Summary
Maatschappijleer Parlementaire democratie H1 t/m H8 samenvatting
- Course
- Level
Samenvatting Parlementaire Democratie H1 t/m H8 voor het vak Maatschappijleer
[Show more]
Seller
Follow
Meyaderks
Reviews received
Content preview
Thema 3HOOFDSTUK 1 - Wat is democratie?
1.1 - Wereld bedekt met staten
Soeverein= een staat die op een bepaald gebied met duidelijke grenzen in het hoogste
gezag uitoefent en het monopolie van geweldsuitoefening heeft.
⤷ bepaalt welke religie op haar eigen gebied wordt toegelaten.
De filosoof Thomas Hobbes
● hij vond dat burgers er belang bij hebben om alle macht bij één soeverein onder
te brengen.
1.2 - Het belang van politiek
Politiek= gaat over het maken van keuzes waaraan allen in een staat zijn gebonden. De
keuzes worden in algemeen geldende wetten vastgelegd.
Algemeen belang → als er veel mensen er nu of later mee te maken krijgen
Efficiënt bestuur = vooral doelmatig resultaat
Maximale participatie = proces van de democratische besluitvorming met een
zorgvuldige afweging van de verschillende belangen
1.3 - Democratie
Kenmerken
2 soorten democratie:
1. Directe democratie= een bestuursvorm waarbij burgers zelf direct invloed
uitoefenen op het wetgevingsproces.
2. Representatieve democratie= het volk kiest vertegenwoordigers die de
beslissingen nemen en met een zekere regelmaat bij verkiezingen aan de
bevolking verantwoording moeten afleggen over hun beleid.
⤷ is praktischer dan directe democratie, want met een kleinere groep kom je
sneller tot besluiten
⤷ ook kunnen volksvertegenwoordigers zich beter verdiepen in ingewikkelde
onderwerpen, terwijl burgers daar niet altijd tijd voor heeft
⤷ hier heerst de trias politica
Andere kenmerken democratie:
1. individuele vrijheid → vrijheid van geloof, vrijheid van meningsuiting, etc.
2. er gelden politieke grondrechten → burgers kunnen zelf hun vertegenwoordigers
kiezen en zichzelf verkiesbaar stellen.
3. Politie en leger hebben wettelijk beperkte bevoegdheden
4. Er bestaat onafhankelijke rechtspraak → rechters staan los van parlement en
regering, en hoeven hun uitspraken daar niet te verantwoorden.
5. Persvrijheid
, Parlementair of presidentieel stelsel
Binnen landen met een representatieve democratie maken we onderscheid tussen het
parlementaire en het presidentiële stelsel:
1. parlementaire stelsel= het rechtstreeks gekozen parlement, het hoogste
machtsorgaan.
⤷ Kabinet van ministers en staatssecretarissen, zij moeten verantwoording
afleggen aan het parlement (en zo dus indirect aan het volk).
constitutionele monarchie= Een staatsvorm waarin de taken en bevoegdheden
van het staatshoofd (de koning) in de grondwet zijn vastgelegd. Koning als
staatshoofd, niet gekozen, met beperkte macht.
2. Presidentieel stelsel= volk kiest parlement en president.
⤷ President is hoofd van de regering, de uitvoerende macht, kan eigen ministers
kiezen en ook weer ontslaan. Hij heeft alleen geen ontbindingsrecht (= recht om
het parlement te ontbinden)
De Nederlandse staat
Dat we een in een democratie leven, zien we als volgt terug in onze grondwet:
1. Taken en bevoegdheden van de drie politieke machten staan nauwkeurig
omschreven.
2. Alle Nederlander vanaf 18 jaar hebben het recht om te stemmen en om verkozen
te worden.
3. De regels voor de politieke besluitvorming zijn vastgelegd
4. De overheid laat de media vrij, maar moet er ook voor zorgen dat de media over
de juiste informatie kunnen beschikken.
1.4 - Dictatuur
In vrijwel alle dictaturen is dan ook sprake van schendingen van mensenrechten en
politiek geweld
Kenmerken
dictatuur= de 3 machten, dus de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht, zijn
niet van elkaar gescheiden. Maar de macht is in de handen van een kleine groep mensen.
⤷ gewone burgers hebben niet of nauwelijks invloed op de politiek, maar ook kunnen zij
hun eisen, als ze die al hebben, niet opeisen.
⤷ een dictatuur kan daarom nooit een rechtsstaat zijn
andere kenmerken dictatuur:
1. Beperkte individuele vrijheid → Grondrechten, zoals vrijheid van godsdienst of
het recht op privacy, bestaan meestal niet of maar heel beperkt.
2. Nauwelijks politieke vrijheid
3. Vaak overheidsgeweld → de machthebbers regeren met harde hand
4. Geen onafhankelijke rechtspraak → Rechters zijn sympathisanten van de
machthebbers zodat burgers niet kunnen rekenen op bescherming tegen de
overheid.
5. censuur van massamedia en kunstuitingen → Info via internet wordt gefilterd en
kritische bloggers worden gearresteerd.
● door het ontbreken van tegenmacht kunnen machthebbers snel besluiten nemen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Meyaderks. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.54. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66475 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now