Summary
Samenvatting Inleiding tot het recht, ISBN: 9789462926660 Recht
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting Recht, eerste jaar Sociaal Werk
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
zoeverbeek
Reviews received
Content preview
Samenvatting: inleiding tot het rechtDeel 1: Wat is recht?
1. Kenmerken en definitie van het recht
Definitie van het recht
Wat?
Recht is een geheel van regels
- Gedragsregels
- Regels die instellingen en procedures voorzien voor de toepassing en afdwinging van het
recht
- Regels die instellingen en procedures bepalen om bestaande regels te wijzigen
Waarom?
Die regels hebben als doel de maatschappij te ordenen
Wat als?
De overtreding/niet-naleving van die regels wordt gesanctioneerd door een wettelijk voorzien
systeem van sancties
Van waar?
Die regels worden opgelegd door de maatschappij, via haar vertegenwoordigers
Het recht is het geheel van afdwingbare regels die het menselijke handelen in de
samenleving ordenen.
Objectief recht versus subjectieve rechten
- Gedragsregels
- Afdwingingsregels
- Wijzigingsregels
Deze soorten regels vormen het objectief recht. Ze staan los van concrete personen en situaties
waarop ze toepasbaar zijn
Subjectief recht zijn handelingen over jezelf, over een bepaalde zaak, over het laten gelden van een
aanspraak tegen iemand anders inspraak.
Telkens als objectieve rechtsregels toepassing vinden in concrete situaties en op concrete personen,
spreken we van subjectieve rechten.
,Rechtssubject versus rechtsobject
Rechtssubject = persoon of groep die subjectieve rechten en juridische plichten kunnen hebben
1) Natuurlijke personen = mensen van vlees en bloed die allen samen de omvang van hun
rechten bepalen
2) Rechtspersonen = groeperingen, instellingen en stichtingen die zoals natuurlijke personen ,
bepaalde rechten en (juridische) plichten hebben. Ze kan zelf rechten en plichten hebben, los
van de rechten en plichten van haar respectieve leden
Rechtsobject = het voorwerp waarover de personen (rechtssubjecten) hun subjectieve rechten
kunnen uitoefenen
Rechtsmisbruik
Er wordt gesproken van rechtsmisbruik wanneer men zijn subjectieve rechten gebruikt met als enige
bedoeling een ander te schaden.
- Afwezigheid van belang (lichtreclame)
- Abnormale rechtsuitoefening (gevel die op grond andere buur staat)
Sanctie: in oorspronkelijke toestand houden (herstel in natura) of een schadevergoeding
2. Soorten subjectieve rechten
Politieke rechten
= rechten die de burger tegenover de overheid kan uitoefenen en opeisen
- Politieke vrijheden: er is een plicht van de overheid om geen wetgevende, administratieve of
feitelijke handelingen te stellen die een inmenging in deze vrijheidssfeer inhoudt
Bv: vrije meningsuiting, vrijheid van onderwijs…
- Participatierechten: de mogelijkheid verlenen aan de burgers om deel te nemen aan het
overheidsbeleid
Bv: kiesrecht bij verkiezingen
- Sociaal-economische rechten: burgers hebben het recht om aan de overheid financiële
tegemoetkomingen of bepaalde diensten te vragen
Bv: steun aan behoeftigen, gratis onderewijs
,Burgerlijke rechten
= de subjectieve rechten die een burger tegenover zijn medeburgers kan uitoefenen
- Extra-patrimoniaal: ze hebben geen financiële meerwaarde
Persoonlijkheidsrechten: recht op het eigen lichaam, ook tot na de dood (betreft eer,
naam en privacy)
Familierechten: rechten die voortvloeien uit het huwelijk, de afstemming, het
ouderschap of de voogdij
- Patrimoniale of vermogensrechten: ze hebben betrekking op economische, in geld
waardeerbare goederen, die verhandelbaar zijn
Zakelijke rechten: kennen een heerschappij over een goed
Vorderingsrechten: verlenen de bevoegdheid om van iemand anders de uitvoering
van een of meer verbintenissen te eisen
Intellectuele rechten: verlenen een exclusieve heerschappij over een intellectuele
creatie
3. Deelgebieden van het recht
Klassieke basisindeling recht:
- Privaatrecht: regelt de verhouding tussen de burgers onderling
- Publiek recht: regelt de verhouding tussen burgers en overheid, de interne organisatie van de
overheid en ook de verhoudingen tussen staten
- Nationaal recht: recht dat enkel binnen de grenzen van een staat geldt
- Internationaal recht: grensoverschrijdend recht
Objectief recht ingedeeld
, Nationaal recht
Nationaal privaatrecht
Privaatrecht regelt de verhouding tussen burgers onderling, het bepaalt:
- Welke subjectieve rechten ze kunnen verwerven
- Hoe ze deze rechten verwerven
- Hoe ze deze rechten kunnen afdwingen
Personen zijn vrij om te bepalen welke afspraken er tussen hen gelden = contractuele
vrijheid
Aanvullend recht: regels die als een soort vangnet gelden wanneer partijen onderling iets niet
hebben afgesproken
Dwingend recht: morele, politieke, economische of sociale beperkingen die door de overheid werden
opgelegd
1) Burgerlijk recht
- Statuut van de persoon (naam, woonplaats, rechtsbekwaamheid…)
- Huwelijk
- Erfenissen
- Aansprakelijkheid
2) Economisch recht
- Vennootschapsrecht
3) Arbeidsrecht
- Individueel arbeidsrecht: geheel van regels tussen werkgever en werknemer
- Collectief arbeidsrecht: regels die van toepassing zijn op werknemers en werkgevers van een
bepaald bedrijf/bepaalde sector
4) Privaatrechtelijk procesrecht
- Vrederechtbank
- Rechtbank eerste aanleg
5) Ondernemingsrecht
- Recht van de handelaars
Nationaal publiekrecht
Publiekrecht regelt:
- Verhoudingen tussen burgers en overheid
- Bevoegdheden en organisatie van de overheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zoeverbeek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now