Bedrijfseconomie samenvatting domein C
Individuele arbeidsovereenkomst:
In een individuele arbeidsovereenkomst tussen een werkgever en een werknemer staan onder andere het aantal
werkuren per periode, de werktijden, vakantiedagen, reiskostenvergoeding, proeftijd, de soort werkzaamheden,
scholing, kinderopvang en de hoogte brutoloon. Ook staat er in of het gaat voor een onbepaalde tijd(geen
einddatum) of voor een bepaalde tijd(tot einddatum). Voor een onbepaalde tijd is ook wel flexwerk, verschillende:
- Oproepcontract: werknemer krijgt loon als hij werkt
- Nul-urencontract: oproepcontract voor 0 uur, geen urengarantie
- Minmaxcontract: oproepcontract met urengarantie
- Uitzendcontract: iemand werkt in dienst van een uitzendbureau bij andere bedrijven
Voorwaarden om een arbeidsovereenkomst te zijn:
- Gezagsverhouding: werknemer doet het werk zoals de werkgever dat wil
- Arbeidsverlichting: werknemer is verplicht om zelf het werk te doen
- Loonbetaling: werkgevers is verplicht om aan de werknemer loon te betalen
Het rechtsvermoeden arbeidsomvang speelt als het gemiddeld gewerkte aantal uren van de laatste drie
maanden gemiddeld hoger is dan het minimumaantal uren. De werknemer kan dan eisen dat het minimumaantal
uren (garantieuren) in het contract wordt aangepast naar het gemiddeld aantal gewerkte uren.
De verplichtingen van de werkgever zijn dat hij loon moet betalen, loon doorbetalen bij ziekte, zorgen voor gezonde
en veilige werkomstandigheden, zich houden aan de regels over vakantie, op verzoek een getuigschrift verstrekken,
rekening houden met de werk- en rusttijden en zich als een goed werkgever dient te gedragen.
ZZP’er:
Zelfstandig ondernemer, heeft zelf geen personeel in dienst en heeft meerdere opdrachtgevers
Een onderneming kan bij uitvoering van een bepaalde klus soms kiezen. Maakt ze gebruik van eigen persoon of
huurt ze één of meer zzp’ers in? Voor de onderneming maakt dat verschil:
Eigen personeel Zzp’er
Betaling Brutoloon + sociale premies Afgesproken tarief
Werkgever + pensioenpremies
Arbeidsovereenkomst of Ja Nee
dienstverband
Collectieve arbeidsovereenkomst(CAO):
In een bedrijfstak verrichten alle ondernemingen dezelfde werkzaamheden. Een overeenkomst tussen
de werknemersorganisaties (vakbonden) en de werkgeversorganisaties is een collectieve arbeidsovereenkomst(cao).
Deze cao bevat de algemene arbeidsvoorwaarden die gelden voor alle werknemers van die ondernemingen en
organisaties. De partijen die een cao hebben gesloten, kunnen het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
(SZW) vragen om die cao voor de hele bedrijfstak te laten gelden. Als het ministerie daarop ingaat, wordt deze
cao algemeen verbindend verklaard en dan geldt de cao voor de hele bedrijfstak.
Een onderneming moet de cao verplicht toepassen als ze de cao zelf heeft afgesloten, ze lid is van een
werkgeversorganisatie die de cao heeft afgesloten of als de cao algemeen verbindend is verklaard.
- Primaire arbeidsvoorwaarden gaan over de beloningen en zaken als vakantiegeld, overwerktoeslagen en
onregelmatige werktijden.
- Secundaire arbeidsvoorwaarden gaan over werktijden, reiskostenvergoeding, werkkleding, aantal
vakantiedagen enz.
Bij een arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd, is de looptijd (tijdelijk) expliciet opgenomen. Bij een
arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, is er een vast dienstverband. In deze overeenkomst is geen einddatum
opgenomen.
Ontslagrecht: beëindigen arbeidsovereenkomst:
Het arbeidscontract van een werknemer kan bijvoorbeeld eindigen als:
- Hij met pensioen gaat, volledig arbeidsongeschikt of overlijdt
- Het nog in proeftijd zit(kan zonder vermelding van redenen)
- Hij en de werknemer beide akkoord gaan(met wederzijds goedvinden)
, - Het arbeidscontract voor een bepaalde tijd is afgesloten
- Er dringende reden zijn, zoals diefstal, mishandeling of geen betaling van loon
- Eenzijdige opzegging door werkgever:
- Bij UWV(uitvoeringsinstituut werknemers verzekeringen): bedrijfseconomische reden(daling omzet) of
langdurige arbeidsongeschiktheid(> 24 maanden)
- Bij kantonrechter: disfunctioneren(werknemers is niet geschikt voor werk), verwijtbaar handelen of
nalaten(vaak verzuimen), verstoorde arbeidsrelaties(bijv. intimiderend gedrag) of werkweigering wegens
gewetensbezwaren(werkgever moet eerst zorgen voor aangepast werk)
Opzegverbod
Bij een opzegverbod zijn er omstandigheden waarin een werkgever een arbeidsovereenkomst niet mag beëindigen
ook al wil hij dat graag. Er zijn uitzonderingen wanneer een werkgever een werknemer wel mag ontslaan ondanks
een opzegverbod.
Met een transitievergoeding kan de werknemer bij gedwongen ontslag de tijd overbruggen totdat hij een nieuwe
baan heeft gevonden.
Arbowet: wet die veiligheid en gezondheid van werknemers regelt.
Medewerkers moeten hun werk veilig kunnen doen en ook zo dat ze geestelijk of lichamelijk niet ziek worden. De
Arbowet geeft alleen de kaders aan. In besluiten en regels is de wet uitgewerkt. De besluiten en regels geven aan
waar werkgevers en werknemers zich aan moeten houden. De Arbowet geeft een aantal doelen. Werkgevers en
werknemers bepalen zelf in de ondernemingsraad(OR) de manier waarop deze doelen bereikt worden. Voor het
uitvoeren van het Arbobeleid maken bedrijven gebruik van middelen:
Risico-inventarisatie(RI), Risico-evaluatie(RE), bedrijfshulpverlening(BHV), bedrijfsarts, verzuimbeleid en voorlichting.
Veiligheid werknemers: beperking ongevallen, gevaren bij de bron aanpakken, zorg voor veilige werkplek, acties bij
calamiteiten en tegengaan van pesten, geweld en (seksuele) intimidatie
Gezondheid werknemers: ziekteverzuim beperken en gezondheidsklachten voorkomen
Human capital investering in werknemers, menselijk kapitaal
Het volgen van een opleiding door een werknemer kun je zien als investeren in mensen. De opleiding is zogezegd
investeren in menselijk kapitaal, in human capital. Dat gaat meestal over het vergroten van vaardigheden,
ervaringen, kennis, genoten opleiding of motivatie. Zo’n investering kost geld, maar geeft ook opbrengsten. Daarom
proberen ondernemingen vaak hun human capital te vergroten, dit kan door:
- Bijscholing: een werknemer blijft het zelfde werk doen, maar hij is beter geschoold en productiever
- Omscholing: werknemer wordt opgeleid voor een andere functie
- Betere werving en selectie: er worden meer talentvolle werknemers aangetrokken
- Gesprekken met werknemers: functioneringsgesprekken kunnen er bijvoorbeeld toe leiden dat een
werknemer meer voldoening in zijn werk en productiever wordt.
De opbrengsten van investering in human capital kunnen zijn:
Grotere en betere productie(grotere winstgevendheid onderneming of hoger inkomen personeel), grotere
betrokkenheid van personeel(minder verloop), grotere maatschappelijke voordelen(grotere belastingopbrengsten)
of grotere persoonlijke voordelen(meer voldoening in het werk of groter zelfvertrouwen).
Ondernemingsraad(OR): orgaan voor inspraak en medezeggenschap in een bedrijf
Via de OR kunnen werknemers het beleid van een onderneming beïnvloeden. Dat is belangrijk omdat veel beleid
directe gevolgen kan hebben voor werknemers(werkgelegenheid). Verder kunnen in de OR alle andere belangen van
werknemers besproken worden en zaken die niet goed functioneren. Ze kunnen bevorderen van voldoende
werkoverleg en goede arbeidsomstandigheden.
De rechten van het OR zijn:
- Adviesrecht: de OR kan de werkgever advies geven over besluiten die de werkgever wil nemen
- Instemmingsrecht: voor bepaalde besluiten heeft de werkgever goedkeuring van de OR nodig
- Informatierecht: de OR heeft het recht om van de werkgever alle informatie te krijgen die nodig is voor het
werk in de OR
- Initiatiefrecht: de OR heeft recht om zelf met voorstellen te komen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annavanbeek2230. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.86. You're not tied to anything after your purchase.