Klassieke terroristische aanslagen, maar:
1. Focus op Westerse wereld – Waar vindt terrorisme plaats?
2. Focus op het heden – Is terrorisme een recent verschijnsel?
3. Focus op bepaalde vorm van terrorisme – Wat telt wel/niet als terrorisme?
Welke aspecten zijn cruciaal in de definitie van terrorisme?
- De definitiekwestie:
o Geen consensus
o 200 definities verzameld
o De meeste definities bevatten de volgende aspecten:
Politiek doel en niet crimineel of psychotisch geweld
Gevoelens van angst creëren is deel van strategie
Slachtoffer van geweld uiteindelijke doel
o Schmid: ‘oorlogsmisdrijven in vredestijd’
Enkele definities:
- Beraamd, politiek gemotiveerd geweld, aangewend tegen civiele doelen door subnationale
groepen of illegale agenten, gebruikelijk bedoeld om een publiek te beïnvloeden – US State
Department (2006)
- Een opzettelijke handeling die naar aard of context een land of een organisatie ernstig kan
schaden en die overeenkomstig het nationaal recht als strafbaar feit is gedefinieerd, wanneer
de daad gepleegd wordt met het doel: 1) een bevolking ernstig te intimideren, 2) overheden
dan wel een internationale organisatie op onrechtmatige wijze te verplichten een bepaalde
handeling te verrichten of zich daarvan te onthouden, 3) de politieke, constitutionele,
economische of sociale basisstructuren van een land of van een internationale organisatie
ernstig te destabiliseren of te vernietigen - EU (2001)
Waarom geen consensus over definities?
- Subjectiviteit, vooroordelen, misbruik en tegenstrijdige manieren van gebruik (Jackson et al.
2011, p108)
- Leon Wecke: ‘Het’ terrorisme bestaat niet en een terrorist is ‘iemand die door een regering
terrorist genoemd wordt’
Focus op het heden: Is terrorisme een recent verschijnsel?
Rapoport’s Golftheorie
1
,“Nieuw terrorisme”?
- Dodelijker (er vallen meer slachtoffers per aanval)
- Zou te maken hebben met religieuze karakter
- Jihadistisch terrorisme grootste dreiging van onze
tijd
- Extreme maatregelen nodig
Focus op het Westen: Waar vinden terroristische aanslagen plaats?
Samenvattend
Beeld Werkelijkheid
1) Focus op westerse wereld – Waar vindt 1) Vooral buiten het westen
terrorisme plaats?
2) Focus op het heden – Is terrorisme een 2) Nee; wel “nieuw terrorisme”?
recent verschijnsel?
3) Focus op bepaalde vorm van terrorisme 3) Geen overeenstemming, wel: politiek,
– wat telt wel/niet als terrorisme? angst zaaien, direct doel versus groter doel
(publiek)
Kritische benadering
- Zet vraagtekens bij status quo en dominante kijk daarop
2
, - Aandacht voor functies dominante beeld (verband kennis en macht)
- Aandacht voor hoe dominante kijk de werkelijkheid beïnvloedt
Beeld en ‘werkelijkheid’
- Alleen niet-statelijk
- Enorme bedreiging die buitengewone maatregelen rechtvaardigt
- Terroristen irrationeel en zonder politieke agenda (doel is alleen Westerse samenleving
vernietigen)
- Alleen te bestrijden met geweld
- Alle terroristen hetzelfde (geen context)
- Dreiging voor Westen van buitenaf
- ‘Wij’ hebben geen rol in oorzaken
- Arabisch/Islamitisch
09-04-2021 hoorcollege 2: Conceptualisering van Terrorisme
Twee vertrekpunten:
- De keuze voor een bepaalde analytische benadering of definitie van een politiek gevoelig
fenomeen als ‘terrorisme’ heeft altijd implicaties voor hoe we denken over en reageren op
gebeurtenissen, actoren, of ontwikkelingen die we hiermee in verband brengen
- Als het gaat om terrorisme onderscheiden we twee belangrijke ‘scholen’: de conventionele en
de kritische. Deze hebben elk hun eigen ontologische, epistemologische en normatieve
grondbeginselen
Definities van terrorisme (Ganor, 2002):
- De notie van ‘terrorisme’ is inherent politiek
- Daardoor onvermijdelijk instrumenteel en opportunistisch
- Als gevolg daarvan veranderlijk
- Drie niveaus van belang van definiëring terrorisme
o Academisch: zonder definitie kunnen we niet verklaren, begrijpen of voorspellen
o Beleidsmatig: zonder definitie kunnen we niet bestrijden of oplossen
o Politiek: zonder definitie kunnen we onrechtmatig gebruik niet aankaarten
- Definiëring volgens Jackson et al. (2011) niet mogelijk:
o Geschiedenis laat zien: universele en objectieve definitie onmogelijk
o Focus op definiëring onwenselijk, want per definitie instrumenteel vanwege extreem
negatieve connotaties
- Notie van terrorisme in de ban doen (Jackson et al., 2002)
o Stap 1: van definitie naar beschrijving:
Politiek gemotiveerd geweld als onderdeel van strijd voor verandering
Instrumenteel geweld dat fungeert als politieke communicatie
o Stap 2: van verklaren van fenomeen naar verklaren framing
Conceptualisering
- De orthodoxe benadering van terrorisme: ontologisch objectivisme en epistemologisch
positivisme. Heel beleidsmatig ‘problem solving approach’
o Terrorisme als objectief fenomeen
o Niet gebaseerd op primaire data
o Oplossingsgericht en instrumenteel
o Normatief prowesters, waardoor belangrijke invalshoeken onderbelicht raken
o Terrorisme als existentiële dreiging die buitengewone maatregelen legitimeert
- Dominante mythen over terrorisme die voortvloeien uit de conventionele benadering
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Thijs96. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.33. You're not tied to anything after your purchase.