
- geen emotionele veinzerij
- op basis van eigen normen- en waardenstelsel
,Sociale integriteit
= verleidingen weerstaan uit je omgeving & machtpositie niet misbruiken/ bederven
- Integriteit kun je niet een beetje doen! Of je streef een integere houding na/ je doet
het niet!
- Integriteit = het juiste doen, ook als er niemand kijkt = intrinsieke motivatie
- Een morele houding dien je actief uit te dragen en niet enkel de ‘denken’
Moreel dilemma
Moreel dilemma: een tegenstelling tussen professionele waarden
Dit zijn een aantal oorzaken van verleiding tot onprofessioneel gedrag
- Omvangrijke geldbedragen
- Prestatiedruk of concurrentie
- (on) duidelijkheid van de gedragsnormen
- Ontlopen van verantwoordelijkheid onder ‘dwang’ van bedrijfscultuur = rol van
stagiair
Moreel oordeel = een moreel oordeel is het antwoord op de vraag of een handeling of
beslissing moreel juist is.
Wanneer is een beslissing moreel juist?
- Als die recht doet aan ALLE betrokkenen
- Als die op basis van VOLDOENDE informatie is genomen
- = antwoord op deze vraag is JA of NEE
,2 standaarddilemma’s
1. Trolley probleem (wat is het juiste om te doen?)
KEUZE 1 = het stuurwiel omslaan KEUZE 2 = rechtdoor blijven rijden
- 1 persoon sterft - 5 personen sterven
- 5 blijven leven - 1 persoon blijft leven
WAAROM?
= principe
= Er sterft beter 1 ipv 5
= is nog altijd juister
Trolley probleem 2
Deze keer ben je geen bestuurder, maar iemand
die toekijkt.
Je kunt iemand van de brug duwen en het leven
van 5 mensen sparen.
Wat is het juiste om te doen?
, KEUZE 1 KEUZE 2
De man van de brug duwen: De man niet van de brug duwen:
- 1 man sterft - 5 personen sterven
- 5 personen blijven leven - 1 persoon op de brug blijft leven
WAAROM?
WAAROM? - Je was niet direct betrokken
- door te duwen raak je betrokken - Je duwt iemand = intentie
- 1 dode juister dan 5?
2. Spoedarts dilemma
2 basisprincipes
1. Consequentialisme (gevolgenethiek)
- Het juiste om te doen, hangt af van de gevolgen van je beslissing
- Je handelt zo omdat die uitkomst van die handeling juister is
- 1e versie van de 2 dilemma’s (5 mensen redden ipv 1)
- Utilitarisme = voorbeeld (grootste geluk voor grootste aantal mensen)
- Gevolgen voor wie?
- Welke gevolgen stel je dan centraal?
- Altijd gemakkelijk in te schatten?
Utilitarisme = bekendste vorm van gevolgenethiek
- Ook wel Nutsethiek genoemd = kosten-baten
- Jeremy Bentham = grondlegger
- Verder uitgewerkt door John Stuart Mill
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Ano1235. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.11. You're not tied to anything after your purchase.