Summary
Maatschappijleer samenvatting rechtsstaat
- Course
- Level
Maatschappijleer samenvatting rechtsstaat
[Show more]
Seller
Follow
pukkkkkk
Reviews received
Content preview
Vrouwe Justitia met haar kenmerken.Dit beeld staat voor een rechtvaardige/eerlijke rechtszaak.
o Ze heeft haar ogen dicht, dit staat voor onpartijdig en rechtvaardigheid.
o Ze heeft een weegschaal om balans af te wegen tussen het bewijs voor en tegen.
o Zwaard, dit staat voor het uiteindelijke oordeel.
Maatschappelijke normen komen voort uit het geloof, tradities en gewoontes, bijvoorbeeld
dat je iemand een hand geeft. Rechtsnormen zijn gedragsregels die door de overheid
wettelijk zijn vastgelegd. Het geheel van in wetten vastgelegde regels noemen we het recht.
Veel maatschappelijke normen zijn ook rechtsregels. Mensen houden zich eerder aan
normen als ze overeenstemmen met de opvattingen van hun zelf.
Rechtvaardigheid: normen die bekend zijn onder de mens (niet opgeschreven)
Absolute monarchie: de koning(in) heeft de leiding.
Publiekrecht:
- Relatie tussen burgers en de overheid.
Onderverdeeld in:
• Staatsrecht: hierin staan de regels voor de inrichting van de Nederlandse staat zoals;
bevoegdheden van ministers.
• Bestuursrecht: hierin staat de verhouding tussen burger en overheid centraal bijvoorbeeld;
vergunning voor het bouwen van een huis.
• Strafrecht: bestaat uit alle wettelijke strafbepalingen.
Het privaatrecht of burgerlijk recht regelt de betrekkingen tussen burgers onderling
- Het personen en familierecht, dat zaken regelt over het huwelijk, echtscheiding,
geboorte, overlijden en het adopteren van kinderen.
- Het ondernemingsrecht, dat bijvoorbeeld bepaald onder welke voorwaarden je een
bedrijf of een vereniging mag oprichten.
- Het vermogensrecht, dat alle zaken omvat die te maken hebben met iemands
vermogen aan. Bijvoorbeeld het sluiten van een koop, huur of arbeidsovereenkomst
of het regelen van een nalatenschap.
Rechtsstaat: een staat waarin burgers, door grondrechten, worden beschermd tegen
machtsmisbruik en willekeur van de overheid.
De grondbeginselen !!!
o Er is sprake van machtenscheiding.
o Grondrechten zijn vastgelegd in de grondwet.
o De overheid mag alleen beperkingen opleggen aan de vrijheid van burgers als die
beperkingen in wetten zijn vastgelegd.
Trias Politica, bedacht door fransman Montesquieu.
o Wetgevende macht: stelt de wetten vast. (Regering + parlement)
o Uitvoerende macht: (Regering(arbeidsinspectie))
o Rechtsprekende macht: (Onafhankelijke rechter)
, In Nederland is niet helemaal aan gescheiden macht gehouden want de ministers horen bij
wetgevend, maar ook bij uitvoerende macht.
Het belangrijkste van de trias politica is dat de staatsmachten elkaar controleren zo
controleert het parlement of de ministers de wetten wel goed uitvoeren.
Als een wetsvoorstel strijdig is met de Europese regels dan zal de minister en het parlement
tot de orde roepen, dit evenwicht noem me we checks and balances.
Onafhankelijke rechters zorgen voor:
- Een eerlijke uitspraak waarin de eigen mening van rechters in niet meespeelt.
- Je wordt beschermd tegen ongeoorloofd optreden op nalatigheid van de overheid.
- Onafhankelijke rechtspraak zorgt dat mensen geen eigen rechter gaan spelen.
Rechters worden tot het leven benoemd en kunnen niet ontslagen worden ook al hebben ze
een verkeerde uitspraak gedaan. Vanwege neutraliteit dragen rechters en zwarte toga, die
symboliseert dat het niet om een persoonlijke mening gaat.
Er zijn twee soorten grondrechten
- Klassieke grondrechten, zoals het recht op gelijke behandeling, de vrijheid van
meningsuiting, dit zijn rechten die de overheid moet garanderen.
- Sociale grondrechten, zoals het recht op werk, gezondheidszorg en op
woongelegenheid. De overheid kan deze rechten niet garanderen, maar moet zich er
wel voor inspannen. Deze zijn in de grondwet opgenomen, waardoor we nu spreken
van sociale rechtsstaat.
Rechten van burgers worden niet alleen beschermd door de grondwet. Nederland heeft ook
het Europees verdrag voor de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM).
Belangrijke beginselen in het Wetboek van Strafrecht:
o Legaliteitsbeginsel, iets is alleen strafbaar als het in de wet staat.
o Strafmaat, aan ieder strafbaar feit zit een maximale straf.
o Ne bis in idem- regel, je kan niet nog een keer veroordeeld worden door extra bewijs,
anders wordt het: eens een verdachte, altijd een verdachte.
Grondrechten blijven altijd hetzelfde, tenzij er twee derde meerderheid in het parlement
vindt dat die gewijzigd kan worden.
Geweld monopolie is dat alleen de politie, geweld mag gebruiken.
Rechtsbescherming is dat de grondwet beschermt burgers tegen andere burgers en tegen
machtsmisbruik van de overheid. Dit is ook het grootste verschil tussen een rechtsstaat in
een dictatuur.
Misdrijven zijn het meer ernstige strafbare feiten, zoals
diefstal, mishandeling en moord maar. Overtredingen zijn de
minder ernstige strafbare feiten aan, zoals rijden door rood
rijden. De maximale straf voor een misdrijf is levenslang en
voor overtredingen kun je maximaal een jaar vast zitten. Een
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pukkkkkk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now