Een zeer uitgebreide samenvatting voor HBO-Rechten studenten van het vak Personen- en familierecht. Deze samenvatting bevat alle relevante wetsartikelen en concrete voorbeelden. Perfect studiemateriaal voor het tentamen!
Samenvatting
Personen- en familierecht
“COMPENDIUM VAN HET PERSONEN- EN
FAMILIERECHT’
Mr. S.F.M. Wortmann en mr. J. van Duijvendijk-Brand
Veertiende druk
Anniek Ent HBO-Rechten NHL Stenden Hogeschool te Leeuwarden Juni 2021
Hoofdstuk 2. De algemene bepalingen....................................................................................................... 3
Hoofdstuk 3. De nationaliteit ...................................................................................................................... 6
Hoofdstuk 4. De naam................................................................................................................................. 8
Hoofdstuk 5. De woonplaats ..................................................................................................................... 11
Hoofdstuk 6. De burgerlijke stand ............................................................................................................ 12
Hoofdstuk 7. Het huwelijk ......................................................................................................................... 16
Hoofdstuk 8. Het geregistreerd partnerschap.......................................................................................... 20
Hoofdstuk 9. Het huwelijksvermogensrecht (nr. 38 t/m nr. 60) .............................................................. 23
Hoofdstuk 9. Het huwelijksvermogensrecht (nr. 61 t/m 84) ................................................................... 30
Hoofdstuk 9. Gemeenschap van goederen en huwelijkse voorwaarden (nr. 85 t/m 98) ....................... 40
Hoofdstuk 11. Afstamming en adoptie ..................................................................................................... 50
Hoofdstuk 12. Minderjarigen en het over hen uitgeoefende gezag ........................................................ 56
Hoofdstuk 13. Omgang met informatie over minderjarige kinderen ...................................................... 61
,Hoofdstuk 1. Inleiding
Het personen- en familierecht is onder te verdelen in:
§ Het personenrecht: regels over de rechtspositie van de natuurlijke persoon als zodanig. Denk
hierbij aan regels van de naam en woonplaats van iemand.
§ Het familierecht: regels over bepaalde verhoudingen tussen natuurlijke personen (denk aan
samenlevingsvormen en afstamming). Er ontstaat een relatie tussen persoon A en persoon B.
Dit kan een moeder-kind relatie zijn of een relatie tussen twee echtgenoten.
Tot het familierecht kan men ook rekenen de regeling van de vermogensrechtelijke gevolgen van het
huwelijk en het geregistreerd partnerschap. Het gaat om natuurlijke personen.
Familierecht sterk in beweging
Het personen- en familierecht is de afgelopen jaren sterk in beweging geweest. Belangrijke
maatschappelijke ontwikkelingen hebben tot ingrijpende rechtspraak en wetgeving geleid. Denk
hierbij aan aanpassingen op het gebied van:
§ Ongehuwd moederschap;
§ Homoseksuele relaties;
§ Echtscheiding;
§ De behandeling man/vrouw;
§ Genderidentiteit.
Rechtsbronnen
Er zijn verschillende nationale (vooral boek 1 BW), maar ook internationale rechtsbronnen:
§ Het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM).
§ Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (IVBPR).
§ Het Internationale Verdrag inzake de rechten van het kind (IVRK).
Nederland is verbonden aan verschillende verdragen. Een verdrag is een document met daarin
allemaal regels en bepalingen. Nederland moet er zoveel mogelijk voor zorgen dat de Nederlandse
wetgeving in overeenstemming is met deze verdragen.
2
, Hoofdstuk 2. De algemene bepalingen
Het begrip persoon
Personen of rechtssubjecten kunnen worden onderscheiden in natuurlijke personen (mensen van
vlees en bloed) en rechtspersonen. Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek heeft slechts betrekking op
natuurlijke personen.
§ Onder persoon is te verstaan al wat drager van rechten en plichten kan zijn.
§ De persoonlijkheid vangt aan met het levend ter wereld komen en eindigt met de dood.
Drie verhoudingen
Personen kunnen afhankelijk van wie ze zijn in verschillende relaties staan.
1. Bloedverwantschap;
2. Aanverwantschap;
3. Familiy life.
Bloedverwantschap:
De betrekking tussen personen van wie de een van de ander afstamt of tussen personen die een
gemeenschappelijk stamvader hebben. Het gaat om het bestaan van een rechtsverhouding tussen
bloedverwanten (gebaseerd op geboorte, afstamming).
§ In het algemeen heeft de wet met de term bloedverwantschap het oog op de juridische
bloedverwantschap. Er ontstaat bloedverwantschap indien uit een getrouwde vrouw een kind
wordt geboren, tussen de juridische vader en het kind, ook al blijkt de juridische vader niet de
verwekker te zijn.
§ Uit bloedverwantschap kunnen verschillende plichten uit voortvloeien. Uit een moeder/kind
relatie ontstaat de verplichting van de moeder om voor het kind te zorgen (art. 1:274 BW)
Aanverwantschap:
Aanverwantschap berust op het huwelijk of geregistreerd partnerschap.
§ Er ontstaat aanverwantschap tussen de ene echtgenoot en de bloedverwanten van de andere
echtgenoot. Bijvoorbeeld als X met Y trouwt, dan is er sprake van aanverwantschap tussen
beiden.
§ Uit aanverwantschap kunnen verschillende plichten uit voortvloeien. Echtgenoten moeten
elkaar steunen (art. 1:81 BW).
Geen bloed- en aanverwantschap tegelijkertijd
Het is in beginsel niet toegestaan dat iemand trouwt uit dezelfde bloedlijn. Het is dus niet toegestaan
dat tegelijkertijd een bloedverwantschap en aanverwantschap is. De wet maakt het in bepaalde
gevallen mogelijk dat bijvoorbeeld een neef en een nicht met elkaar kunnen trouwen (art.1:41a BW).
Belangrijke nuancering
§ De juridische bloedverwantschap is niet altijd hetzelfde als de biologische bloedverwantschap.
§ Artikel 3 lid 1 BW bepaalt dat erkenning, een gerechtelijke vaststelling van het ouderschap of
adoptie ook telt als een geboorte.
Voorbeeld juridische bloedverwantschap
Als een kind wordt geadopteerd dan ontstaat er juridisch gezien een bloedverwantschap tussen het
kind en de adoptiefouders (zie art. 3 lid 1 BW). Juridisch gezien worden zij als de ouders van het kind
geacht, terwijl zij dat biologisch niet zijn. Er is gewoon sprake van een (juridische) bloedverwantschap.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AnniekEnt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.58. You're not tied to anything after your purchase.
