100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Samenvatting WER - de basis $9.70   Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Arteveldehogeschool (Artevelde)
  4.  
  5. Bachelor In Het Lager Onderwijs
  6.  
  7. De Wereld Waarnemen (WER)

Summary

Samenvatting WER - de basis

1 review
 58 views  4 purchases
  • Course
  • De Wereld Waarnemen (WER)
  • Institution
  • Arteveldehogeschool (Artevelde)

Dit document bevat een samenvatting van wereld waarnemen uit De Basis (niet aparte cursusdeeltjes!)

Preview 4 out of 53  pages

Document information

  • June 8, 2021
  • 53
  • 2018/2019
  • Summary

Subjects

  • evolutie
  • planten
  • schimmels
  • periodieke verschijnselen
  • aarde
  • cartografie
  • aggregatietoestanden
  • licht
  • constructies
  • ruimte

Written for

  • Arteveldehogeschool (Artevelde)
  • Bachelor In Het Lager Onderwijs
  • De Wereld Waarnemen (WER)
All documents for this subject (16)

1  review

review-writer-avatar

By: maximvanhecke1 • 2 year ago

Seller

avatar-seller
lisadebock

Reviews received

Content preview

WER: SAMENVATTING
BIOLOGIE

2.1 EVOLUTIE

 Verklaringen over ontstaan vd mens en wereld door wetenschap en religies
 Bekendste bioloog: Darwin (soortenrijkdom)


2.1.1 OVERZICHT VAN DE EVOLUTIEGEDACHTE

 Evolutie
o Kenmerken wijzigen over de jaren heen
 Bv: vinylplaat -> muziekcassette -> cd -> mp3 -> cloud / levende organismen
 Fixisme
o Geloven dat organismen niet evolueren
o Linnaeus (natuurkundige) gelooft hierin
 Vond het systeem vd naamgeving v soorten uit

DE KLASSIEKE OUDHEID

 Hiervoor waren er waarschijnlijk ook al ideeën -> ideeën bouwen steeds voort op andere ideeën
 Plato (5de eeuw voor chr) -> soorten zijn onveranderlijk
 Aristoteles (lln Plato) -> levende organismen vormen zich door een innerlijke vormgevende kracht uit
niet levende materie
o Dacht dat mens en viervoeters uit 1 larve zijn ontstaan
o Die vervolgens aanleiding gaf tot alle bekende soorten
o Hybridisatie: kruising -> konden nieuwe soorten ontstaan

CREATIONISTEN EN INTELLIGENT DESIGN

 Creationisten
o Geloven dat wereld, mens.. geschapen is door God
o Uitleg via scheppingsverhaal
o Soorten kunnen niet evolueren tot nieuwe soorten (macro-evolutie = soorten evolueren tot
nieuwe soorten)
o Wel veranderingen binnen een soort natuurlijke variatie (micro-evolutie = binnen een soort is
er evolutie)
o Fossielen = organismen die de ark van Noach bij de zondvloed (=catastrofentheorie)
o Volgens andere is de aarde geschapen met fossielen erin -> deze hebben dus nooit geleefd
 Creationisme
o GEEN evolutietheorie -> want men aanvaardt geen (macro-) evolutie
o GEEN wetenschap -> besluiten staan al vast en men gaat opzoek naar bewijzen, terwijl in
wetenschap ze eerst opzoek gaan naar bewijzen en dan pas besluiten trekken
o Komt voor in vele godsdiensten
 Theorie van intelligent design

1

, o 1989
o VS
o Geloven dat er bij het ontstaan en ontwikkeling v leven een sturende krach werkzaam moet
zijn geweest
o Denken dat wij afstammen van een eencellig organisme

LAMARCK EN ZIJN VOORLOPERS

 Lamarck
o Beschouwd als 1ste wetenschapper die uitgewerkte evolutietheorie formuleerde
o Voortdurend en telkens nieuw leven uit modder door inwerking v elektriciteit en warmte ->
bepaalde prototypes -> complexere vormen
 Bv bacteriën zijn volgens hem nog maar net ontstaan en gestart met evolueren
o Soorten evolueren, maar sterven NIET uit
o Evolutie gebeurt door 2 mechanismen
 Opeenstapeling v kleine afwijkingen -> gestuurd door interne kracht tussen ouders
en nakomelingen
 Overerfbaarheid v tijdens het leven verworven kenmerken ((neo)lamarckinsme )
 Deze kenmerken ontstaan doordat organismen vanuit behoefte in bepaalde
omgeving nieuwe organen of eigenschappen krijgen door training
 Deze eigenschappen geven ze door aan hun nakomelingen
 Voorbeeld giraf p187
 Verdieping
o Cairns
 1988
 Bepaalde bacteriën (Escherichia Coli) konden normaal gezien geen melksuiker
verteren, maar plots wel (dit is niet abnormaal)
 Soms verwerven ze door toevallige veranderingen in hun genetische materiaal
nieuwe eigenschappen (=mutaties)
 Eencellinge organisme onder stress zorgt ervoor dat er meer mutaties optreden
 Meeste mutaties lopen slecht af
 Bij bv hongersnood, veranderend klimaat… kunnen organismen deze mutaties best
toelaten
o Epigenetica (studie)
 Mechanismen die ervoor zorgen dat bepaalde genen aan- en uitgezet kunnen
worden in bepaalde omstandigheden

DARWINISME

 Darwin en Wallace: het ontstaan vd theorie
o Darwin
 Met de Beagle neemt hij deel aan een expeditie
 Bestudeert geologie en biologie v continenten vh zuidelijk halfrond
 Principles of Geology (Lyell)
 Aarde gevormd door processen die vandaag ook nog plaatsvinden -> traag,
we kunnen deze niet zien
 Idee komt van James Hutton
 Door aardbeving -> gebergtes zijn geleidelijk ontstaan
 Geldt ook voor dieren en planten -> veranderd zo traag dat we dit niet kunnen zien



2

,  Essay on The Principle of Population (Malthus -> Britse econoom,
bevolkingsdeskundige)
 Dieren, planten en mensen nakomelingen produceren om te overleven
 Bezoek aan Galapagoseilanden (eilandengroep in Ecuador)
 Vinken (op elk eiland kwam een andere vinkensoort voor)
 Ze lijken wel sterk op elkaar -> één gemeenschappelijke voorouder?
 Vet: dit zorgde voor zijn theorie
 Schreef zelf een boek
 The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex
o Seksuele selectie
o Verschil in gradatie en niet in soort
o Wallace
 Mens aapachtige voorouders
 Wel speciaal moment waarop de ziel werd toegevoed aan de mens
 Hierdoor werd er veel met Darwin gespot (prenten zie boek)
 De theorie
o Struggle of life/ struggle of existence
o Natuurlijke selectie
o Survival of the fittest
 Wie het beste aangepast is aan zijn leefomgeving, heeft het meeste kans om te
overleven en is dus de sterkste
o Adaptaties = aanpassingen
 Bepaalde veranderingen in gedrag, bouw of werking van organen kan het organisme
een voordeel geven in een bepaald mileu
o Seksuele selectie
o Zeer sterk in natuurlijke selectie, maar kon niet verklaren hoe variatie ontstond
 Genetica stond toen nog niet ver, met geloofde dat delen vh lichaam konden
imigreren naar geslachtscellen (= sluit aan bij theorie van Larmack)
o Experiment August Weismann (68 muizen)
o Gregor Mendel (monnik)
 Een jong krijgt van elke ouder een allel
 Dominante en recessieve allelen
 Hij toonde aan dat er geen vermengde overerving plaatsvond, dus geen gemiddelde
v kenmerken vd vader en de moeder
o Moderne synthese (theorie v Mendel en Darwin gecombinneerd)
o 1976 Richard Dawkins
 Boek: the selfish gene
 Genen en hun belang
 Voorbeelden lezen


2.1.2 SOORTVORMING EN SOORTCONCEPT

 Hoe zijn al deze soorten ontstaan?
o Natuurlijke/seksuele selectie
o Er ontstaan nieuwe soorten
 Wanneer subgroepen niet meer met elkaar voortplanten
 geografische barrière
o voorbeelden zie p200



3

, OVERZICHT




2.1.3 GROTE PLAATJE VAN DE WETENSCHAP

 Lezen maar niet kennen




2.3 PLANTEN


2.3.1 EEN PLANT HERKENNEN ALS JE ZE ZIET

 Planten
o Vroegere rijk Plantae
o Niet alle deskundigen vullen de term plant vandaag op de zelfde manier in
o Afbakening (ondergrens) durft wel eens verschillen
 Woese (1977) -> 6 rijken
o Planten? -> voldoen aan volgende kenmerken
 Meercellige organismen
 Iedere cel bevat celkern met ingesloten chromosomen (erfelijk materiaal)
 Kernmembraan (soort envelop) scheidt celkern af vh celplasma (half
vloeibare massa rijk aan water en eiwitten)
 Tal van poriën in kernmembraam later uitwisseling toe tussen kern en
celplasma
 Fotosynthese
 Bladgroenkorrels -> typische groene kleur
 Autotroof
o Organismen die zelf hun voedsel voorzien
 Echte celwand
 Vezelig netwerk dat in hoofdzaak bestaat uit cellulosedraden


4

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisadebock. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $9.70. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

67866 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$9.70  4x  sold
  • (1)
  Add to cart