Summary
Samenvatting Sociale Psychologie
- Course
- Institution
samenvatting voor het examen alle delen + zelfstudie delen
[Show more]
Seller
Follow
Paulinevanhee
Reviews received
Content preview
Sociale psychologieHoofdstuk 1: inleiding: wat is sociale psychologie?
- Hoe reageren individuen in sociale situaties?
o Of
- wat is de invloed van (de aanwezigheid en het gedrag van) anderen op een individu?
De invloed die anderen op een individu hebben is meestal dwingend en onbewust.
Belangrijk gegeven: je wordt altijd door anderen beïnvloed! (Watzlawick)
- dus: zowat alle gedrag is sociaal gedrag
- maar hier: meestal de expliciete interactie tussen individuen
- We worden beïnvloed door anderen, of we willen of niet.
- Want: we zijn kuddedieren
o Overlevingskansen groter
Watzlawick beweerde dat je niet niet kan communiceren, geldt ook het omgekeerde: je kan niet niet
beïnvloeden worden door anderen. Van zodra er andere aanwezig zijn, zal je denkproces, je gedrag,
je emoties, je motivatie, … wijzigen of, je nu wilt of niet.
Voorbeeld treinrit
1.1 Studieobject en definitie van de sociale psychologie
Het materiële object
Hoe wordt het gedrag van mensen beïnvloed door (het
gedrag van) anderen? = de manier waarop het gedrag van
mensen beïnvloed wordt door het gedrag van anderen
Agressief gedrag lokt ook vaak agressief gedrag terug uit.
- Bewust: wanneer je zelf goed weet dat je beïnvloed wordt (voeten op de salontafel)
- Onbewust: je legt automatisch je voeten niet op de salontafel
- Expliciet: ‘het is hier PHB, je zet beter je camera aan in de les’, expliciet vragen om je camera
aan te leggen
- Impliciet: impliciet is er een norm ontstaan dat leerlingen automatisch hun camera gingen
afleggen in grote groep leerlingen weten dat bij een individueel gesprek wel hun camera
aan moet liggen.
Het formele object
- = zoeken naar wetten, met andere woorden ‘de manier waarop’ of de werkwijze.
Wat zijn de wetmatigheden hierin?
- Een wetmatigheid is geen absolutisme (er zijn uitzonderingen)
o Bv. omgekeerd evenredig verband tussen groepsgrote en hulpverlenend gedrag is
niet altijd aanwezig
De sociale psycholoog moet zich kunnen inleven in de ander, moet al zijn empathie aanwenden om
de wetmatigheden die hij/zij ontdekt ook te kunnen begrijpen.
Algemene psychologie handelt over gedrag dat een
Vergelijking sociologie en algemene psychologie individu stelt in normale omstandigheden. Sociale
gedragingen kunnen hierook ondervallen.
1
- Mens als te geïsoleerd beschouwen en
bestuderen, zonder rekening te houden met
dies sociale context.
,Sociologie maakt een studie over het gedrag van groepen.
- Sociologie zal doorgaans te weinig aandacht besteden aan de individuele gedragingen van
een persoon en eerder wetmatigheden trachten te ontdekken in sociale structuren en
gehele.
Definitie Allport:
Sociale psychologie is de studie die tracht te begrijpen, verklaren en voorspellen hoe de gedachten,
gevoelend en gedragingen van een individu worden beïnvloed door de geobserveerde, ingebeelde of
impliciete gedachten gevoelens en gedragingen van anderen.
- Onmiskenbare nadruk op 2 belangrijke elementen => het sociale en het individu
- Zeer ‘psychologische’ definitie: begrijpen, verklaren en voorspelen => 3 doelen
1.2 Geschiedenis van de sociale psychologie
niet kennen
1.3 Werkwijze van de sociale psychologie
3 dimensies
- Breedte
o Zo breed mogelijk onderzoeksgebied
Met zoveel mogelijk theorievorming
o Zo breed mogelijke populatie
Onderzoeksgroep dient alle lagen te bevatten, alle leeftijden, alle niveaus,
beide geslachten,…
Zoveel mogelijk aspecten van de (sociale) psychologie onderzoek
Voorbeeld studenten die deelnemen aan een onderzoek
- Diepte
o Filosofische benaderingswijze wil doordringen in het diepste van de mens, wil de
mens onder zijn oppervlakte bekijken
o Verschijnselen en wetmatigheden verklaren en begrijpen
o Kijken wat er onder het gedrag zit (Onbewuste inhouden en dynamieken)
- Hoogte
o Theorie op theorie
o Starten vanuit hypothetisch deductief werken
o Nadelen?
Een hoogbouw geeft “het gevoel voortdurend tussen de steigers te staan en
op die manier weinig zicht op het geheel te krijgen”.
1.3.2 Het experiment als methode
Het experiment is niet alleen belangrijk in sociale psychologie.
2
, - Het vormt vaak een stevige basis in de theorievorming en is in die zin onontbeerlijk in een
positief- wetenschappelijke benadering van psychologie
Voordelen:
- Ontegensprekelijke conclusies
- Labosituatie creëren
- Onder controle kunnen houden
- Haalbaar
- Kwantificeerbaarheid van experimenten
- Objectief en eenduidig
Nadelen:
- Moeilijk praktisch uitvoerbaar
- Storende factoren niet onder controle kunnen houden
- Deontologische bezwaren ( of klachten de onderzoekers)
- Onaangename en belastend voor proefpersonen
- Reactief gedrag na inlichting en bedoeling experiment
- Geen externe validiteit meer (dus niet veralgemeenbaar naar dagdagelijkse situaties)
wanneer de proefpersoon weet wat het experiment inhoudt
- Labosituatie: storende factoren onder controle => in ‘natuurlijke’ situaties wel aanwezig
- Proefleiderseffecten: onderzoeker heeft eigen verwachtingen van de resultaten en kan de
observatie/interpretatie – vaak onbewust – beïnvloeden
- Self-fulfilling prophecy: wat verwacht wordt, zal ook optreden, net omdat het verwacht
wordt
- Cover story: proefpersonen worden met een list naar een ‘gecamoufleerd’ laboratorium
gelokt (wachtzaal in openbare instelling) , waar ze in schijnbaar alledaagse situatie in het
onderzoek betrokken worden, zonder dat ze aan het psychologisch experiment denken
- Unobtrusive measures: gebruik van verborgen camera’s, acteurs of pseudo-personen die
aanwezig zijn of one-way mirror (hal doorzichtige spiegel)
- Double-blind: onderzoeker nog steeds verwachten/vooroordelen, maar weet niet welke
proefpersonen tot welke experimentele groep behoren en welke tot controlegroep
Pygmalion effect (Rosenthal & Jacobson)
Experiment:
- Ze namen in het begin van het schooljaar een intelligentietest af van de leerlingen in een
basisschool in Californië.
- Vervolgens selecteerde zij 20% van de leerlingen die zij, onafhankelijk van hun werkscore op
de intelligentietest, aan de leerkrachten van de school omschreven als ‘in het bezit van een
buitengewoon potentieel voor intellectuele groei’ en van deze leerlingen verwachtte men
een bloei in hun academische prestaties naar het einde van het schooljaar
- Die selectie leerlingen kregen de bijzondere stimulatie en aandacht van de leerkrachten, had
hen blijkbaar geholpen om hun intellectuele capaciteiten te ontwikkelen.
Nadelen experiment:
3
, - Het probleem reactief gedrag kan met zogenaamde cover story opgelost worden:
o De proefpersonen worden met een list naar een ‘gecamoufleerd’ labo gelokt
- geval van observatie tijdens het experiment moet onopvallend gebeuren.
o Unobtrusive measures:
Door bijvoorbeeld verborgen camera’s, acteurs die in dezelfde ruimte
aanwezig zijn
- Self- fulfilling prophecy van de proefleiders-effecten ook vermijden door met een double-
blind experiment te werken
o De onderzoeker nog steeds zijn verwachtingen of vooroordelen maar weet zelf niet
welke proefpersonen tot welke experimentele groep ze behoren en welke tot de
controlegroep
- Dubbel-blind verwijst overigens tevens naar het feit dat ook de proefpersonen niet weten tot
welke groep zij behoren, alleen al omwille van het feit dat ze niet weten dat ze in een
experiment betrokken zijn.
1.4 Besluit
De sociale omgang is vaak de meest boeiende maar tevens de meest complexe en bizarre
gedragingen voortbrengen. De sociale omgang houdt onze maatschappij, onze cultuur en bij
uitbreiding ook ons individu bestaan recht. We moeten ons altruïstisch of hulpverlenend opstellen
om de maatschappij te laten overleven.
Hoofdstuk 2: Hulpverlenend gedrag
Plato
- Mensen zoeken enkel sociale contacten om hier voordeel uit te halen voor zichzelf, niet uit
behoefte aan anderen
o Sociale contacten uit eigen belang
o De mens is egoïstisch
- Toch: vaak tegenovergesteld gedrag: altruïsme
o Ander centraal stellen
o Gedrag waar je zelf geen voordeel uit haalt
- Maar: bestaat zo’n gedrag wel
o Plato stelt geen gedrag in twijfel
- Beter spreken we van hulpverlenend gedrag
Bv. het goed gevoel achteraf of misschien beloning krijgen van de andere persoon
Altruïstische gedrag is het stellen van een gedrag waarbij je de ander centraal stelt en dus op de één
of andere manier voordeel bezorgt en je je eigen voordeel als minder belangrijk beschouwt of jezelf
benadeelt.
- Synoniem van egoïsme
Volgens McClintock is altruïsme het streven naar een maximalisatie van de opbrengsten voor andere,
ongeacht opbrengsten van de ander, ongeacht de opbrengsten voor zichzelf.
2.1 Kitty Genovese
De moord op ‘Kitty’ Genovese.
- Queens, New York, 1964
o 3u’s nachts van haar werk naar huis keerde
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Paulinevanhee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.83. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now