Kwaliteitsvol wonen-samenvatting
Kader 1: Wonen als basisbehoefte
1 Recht op wonen
Wonen is als basisbehoefte een sociaal grondrecht of mensenrecht.
Mensenrechten of sociale rechten zijn een verzameling van subjectieve rechten die tot voorwerp hebben de
wezenlijke voorwaarden te waarborgen om als persoon in waardigheid te leven en zich in vrijheid te ontplooien.
2 Sociale grondrechten
De sociale grondrechten zijn samenhangend met het mens-zijn: rechten waarover eenieder beschikt net omdat
hij/zij mens is.
Zijn onaantastelijk en levensnoodzakelijk:
Noodzakelijk voor fysieke en psychische ontwikkeling
Opgenomen in internationale verdragen en grondwetten
Staan boven de wet
Willen een doel realiseren de bevordering en bescherming van de volkomen menswording en de beleving
van de menselijke waardigheid.
Traditioneel staat de overheid in voor het beschermen van de voorwaarden dat een persoon vrij en waardig kan
leven.
Grondrechten moet verankerd zijn in de grondwet
Overheid mag de grondwet niet aantasten
Rechten betekend plichten voor de overheid
1e generatie grondrechten burgerlijn en politiek vrijheid waarborgen
2e generatie grondrechten sociaaleconomische dimensie
Universele Verklaring voor de rechten van de mens: tot stand gekomen na 1948 en in de jaren 60 verder aangevuld:
Politieke en burgerlijke rechten
Economische, sociale en culturele rechten
2.1 Wonen als sociaal grondrecht
2.1.1 Nationale verankering
Art. 23 BG ieder heeft recht een menswaardig leven te leiden. Iedereen heeft recht op behoorlijke huisvesting. Een
behoorlijke huisvesting maakt een essentieel deel uit van het rechten een menswaardig leven te leiden.
Parlementair stuk 1991-1992 Naast voedsel en kleding behoort huisvesting tot de meeste elementaire
levensbehoeften van de mens. Het is de taak van de overheid te bevorderen dat elkeen in deze levensbehoefte kan
voorzien.
Basis voor het Vlaamse Woonbeleid werd vroeger opgenomen in de Vlaamse Wooncode, tegenwoord Vlaamse
Codex Wonen. Ieder heeft recht op wonen. Daartoe moet de beschikking over een aangepaste woning, van
goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen een betaalbare prijs en met woonzekerheid worden
bevorderd.
Pagina 1 van 41
,2.1.2 Juridische verankering internationaal
1. Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens
Verklaring => niet juridische bindend
Art. 25 Recht op een levensstandaard, die hoog genoeg is voor de gezondheid en het welzijn van zichzelf en zijn
gezin, waaronder inbegrepen voeding, kleding, huisvesting en geneeskundige verzorging.
2. Internationaal verdrag inzake economie, sociaal en culturele rechten (1996)
Verdrag => wel juridisch bindend
Art. 11 De staken die partij zijn bij dit verdrag erkennen en recht van eenieder op een behoorlijke levensstandaard
voor zichzelf en zijn gezin, daarbij inbegrepen behoorlijke voeding, kleding en huisvesting, en op steeds betere
levensomstandigheden.
België past deze wet in op 1981.
Staten nemen zelf hiertoe passende maatregelen
Verbintenis van staten tov elkaar
3. Herzien Europees Sociaal Handvest (HESH)
Goedkeuring in 1961 in Turijn.
Art. 16 Verplichting steun te bieden aan het gezin, inclusief het verschaffen van gezinshuisvesting.
Maakt deel uit van de Belgische rechtsorde
Art. 31 Teneinde de doeltreffende uitoefening van het recht op huisvesting te waarborgen, verbinden te partijen
zicht maatregelen te nemen die erop gericht zijn:
Toegang tot huisvesting te bevorderen
Dak- en thuisloze te voorkomen en te verminderen
De kosten van huisvesting binnen het bereik brengen van eenieder die niet over voldoende middelen
beschikt.
België wil dit artikel niet toepassen, men vind het te vergaand.
4. Europees verdrag te bescherming van de mens (EVBM)
Vanaf 1950 in Rome
Centreert op vrijheidsrechten zowel burgerlijke als politieke rechten. Vooral een indirect verband tussen grondrecht
op wonen en EVBM.
5. Handvest van de grondrechten van de EU
Sinds 2007 en juridisch bindend.
Art. 34 Om sociale uitsluiting en armoede te bestrijden, erkent en eerbiedigt de Unie het recht op sociale bijstand en
op bijstand ten behoeve van huisvesting, teneinde al diegenen die niet over voldoende middelen beschikken een
waardig bestaan te verzekeren.
Belangrijk omdat inbreuken op de handvest een inbreuk is op het EU-recht en hier sancties voor gelden.
3 Functies van wonen en huisvesting
Mensenrecht
Centrum van identiteit en ontwikkeling
Fysieke functie
Psycho-sociale functies
Pagina 2 van 41
,3.1 Toegang tot huisvesting
Iedereen moet toegang kunnen hebben tot huisvesting. Zowel naar beschikbaarheid als men op zoek is naar
woonzekerheid eens men over een woning beschikt. Zowel stimuleren van eigendomsverwerving als ondersteuning
van niet-eigenaars.
Zowel stimuleren van eigendomsverwerving al ondersteuning van niet-eigenaars.
Woonzekerheid: beschermen van de zwakste contracterende partij.
Verwezenlijking van het grondrecht op wonen; vooral een zaak om het grondrecht op wonen is vooral een zaak om
de meeste kwetsbaren toegang te geven.
3.2 Kwaliteit van huisvesting
Belangrijke indicator op recht op wonen is verwezenlijkt. Het dan boven het hoofd moet kwaliteitsvol zijn:
Voldoende ruimte
Bescherming tegen koude, vocht, warmte, regen…
Fysieke veiligheid garanderen
Basisvoorzieningen aanwezig
Minimale kwaliteitsvereisten
4 Conclusie
Huisvesting is een primaire behoefte en is een universeel recht. Zinder degelijks huisvesting geen menswaardig leven
recht op leven kan slechts gewaarborgd worden voor verwezenlijking recht op wonen.
Recht ingeschreven in tal van internationale verdragen en wetgevingen. Huisvesting heeft meerdere functies maar
het gaat vooral over kwaliteit en toegankelijkheid.
Pagina 3 van 41
, Kader 2 Woonbehoefte en woonmarkt
1 Recht op wonen, woonbehoefte en woonmarkt
De meeste huishoudens doen beroep op de vrije markt om in hun huisvestingsbehoefte te voorzien. evenwicht
tussen vraag en aanbod centraal voor de betaalbaarheid van huisvesting.
Komt er geen evenwicht tot stand va de vrije markt, Dan dient de overheid in te grijpen. De overheid houdt de
woningmarkt in evenwicht.
Voor huurder betaalbare huur = een huur die toelaat aan de bewoner om de initiële kosten te betalen, de lopende
huur en huurlasten gedurende een lange periode met behoud van een minimaal levensniveau zoals gebruikelijk is in
dat land in kwestie.
Een voldoende aanbod aan betaalbare huisvesting moet verzekerd zijn link tussen betaalbare huisvesting en
toegankelijkheid.
2 Betaalbaarheid en toegang tot huisvesting
Betaalbaarheid wordt gemeten adhv de woonquote en het restend inkomen.
Woonquote is het ratio bruto woonuitgaven tov besteedbaar inkomen. 30% bruto-woonuitgave is aanvaardbaar,
40% totale woonuitgave.
Resterend inkomen is het verschil tussen de bruto woonuitgave en woonquote. Min. Budgetten om menswaardig te
kunnen leven.
2.1 Gemiddelde woonquote
Pagina 4 van 41
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller verstuyftmerel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.