Summary
Samenvatting Hematologie 2 (S. Timmers)
- Course
- Institution
Samenvatting Hematologie 2 (S. Timmers) Labodiagnostiek + immuunhematologie + pathologie van de stolling Cursus + ppt
[Show more]
Seller
Follow
emmahudders
Reviews received
Content preview
HEMATOLOGIE LABDIAGNOSTIEK1. INLEIDING
Verschillende domeinen:
- Hemato-morfologie: vorm en eigenschappen v bloedcellen
- Hemocytometrie: chemische en fysische metingen
- Hemostase: bloedstolling
- Immuunhematologie
2. PRE-ANALYTISCHE FASE
2.1. BLOEDAFNAME
Venapunctie: veneus bloed uit arm
Arteriepunctie: arterieel bloed uit pols- of liesslagader
Capillaire punctie: capillair bloed door hiel- of vingerprik
Bloed:
- + anticoagulantia (=stollingsremmende stoffen) à volbloed= suspensie v bloedcellen in plasma
- Zonder anticoagulantia à bloedstolling
Centrifugatie:
- Onstolbaar gemaakt bloed
à Plasma= bloed – bloedcellen (buis met anticoagulans)
- Gestold bloed
à Serum= bloed – bloedcellen – fibrinogeen – stollingsfactoren
2.1.1. ANTICOAGULANTIA: BINDING V CALCIUMIONEN
!Onvoldoende vrije calciumionen à bloed kan niet stollen
EDTA= ethyleendiamine tetra-azijnzuur: chelator v Ca2+-ionen
- Hemocytometrisch onderzoek (niet voor morfologisch onderzoek à kleuring aangetast)
- K3-EDTA:
+: lost makkelijk op à werkt snel
-: effect op volume RBC en TC
- K2-EDTA:
+: minder effect op RBC en TC
-: lost minder makkelijk op à minder snel
- EDTA-film of EDTA-oplossing in afnamebuisà goed mengen en juiste hoeveelheid bloed
- Ca2+ kan niet meer gebruikt w
Natriumcitraat: chelator v Ca2+-ionen
- Sedimentatiesnelheid en stollingstesten
- Bestanddeel v ACD-mengsel: onstolbaar maken v bloed vr bloedtransfusie
- In oplossing in afname buis à goed mengen en juiste hoeveelheid bloed
- Ca2+ kan achteraf weer gebruikt w
1
,2.1.2. ANTICOAGULANTIA: REMMING TROMBINE
!Enzymatische activiteit v trombine remmen en werking v antitrombine versterken
Heparine:
- Toepassingen buiten hematologie (niet voor bloeduitstrijkjes, WBC-tellingen)
- Film op afnamebuis à goed mengen en juiste hoeveelheid bloed
Buizen volgorde: S(S)CHEF
2.2. FACTOREN DIE DE UITSLAG BEÏNVLOEDEN
2.2.1. BLOEDAFNAMEFACTOREN
Tijdstip:
- Dag-nacht ritme (vb. cortisol)
- Voeding: nuchter (vb. glucose)
Infuusarm: verdund bloed door infuusvloeistof
Stuwen:
- Druk à water uit bloedvat geperst à hematocriet à EW concentratie
- Stollingsmechanisme geactiveerd à bloedklonters à # RBC verandert
Houding: staand of zittend à plasma-volume kleiner dan bij liggende patiënten
Stress: stollingsfactor VIII en H (cortisol)
2.2.2. BEWAARCONDITIES
Volbloedbuis: stofwisseling v bloedcellen gaat door à glucose ¯, fosfaat, kalium
à binnen 2 uur centrifugeren
Condities afh v gewenste bepalingen:
- Hemocytometrie: max 24u bij 4°C
- BSE: max 4u bij KT
- Morfologisch onderzoek: enkele uren bij KT
- Stollingsonderzoek: max 2-3u bij KT
Serum: volbloed min 30 min laten stollen à tijdsdruk à te snel centrifugeren à nastolsel v fibrine
Plasma + anticoagulans onvoldoende gemengd à nastolsel
2.2.3. INTEGRITEIT/ BETROUWBAARHEID VH TE ONDERZOEKEN STAAL
Normaal aspect serum/plasma: helder (licht)geel
Afwijken aspect:
- Hemolyse= lyse RBC à rood (vrijgekomen Hb) (onjuiste bloedafname, auto-immuun hemolyse)
- Lipemie: te veel vet à troebeling
- Icterie= verhoogde bilirubinegehalte à oranje (geelzucht)
2
,3. HEMATO-MORFOLOGIE
3.1. UITSTRIJKPREPARATEN V BLOEDCELLEN
3.1.1. MAKEN V UITSTRIJKPREPARAAT
Volbloed zonder anticoagulans: veneus of capillair
EDTA: artefarcten à toegenomen volume v TC, doornappel RBC, vacuolisatie v granulocyten en monocyten,
abnormale of afwezige korreling in neutrofiele granulocyten en afwijkingen in vorm en structuur v celkern
3.1.2. MAKEN V BEENMERGUITSTRIJKPREPARAAT
Beenmergaspiraat (afgenomen onder plaatselijke verdoving à borstbeen of bekkenkam)
à best zonder anticoagulans (niet zo praktisch)
Interpretatie: cytologische kenmerken beoordelen à verhouding v ¹ celsoorten, fijne morfologische details in
individuele cellen
3.1.3. KLEUREN MET MAY-GRÜNWALD-GIEMSA METHODE
Fixeren met absolute methanol, aceton of formaldehyde
à cellulaire structuren bewaren à min aan vervorming of verandering v cellen
Panoptische kleurstoffen
- Zure kleurstoffen (eosine)
• Kleuren basische componenten (kationische groepen v EW: Hb) à rood = eosinofiel
- Basische kleurstoffen (azuurblauw)
• Kleuren zure componenten (anionische groepen v EW of fosfaatgroepen (DNA)à paars = basofiel
3.1.4. BEOORDELEN
Min vergroting: 400x
Kleine vergroting: celrijkdom, verdeling cellen, kwaliteit uitstrijkje à gebied zoeken voor telling
Grote vergroting: tellen met kanteelmethode in vlam
4. HEMOCYTOMETRIE
4.1. CELTELLING
4.1.1. MICROSCOPISCH
Bloed verdunnen à Telkamer
-: traag, arbeidsintensief, weinig hygiënisch, veel mog. foutbronnen à precisie afh v teltechniek en operator
4.1.2. ELEKTRONISCHE TELLING: IMPEDANTIEMETHODE
+: veel meer cellen w geteld à snelheid, reproduceerbaarheid en juistheid
Flowcytometer:
3
, Principe: bloedcellen geleiden elektrische stroom minder goed dan de elektrolytoplossing waarin ze
gesuspendeerd zijn
Werking:
- Cel passeert à sterke v weerstand of impedantie
- Wet van ohm: U=R.I
- 1 puls= 1 cel à # pulsen maat voor # cellen
à gekend volume v celsuspensie à cel concentratie
- Weerstand maat voor volume cel à hoogte v puls is maat voor volume cel
Grote cel= grote weerstand, kleine cel= kleine weerstand
Problemen:
- Fysische krachten in meetopening: vorm vd RBC verandert à volume lijkt groter
- Werveling in celsuspensie à cellen raken niet door celopening
- Pulsvorm= afh v plaats waar cel doorgaat (midden of langs de kant)
- Celafval geteld als cel
- Verstopping v celopening (door samenklitten van cellen, afval)
- Deeltjes simultaan doorheen meetzone (coïncidentie)
Oplossing: hydrodynamische focussering
Principe:
- Dragerstroom met laminaire stroom (geen wervelingen)
- Staal injecteren in centrum v dragerstroom à cellen passeren 1 voor 1 door opening
Onderscheid tss cellen: niet alleen obv volume
- Kanaal 1: telling RBC en trombocyten
• Sterke verdunning
• Volume trombocyten < volume RBC à gemakkelijk onderscheid
• Soms ook WBC geteld maar verhouding WBC/RBC= 1/1000 à verwaarloosbaar
- Kanaal 2: telling WBC
• Minder sterke verdunning
• Detergens à lyse RBC
• Volume trombocyten < volume WBC à verstoren telling niet
4.1.3. ELEKTRONISCHE TELLING: OPTISCHE METHODE MET FLOWCYTOMETER
Principe: bloedcellen detecteren door lichtverstrooiing wnr ze passeren voorbij laserstraal
Werking:
- Lichtsignalen gedetecteerd, opgewekt door snelle doorgang v afzonderlijke cellen doorheen centrum v
flowcel
- Hydrodynamische focussering: cellen 1 voor 1 voorbij lichtstraal à laminaire geleidingsvloeistof
- 2 parameters meten:
• Lichtverstrooiing
• Fluorescentie
Lichtverstrooiing: wnr cel bestraald w met laserlicht ontstaat er elastische lichtverstrooiing met dezelfde l als
inkomend laserlicht
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmahudders. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now