1.1 Inleiding
Een verbintenis is iets wat je volgens het recht verplicht bent om te doen of te laten: een
prestatie. Alleen verbintenissen als het gaat om een verplichting tot prestaties die ‘geld’
waard zijn: de prestatie moet op geld waardeerbaar zijn.
Bij een verbintenis zijn min. 2 partijen betrokken. De ene heeft recht op iets, waartoe de
andere partij verplicht is. Verbintenissen moeten worden nagekomen. Kom je hem niet na,
ben je aansprakelijk voor de gevolgen.
Dus (voorlopige) definitie verbintenis: een verbintenis is een juridische relatie tussen 2 (of
meer) partijen, waarbij de ene partij verplicht is tot een op geld waardeerbare prestatie
waarop de andere partij recht heeft.
Verbintenissen kunnen op 2 manieren ontstaan: uit de wet of uit overeenkomst.
1.2 Verbintenissen uit overeenkomst
Bijv. koopovereenkomsten en arbeidsovereenkomsten. Uit deze overeenkomsten vloeien
rechten en verplichtingen voort: verbintenissen.
Verbintenissen uit overeenkomst komen vaak voor en is dus iets heel gewoons.
Een overeenkomst is eigenlijk gewoon een afspraak tussen 2 partijen. Een overeenkomst
komt tot stand door aanbod en aanvaarding. Uit aanbod en aanvaarding moet blijken dat de
wil van de 2 partijen overeenstemt, er moet sprake zijn van wilsovereenstemming (dit is bij
verbintenissen ontstaan uit de wet niet van belang).
Bij de meeste overeenkomsten ontstaan 2 verbintenissen. Als een verbintenis wordt
nagekomen, houdt zij op te bestaan: tenietgaan van een verbintenis.
De partij die recht heeft op een prestatie is de schuldeiser (of crediteur). De partij die de
prestatie moet verrichten is de schuldenaar (of debiteur). Bij de verbintenis die als object de
prestatie heeft die de andere partij moet verrichten, ben je de schuldeiser. Bij de verbintenis
die als object de prestatie heeft die je zelf moet verrichten, ben je de schuldenaar. Door het
sluiten van 1 overeenkomst kun je dus zowel schuldeiser als schuldenaar worden, voor
verschillende gebeurtenissen.
Als de verbintenis niet goed wordt nagekomen, heet het wanprestatie. Wanprestatie is een
tekortkoming in de nakoming van een verbintenis.
Meest voorkomende vormen van prestaties om te doen: betaling van een geldsom, levering
van een goed of het verrichten van een dienst. Er kan ook een combinaite van deze
voorkomen.
Ipv doen kan een prestatie ook bestaan uit een nalaten, je doet iets niet.
1
,1.3 Verbintenissen uit de wet: onrechtmatige daad
Verbintenissen ontstaan niet alleen in gevallen waarin er een afspraak gemaakt is. De
belangrijkste bron van verbintenissen (na overeenkomsten) is de onrechtmatige daad.
Bij een onrechtmatige daad doe je iets niet opzettelijk (met wil) maar heb je wel de
verbintenis om de daad te herstellen.
Bij onrechtmatige daad ontstaat er maar 1 verbintenis.
Voor aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad kun je een WA-verzekering afsluiten; een
verzekering tegen wettelijke aansprakelijkheid. Soms ben je verplicht. Bijv. als je een
gemotoriseerd voertuig rijdt.
Een WA-verzekering beidt geen dekking voor daden met opzet.
Onrechtmatige daad ontstaat door een gebeurtenis en een overeenkomst moet een
wilsovereenstemming bestaan.
1.4 Andere verbintenissen uit de wet: rechtmatige daad
Onverschuldigde betaling: een betaling gedaan zonder verbintenis, de betaling was niet
nodig.
Ongerechtvaardigde verrijking: zonder goede reden krijg je iets. De verbintenis ontstaat uit
de wet, los van jouw wil.
Zaakwaarneming: iemand doet iets voor jou en jij wordt er beter van maar hebt er niet om
gevraagd. De verbintenis ontstaat uit de wet, los van jouw wil.
2
, 1.5 Verbintenissenrecht: onderdeel van het privaatrecht
Een van de belangrijkste taken van het verbintenissenrecht is dat het oplossingen biedt in
situaties waarin partijen bij een overeenkomst een verschil van mening hebben.
Het privaatrecht is het recht dat de betrekkingen tussen (rechts)personen onderling regelt,
en de verhouding van (rechts)personen tot hun vermogen.
Publiekrecht is de tegenhang van privaatrecht. Publiekrecht regelt de betrekkingen tussen
burgers en de overheid. Publiekrecht bestaat uit bestuursrecht, strafrecht en staatsrecht.
1.6 Privaatrecht: vermogensrecht en personenrecht
Het personenrecht regelt wie er in het privaatrecht drager kan zijn van rechten en plichten.
Kan worden onderverdeelt in personen- en familierecht en het rechtspersonenrecht
Het personen- en familierecht bevat regels die gelden voor natuurlijke personen.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller celesteh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.90. You're not tied to anything after your purchase.