Summary
Samenvatting Thema 4 DNA 5wo - Biologie voor jou
- Course
- Level
- Book
Samenvatting van het vierde thema (DNA) uit 5vwo Biologie voor jou.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
studyplatinum
Content preview
Samenvatting biologie hoofdstuk 4§4.1
De bouw en functie van DNA
- DNA bevat informatie voor erfelijke eigenschappen van een levende cel. Dit is belangrijk bij
zelforganisatie, zelfregulatie en reproductie.
- Genoom = het geheel aan erfelijke informatie in een cel van een organisme.
- Genetische modificatie = eigenschappen van organismen veranderen door het overbrengen
van een gen in het DNA van een ander organisme.
- Genetische modificatie kent toepassingen in:
+ Geneesmiddelen ⤏ antibiotica, insuline etc.
+ Enzymen ⤏ wasmiddelen, voedsel etc.
+ Landbouwgewas ⤏ resistentie.
+ Gentherapie ⤏ het inbrengen van gezonde genen (nog in de onderzoeksfase).
- In de synthetische biologie wordt zelf DNA gemaakt, deze stukjes zelf gemaakt DNA heten
biobricks. Biobricks bestaan vaak uit een bestaand gen wat nagemaakt is, of uit een andere
volgorde van DNA-bouwstenen.
- Prokaryoten = eencellige organismen zonder celkern, bacteriën en archaea vallen
hieronder.
- Doordat prokaryoten geen celkern hebben liggen de chromosomen los in het cytoplasma
en hebben ze vrijwel geen andere organellen.
- De uitwisseling van genen tussen prokaryoten vindt plaats door de opname van DNA
fragmenten of conjugatie.
↳ Conjugatie = twee prokaryote cellen die een tijdelijke verbinding vormen, waarbij een
gerepliceerde plasmide (kort stukje cirkelvormig DNA) overgedragen kan worden van de
ene naar de andere cel.
- Eukaryoten = eencellige of meercellige organismen die een celkern bevatten.
- Eukaryote cellen bevatten een celkern waar de chromosomen in liggen, daarnaast bevatten
de cellen ook verschillende organellen.
- Planten en dieren bevatten onder andere de volgende organellen:
+ Celkern ⤏ organel waar de chromosomen inliggen.
+ Endoplasmatisch reticulum ⤏ netwerk van dubbele membranen die een belangrijke rol
spelen bij het transport van stoffen.
+ Ribosomen ⤏ bolvormige organellen voor de synthese van eiwitten.
+ Golgisysteem ⤏ een opeenstapeling platte blaasjes voor de vormgeving van eiwitten.
+ Mitochondriën ⤏ bolvormige organellen voor het vrijmaken van energie.
- Planten bevatten verder ook nog een vacuole, plastiden (chloroplasten) en een celwand.
- Een chromosoom bij eukaryoten bestaat uit één lang DNA-molecuul met eiwitten.
- DNA bestaat uit twee nucleotideketens, die een helixstructuur hebben.
- De twee nucleotideketens zijn complementair:
1. Adenine (A) met Thymine (T).
2. Cytosine (C) met Guanine (G).
1
, - DNA is een nucleïnezuur, opgebouwd uit nucleotiden.
↳ - Nucleotide = desoxyribose + fosfaatgroep + stikstofbase.
- De ketens worden met elkaar verbonden door basenparing.
- De uiteinden van een nucleotideketen worden aangegeven met ‘3 en ‘5.
↳ - ‘3 uiteinde ⤏ OH-groep aan de 3e C van desoxyribose.
- ‘5 uiteinde ⤏ fosfaatgroep aan de 5e C van desoxyribose.
- De nucleotideketens worden altijd afgelezen en gekopieerd van ‘3 naar ‘5.
- Dubbelstrengs DNA wordt rond histonen (eiwitten) gewikkeld.
- Nucleosoom = het aantal histonen met DNA.
- DNA wat zich tussen nucleosomen bevindt heet koppeling-DNA.
-
- DNA-sequentie = de volgorde van nucleotiden, dit bevat informatie voor de synthese van
eiwitten.
- Een groot deel van het DNA codeert niet voor eiwitten, dit wordt niet-coderend DNA
genoemd en omvat ongeveer 98,5% van het DNA.
- Het zogenoemde ‘junk-DNA’ heeft een regulerende functie bij de synthese van eiwitten.
§4.2
DNA-replicatie
- DNA-replicatie vindt plaats in de S-fase van de eukaryotische celcyclus.
- DNA-replicatie begint bij replicatiestartpunten, waarbij het enzym helicase de verbindingen
tussen de basenparen (waterstofbruggen) verbreekt.
↳ - Hierdoor verdwijnt de helixstructuur en gaan de twee strengen uit elkaar.
- Er ontstaat een replicatiebel, waarbij single-strand binding proteïnen de strengen
openhouden.
-
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studyplatinum. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now