Summary
Samenvatting Inleiding sociale grondrechten
- Course
- Institution
samenvatting over de sociale grondrechten
[Show more]
Seller
Followmariegoos
Content preview
Sociale GrondrechtenH1: Inleiding Sociale Grondrechten
Sinds 1994 verankerd in Belgische Grondwet
1. De tweede generatie grondrechten
Grondrechten= fundamentele rechten Geheel van universele rechten
Vrijheden= mensenrechten
Doel: Voorwaarden creëren en blijven garanderen op een ‘vrije’ en ‘menswaardige’ manier
kunnen functioneren.
o Vrije -> omschreven als de burgerlijke en politieke rechten= vrijheidsrechten -> zijn
onmiddellijk toepasbaar= ze gelden effectief zonder bijzondere
uitvoeringsmaatregelen. Bv. Recht op eigendom, vrijheid van meningsuiting…
o Menswaardig -> omschreven als sociale grondrechten= economische, sociale en
culturele rechten
Burgerlijke en politieke rechten= 1ste generatie rechten
Sociale grondrechten= 2de generatie rechten
Verwijst naar de volgorde van het ten volle tot bloei komen
Filosofie SGR: omvat grondige verwijzing van de rol van de overheid
1ste generatie biedt bescherming tegen willekeurige overheidsinmenging of mogelijk
machtsmisbruik van de OH -> onthoudingsplicht OH
2de generatie het is aan de OH om die rechten te voorzien die een menswaardig leven
mogelijk maken. -> Positieve handelingsplicht OH
Bescherming GR in wetgeving Nationale staten, ook in aantal mondiale en regionale
mensenrechtenverdragen en andere mensenrechten instrumenten ( BV. VN, EU…)
Belgische GW: 28 artikelen die aan de burger een aantal fundamentele rechten en vrijheden
toekennen
Burgerlijke en politiek rechten sinds 1831 (onafhankelijkheid van België)
Sociale grondrechten sinds 1994
o Uitgangspunt: recht op een menswaardig leven
Uitdrukking SGR
1
Art 23: “Ieder heeft recht een menswaardig leven te leiden. Daartoe waarborgen de wet,
het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel, rekening houdend met de ²overeenkomstige
plichten, de economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de voorwaarden voor de
uitoefening bepalen.” Die rechten bevatten ³inzonderheid:
o Recht op arbeid en vrije keuze van beroepsarbeid
o Recht op sociale zekerheid, bescherming van gezondheid en sociale, geneeskundige
en juridische bijstand
o Recht op behoorlijke huisvesting
o Recht op bescherming van een gezond leefmilieu
o Recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing
o Recht op gezinsbijslagen
Art 24: “Ieder heeft recht op onderwijs.”
1
, Sociale Grondrechten
Elementen uit Art. 23 die extra aandacht verdienen:
1
Diverse wetgevers moeten binnen hun bevoegdheden die rechten waarborgen en
voorwaarden voor de uitoefening ervan bepalen
² Grondwetgever refereert naar plicht tot medewerking van het individu in het verkrijgen
van die SGR.
³ Andere rechten zijn ook noodzakelijk om te kunnen spreken over een menswaardig
bestaan.
In Art. 23 GW opgenomen grondrechten geen rechtstreekse werking= SGR kunnen niet zomaar
worden afgedwongen:
Niet naar de rechter stappen omdat je leven niet ‘menswaardig’ genoeg zou zijn
OH wel verplicht om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk mensen de kans krijgen om een
menswaardig leven te leiden
GR slechts onmiddellijk inroepbaar in mate ze door de bevoegde wetgever worden
geconcretiseerd:
o Zwakkere bescherming SGR (tov 1ste generatie) vloeit voort uit aard van de voor de
OHeden uit die GR voortvloeiende verplichtingen.
o Verbod om bepaalde GR aan te tasten is makkelijker jurisdictioneel te controleren
dan een verplichting om een GR te realiseren
Art. 23 GW houdt standstilverplichting in= verbiedt dat bevoegde wetgever het door de toepasselijke
wetgeving gebonden beschermingsniveau vermindert zonder dat daartoe redenen van algemeen
belang bestaan
Voor de regelgevers verbonden iets te doen wat tegen de verdere realisatie van GR zou
ingaan. BV. Avondklok= tegen GW, maar nu zo voor gezondheidscrisis
Bekijk p. 11-12
2. Internationale Mensenrechtenverdragen
In praktijk niet zomaar vanzelfsprekend
Grondrechtenbescherming voor WOII vooral een zaak van nationale grondwetten.
Door totalitaire regimes duidelijk dat bescherming fundamentele rechten en vrijheden niet
volstond om ze over te laten aan nationale staten.
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens= UVRM-> 1948
= Verklaring aangenomen door Algemene vergaring van de VN
Deze verklaring omschrijft de fundamentele rechten en vrijheden van de mens.
o Geen directe werking= burger konden er niet rechtstreeks op beroepen voor de
nationale rechter
o Grote inspiratiebron voor latere meer gedetailleerde mensenrechtenverdragen (op
mondiaal en regionaal vlak)
VN: Opgericht in 1945
Belangrijkste taak= zorgen voor de eerbiediging van de mensenrechten, maar ook voor vrede
en veiligheid en ontwikkeling wereldwijd.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mariegoos. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.11. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now