Hoofdstuk 9 Verhuizen over grenzen: binnen- en buitenlandse migratie
9.1 Binnenlandse migratie
Migratie is een ander woord voor verhuizen. Voorwaarde oor migratie is dat er in
ieder geval een gemeentegrens wordt overschreden.
Binnenlandse migratie: migratie binnen het eigen land.
9.1.1 Achtergrond van de bevolkingsexplosie
In de periode 1850 en 1875 was er in Nederland een hoog sterftecijfer, maar ook een
hoog geboortecijfer. Deze hoge sterfte werd veroorzaakt door slechte hygiënische
omstandigheden gecombineerd met gebrekkig medische voorzieningen. Het hoge
geboortecijfer werd veroorzaakt door de afwezigheid van voorbehoedsmiddelen
(invloed van de kerk). In deze periode was nauwelijks bevolkingsgroei.
Vanaf 1875 begint er een geleidelijke daling van het sterftecijfer als gevolg van
verbeterde omstandigheden, zoals:
- Door de invoering van de Woningwet in 1901 worden er voortaan eisen
gesteld aan een gezonder leefklimaat in woningen.
- Daarnaast worden er medicijnen uitgevonden, zoals 1929 penicilline, die
ervoor zorgen dat er veel minder sterfgevallen zijn bij epidemieën.
- De hygiëne wordt ook sterk verbeterd onder andere door het naar Louis
Pasteur genoemde pasteuriseren: het verhitten van melk of water waardoor
schadelijke bacteriën en ziektekiemen: het verhitten van melk of water
waardoor schadelijke bacteriën worden gedood.
Het kindertal tot 1970 blijft hoog. Dit komt door de normen en waarden. Het gevolg
van de daling van sterfgevallen, maar een hoog blijvend geboortecijfer, is een
enorme bevolkingsgroei.
Vanaf 1970 zet een sterke daling van het geboortecijfer in. Voorbehoedsmiddelen
verschijnen op de markt. Daarnaast is er sprake van een proces van
individualisering. De kerk en de samenleving hebben steeds minder invloed op
individuele beslissingen, zoals het krijgen van kinderen.
De kwaliteit van de gezondheidszorg, gevarieerde voedingspatronen, betere
arbeidsomstandigheden en andere oorzaken leiden tot een hogere
levensverwachting. Deze hoge levensverwachting bevordert de vergrijzing, die in de
toekomst een lichte stijging van het sterftecijfer zal veroorzaken.
Tijdlijn met de ontwikkelingen van de ruimtelijke ordening in Nederland van
1850 tot heden
1850-1939 Industrialisatie
- Industriële revolutie
- Mechanisatie landbouw
- Massale urbanisatie
, - Arbeiderswijken
- Epidemieën
- Woningwet
- Daling sterftecijfer
- Bevolkingsgroei
- Suburbanisatie elite
1940-1945 Tweede Wereldoorlog
- 10 mei 1940: bombardement van
Rotterdam en capitulatie
- Bezetting door nazi-Duitsland
- Verbod op alle bouwactiviteiten
- Alleen bouw van militaire
objecten
- Bombardementen door
geallieerden op spoorlijnen en
strategische doelen
- 5 mei 1945: capitulatie van het
nazi-Duitse leger in Nederland
1946-1965 Na-oorlogse jaren
1960: Eerste Nota Ruimtelijke Ordening
- Wederopbouw
- Babyboom
- Bevolkingsgroei
- Uitbreiding steden
- Na-oorlogse woonwijken
- Hoogbouw – kwantiteit
- Lagere woningbezetting
- Tweede urbanisatiegolf
- Leegloop platteland
1966-1975 Economische bloei
1966: Tweede Nota Ruimtelijke
Ordening
- Toename welvaart
- Opkomst automobiliteit
- Suburbanisatie en forensisme
- Files in de Randstad
- Agglomeraties ontstaan
- Bedreigingen voor platteland
- Cityvorming: winkels en horeca
- Gastarbeiders in steden
1976-1987 Recessie
1976: Derde Nota Ruimtelijke Ordening
- Gebundelde deconcentratie
, - Groeikernen en groeisteden
- Geleide suburbanisatie
- Structureel fileprobleem
- Spreiding overheidsdiensten
- Economische recessie
- Tweedeling in ruimte: stad –
platteland/stad - groeikernen
1988-2005 De compacte stad
Vanaf 1988: Vierde Nota Ruimtelijke
Ordening
1993: Vierde Nota Extra (Vinex)
- Stedelijke functies versterken
- Kwaliteitsverbetering steden
- Openbaar vervoer stimuleren
- Fileproblemen afremmen
- Renovatie en sanering
- Re-urbanisatie: back to the city
- Nieuwbouw vooral op Vinex-
locaties bij grotere steden
2006-heden Duurzaamheid 2006: Nota Ruimte
- Decentrale aansturing
rijksoverheid
- Beslissingen
provincies/gemeenten
- Economische groei
- Duurzaam gebruik
- Natuurlijk en cultureel erfgoed
- Veilige en leefbare samenleving
- Multiculturele samenleving
- Van segregatie naar integratie
9.1.2 Urbanisatie
Een groot deel van de huidige bevolking woont in de steden. Tegenwoordig bedraagt
de urbanisatiegraad in Nederland ongeveer 80% terwijl dat in 1870 nog geen 20%
was.
Urbanisatiegraad: Het percentage van de bevolking van een land, dat in stedelijke
nederzettingen woont.
We spreken achtereenvolgens de trek naar en vanuit de steden, de uitbreiding van
de steden en de essenties van de ruimtelijke ordening.
Aan het einde van de negentiende begon de mechanisatie op het platteland.
Machines namen het werk over van de arbeiders op het platteland grotendeels over
een daardoor werd er op de boerenbedrijven een groot aantal mensen overbodig.
Deze arbeiders trokken naar de stad om daar in de opkomende industrie te gaan
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Larissa94. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.44. You're not tied to anything after your purchase.
