Summary
Samenvatting Praktisch Staatsrecht hoofdstuk 3, ISBN: 9789001899622 Staatsrecht
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting hoofdstuk 3 de organisatie van de Nederlandse staat en het koninkrijk
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
maximehendrix
Reviews received
Content preview
Staatsrecht De organisatie van de Nederlandse staat en het Koninkrijk Hoofdstuk 33.1 Van statenbond tot gedecentraliseerde eenheidsstaat
3.1.1 Historische ontwikkeling
Eerste staatsvorm van Nederland, 1579, toen zeven zelfstandige provinciën zich door een
verdrag, de Unie van Utrecht, verbonden tot de Republiek der Zeven Vereenigde
Nederlanden. In de statenbond had elke provincie een eigen bestuur. Centraal gezag
ontbrak. Er was een algemene vergadering, de Staten-Generaal, bestaande uit
afgevaardigden van de provinciën die besluiten nam over gezamenlijke aangelegenheden.
Elke afgevaardigde bezat een mandaat of last (opdracht) van zijn provincie, waarin werd
bepaald hoe hij zich moest opstellen in de Staten-Generaal. De nieuwe staat werd in de
staatsregeling van 1798 vastgelegd als eenheidsstaat met een centraal gezag en
onzelfstandige departementen. Het hoogste gezag werd neergelegd bij de Nationale
Vergadering, die bestond uit door het volk gekozen afgevaardigden uit 126 kiesdistricten. In
1814 is het Koninkrijk der Nederlanden in de Grondwet vastgelegd. De Koning vormde
samen met de Staten-Generaal het wetgevend lichaam en een deel van de staatsmacht werd
bij de onzelfstandige provincies en gemeenten neergelegd.
3.1.2 De begrippen statenbond, bondsstaat en eenheidsstaat
De samenwerking tussen de zelfstandige staten Nederland, de voormalige Nederlandse
Antillen en Aruba is vrijwillig. De onderlinge afspraken zijn niet vastgelegd in een verdrag
maar in een staatsregeling of constitutie: het Statuut. De Nederlandse Koning is tevens het
staatshoofd van de voormalige Nederlandse Antillen en Aruba.
Het verschil met een statenbond is dat de deelstaten in een bondsstaat hun zelfstandigheid
en daarmee ook hun staatmacht grotendeels afstaan aan een centraal gezag, de federale
regering. De verdeling van bevoegdheden tussen de deelstaten en het federaal gezag in een
bondsstaat wordt niet in een verdrag vastgelegd, maar in een grondwet.
Een federatie of bondsstaat is een staat met deelstaten. Een confederatie of statenbond is
een groep van geassocieerde, maar soevereine staten die bijvoorbeeld hun defensie of hun
munt gezamenlijk hebben geregeld.
Kenmerkend voor een eenheidsstaat is de concentratie van de staatsmacht bij een centraal
gezag, dat de eenheid bewaakt van de staat die uit onzelfstandige delen bestaat (Frankrijk,
verschillende departementen maken deel uit van de republiek en de macht is
geconcentreerd bij de Franse president en de centrale regering).
3.1.3 Gedecentraliseerde eenheidsstaat
Nederland is vanaf het moment dat het Koninkrijk der Nederlanden werd vastgelegd in de
Grondwet, een gedecentraliseerde eenheidsstaat. In een dergelijke staatsvorm heeft de
centrale overheid een deel van haar regelgevende en bestuurlijke taken en bevoegdheden
overgedragen aan lagere overheden, zodat het staatsgezag deels op centraal en deels op
decentraal niveau ligt. Provincies, gemeenten en waterschappen vormen het openbaar
bestuur voor het decentrale grondgebied waarvoor zij zijn ingesteld (art. 123 & 133 Gw).
Daarnaast kan de wet openbare lichamen voor beroep en bedrijf en andere openbare
lichamen instellen om op decentraal niveau overheidstaken uit te voeren (art. 134 Gw,
NOvA).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maximehendrix. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72349 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now