Summary
samenvatting biologie vwo 5 hoofdstuk 3
- Course
- Level
- Book
samenvatting van biologie voor jou vwo 5 hoofdstuk 3
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
quintygraafland
Content preview
Hoofdstuk 3Paragraaf 1 De relatie mens en milieu
Mensen zijn afhankelijk van het milieu. Ecosysteemdiensten= diensten die een
ecosysteem aan mensen levert.
Mensen beïnvloeden het milieu, doordat zij ingrijpen in het milieu.
Milieuproblemen:
Oorzaken:
- De enorme bevolkingstoename (hoge bevolkingsdruk);
- Een versterkt beroep op ecosysteemdiensten door de veranderde wijze van
leven, o.a. grote industriele productie, chemische en technische ontwikkeling,
grootschalige landbouw, veranderde infrastructuur en welvaartsgroei.
Gevolgen:
- Vervuiling van lucht, water en bodem door afvalstoffen;
- Uitputting van de natuurlijke energiereserves en grondstoffen doordat de mens
stoffen onttrekt;
- Aantasting van het landschap, o.a. door de omzetting van natuurlijke ecosystemen
in kunstmatige ecosystemen (bijv. weilanden);
- Sterke vermindering van het aantal soorten planten en dieren (veel soorten
worden met uitsterven bedreigd).
Paragraaf 2 Voedselproductie
Opbrengst van voedingsgewassen en landbouwhuisdieren zo hoog mogelijk door de
abiotische en biotische factoren voor de groei en ontwikkeling zo optimaal mogelijk te
laten zijn.
Optimale productie van voedsel:
- Door het oogsten van voedingsgewassen en uitspoeling (mineralen zakken met
het regenwater weg naar diepere lagen) worden mineralen (voedingsstoffen) aan de
kringloop van stoffen op landbouwgrond onttrokken. Door bemesting van de bodem
met stalmest (uitwerpselen en urine van dieren, reducenten (bacteriën en
schimmels) breken dit af waardoor mineralen vrij komen) of kunstmest (bestaat uit
stikstofhoudende mineralen en fosfaat), worden mineralen toegevoegd;
- Door bodembewerking (ploegen, eggen);
- Door bescherming van voedingsgewassen tegen ziekten en plagen door
chemische bestrijding, biologische bestrijding of mechanische bestrijding.
Mechanische bestrijding= vallen en vogelverschrikker, maar is voor weinig dieren
en de dieren raken eraan gewend.
Chemische bestrijding= pesticiden. Insectenbestrijdingsmiddelen heten
insecticiden en onkruidbestrijdingsmiddelen heten herbiciden.
Voordelen pesticiden:
- Effectieve bestrijdingsmethode.
Nadelen pesticiden:
- Sommige pesticiden zijn niet soortspecifiek, ze doden veel soorten organismen
, ook onschadelijke soorten;
- Bij de (snel voortplantende) soort die wordt bestreden treedt vaak resistentie
(erfelijke aanleg) op, ze zijn dan ongevoelig voor een bepaald pesticide of voor de
gebruikte concentratie;
- Sommige pesticiden zijn persistent (ze worden zeer langzaam afgebroken), er
vindt dan accumulatie plaats (de gif concentratie neemt bij iedere stap in de
voedselketen toe, doordat de biomassa afneemt).
Biologische bestrijding=
- Door gebruik van natuurlijke vijanden (predatoren, parasieten, ziekteverwekkers):
bijv. de bestrijding van witte vliegen met sluipwespen;
- Door lokken met geuren (bijv. sekslokstoffen) en geluiden: de gelokte dieren
worden gedood of onvruchtbaar gemaakt;
- Door vruchtwisseling (wisselteelt): plantenziekten worden voorkomen door nooit
twee jaar achtereen hetzelfde gewas op ene bepaald stuk grond te verbouwen (bijv.
aardappelmoeheid).
Op verschillende manieren wordt de opbrengst verhoogd:
- Door veredeling (fokkerij bij dieren) ontstaan voedingsgewassen of nakomelingen
met een combinatie van gunstige eigenschappen (bijv. grote vruchtbaarheid en hoge
voedingswaarde), kan ook worden gebruikt om nieuwe soorten voedingsmiddelen te
verkrijgen;
- Door recombinant-DNA-technieken worden genen ingebracht bij soorten
waardoor voedingsgewassen ontstaan met gunstige eigenschappen (bijv. ziekte- en
plaagresistentie voedingsgewassen);
- Door kunstmatige inseminatie: sperma van een stier met gunstige eigenschappen
wordt ingebracht in de baarmoeder van koeien;
- Door in-vitrofertilisatie worden bevruchte eicellen verkregen afkomstig van
ouderdieren met gunstige eigenschappen;
- Door klonen van genetisch geschikte dieren.
Gangbare landbouw=
- Voedingsgewassen worden vaak verbouwt in monocultuur (er wordt een soort
gewas geteeld op een groot landbouwareaal). Bewerking van land hierdoor
makkelijk; grotere kans op plagen; ziekten breiden sneller uit.
- Intensieve veehouderijen: op een klein oppervlak worden veel dieren gehouden
(bio-industrie).
Biologische landbouw=
- Er zijn geen monoculturen: kleine arealen grond met verschillende soorten
voedingsgewassen wisselen elkaar af.
- Er worden geen pesticiden gebruikt: ziekten en plagen worden bestreden met
natuurlijke vijanden.
- Geen intensieve veeteelt: scharrelkippen en scharrelvarkens.
- Producten van de biologische landbouw heten ecologische voedingsmiddelen.
Bij de voedselproductie gaat er veel biomassa verloren. Bij omzetting van planten
naar dieren en verder treedt verlies van biomassa op. Dat effect is sterker bij
zoogdieren dan bij insecten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller quintygraafland. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now