1. - Wat is de definitie van een "belasting"?
a. Een belasting doet een rechtsband ontstaan tussen de overheid en de
belastingplichtige, waarbij een heffing of prestatie wordt opgelegd ten
behoeve van een overheid, met als doel in de openbare uitgaven te
voorzien
2. - Wat is het verschil tussen de materiële en de formele belastingschuld?
a. De materiële belastingschuld: karakter houdt verband met de
berekening van de belasting
i. Kwantificering van het bedrag dat een concrete
belastingplichtige mbt een welbepaalde belasting nav een
concreet belastbaar feit aan de overheid verschuldigd is. Zodra
de toepassingsvoorwaarden van een belasting vervuld zijn,
ontstaat de materiële belastingschuld.
ii. “belastbaar feit”
1. onmiddellijk voltrokken zoals bvb indirecte belastingen
2. niet onmiddellijk voltrokken zoals bvb inkomstenbelasting
b. De formele belastingschuld houdt verband met de opeisbaarheid en
invordering van de belasting
i. Sommige belastingen worden spontaan betaald. De
belastingschuld wordt pas bij wanbetaling geformaliseerd, om
een titel te creëren en over te gaan tot gedwongen
tenuitvoerlegging (bv. successierechten in Brussel en Wallonië)
ii. In andere gevallen moet de belastingschuld steeds eerst
geformaliseerd worden, vooraleer deze geïnd kan worden.
Doordat de belastingschuld al geformaliseerd is, beschikt de
overheid reeds over een titel en kan zij direct overgaan tot
gedwongen tenuitvoerlegging (bv. personenbelasting).
3. - Welke overheden kunnen belastingen invoeren in ons land?
a. Federale overheid
b. Gemeenschappen en/of gewesten
c. Provincies en gemeenten
d. Agglomeraties en federaties van gemeenten
,4. - Bespreek artikel 170 GW.
● Het fiscaal legaliteitsbeginsel
○ Principe gaat terug tot de Déclaration des droits de l’homme et
du citoyen
■ No taxation without representation-principe legt het
zwaartepunt van de fiscale bevoegdheid bij de WM
● Belasting invoeren implicieert een beslissing van
hetzij het parlement, de gewestelijke
deelparlementen of de provincie- en de
gemeenteraad
○ één uitzondering => Brieven van adeldom
(Koning)
■ Volgende zaken moeten worden ingevoerd door de WM
● Vaststellen van subject, object en grondslag
● Vaststellen van tarief
● Vaststellen van vrijstellingen, verminderingen en
aftrekposten
■ Niet altijd even strikte toepassing
● Volmachtwetten
● Kaderwetten
○ Strikte interpretatie van fiscale wetten
○ Onmogelijkheid om van fiscale wetten af te wijken
5. - Wat is de rechtsgrond voor de fiscale bevoegdheden van de overheid in ons
land?
a. Art 170 en 173 GW regelen welke “overheid” een belasting kan
invoeren en heffen
i. Federale staat
ii. Gemeenschappen en gewesten
iii. Provincies en gemeenten
6. - Wat is het verschil tussen de autonome en de toegewezen
belastingbevoegdheid?
● Autonome belastingsbevoegdheid impliceert dat een bevoegdheidsniveau
binnen haar wettelijk bevoegdheidskader zelf (autonoom) een belasting kan
invoeren
● Toegewezen belastingsbevoegdheid impliceert dat een beleidsniveau een
stuk van haar eigen belastingbevoegdheid afstaat aan een ander
beleidsniveau
,7. - Is de autonome belastingbevoegdheid een absolute bevoegdheid?
a. Neen, er zijn grenzen door door internationale normen en nationale
wetsbepalingen
● Bevoegdheid beperkt door EU-wetgeving en door verdragen
○ Vb. EU-verdrag ( vb vrij verkeer van kapitaal en personen )
○ Vb. EVRM ( vb. recht op eigendom zie oa GW-Hof,
Arbitragehof nr. 107/2005, 22 juni 2005 )
○ Vb. EU-richtlijnen inzake BTW ( vb. minimumtarief ) 15%
○ Vb. EU verordening inzake douanerechten
○ Vb. Dubbelbelastingverdragen in de inkomstenbelastingen en
de successierechten
● Bevoegdheid beperkt door de Grondwet
○ Vb. het gelijkheidsbeginsel ( 10, 11 en 172 GW )
● Bevoegdheid beperkt door de “wet”
○ Vb. gewesten en gemeenschappen : Wet van 23 januari
1989
○ Vb. provincies en gemeenten : artikel 464 WIB 92
8. - De autonome belastingbevoegdheid wordt beperkt door internationale
wetgeving. Bespreek.
● De autonome belastingsbevoegdheid wordt beperkt door
EU-wetgeving en door verdragen.
○ Vb EU-verdrag (vrij verkeer van kapitaal en personen)
○ Vb EU-richtlijnen inzake BTW (minimumtarief)
○ Vb Dubbelbelastingsverdragen
9. - Wat is de draagwijdte van het arrest van het Grondwettelijk Hof nr 107/2005
van 22 juni 2005?
● Dit arrest heeft betrekking op de successierechten in het Waals
Gewest. Meer specifiek had het Waals Gewest bij decreet het tarief dat
"tussen anderen" geldt verhoogd van 80% naar 90% voor de schijf
boven 175.000 euro. Tegen dit decreet werd een vernietigingsberoep
ingesteld bij het Grondwettelijk Hof, dat het decreet ook effectief
vernietigd heeft. Het Hof stelde in haar arrest dat een belasting aan
een tarief van 90% neerkomt op een verbeurdverklaring en dat
hierdoor het eigendomsrecht ingeperkt wordt, zonder enige redelijke
verantwoording. Het eigendomsrecht wordt o.a. door art. 16 Gw.
beschermd, waardoor het Hof de nieuwe regeling vernietigde.
, 10. - Bespreek de autonome fiscale bevoegdheid van de federale overheid.
● De federale overheid heeft enkel een autonome fiscale bevoegdheid
en geen toegewezen.
● De federale overheid heeft ook de meest uitgebreide fiscale
bevoegdheid, maar zijn autonome belastingsbevoegdheid is niet
absoluut en wordt beperkt door verdragen en eigen wetten
● Enkele voorbeelden
○ De inkomstenbelastingen
○ Met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen (vb.
beurstaksen)
■ Gedeeltelijke regionalisering (vb. verkeersbelasting)
○ BTW
○ Douane en accijnzen
○ Registratie en successierechten
■ Gedeeltelijke regionalisering
11. - Bespreek de autonome fiscale bevoegdheid van de regionale overheden.
● Enkel gewesten hebben een autonome fiscale bevoegdheid
● De grondslag hier is art 170 §2 GW, dat bepaalt dat de wet de
uitzonderingen waar de noodzakelijkheid blijkt, bepaalt.
○ Federale wet akn dus de fiscale autonomie van ondergeschikte
besturen beperken => zie wet 1989
■ Geen regionale belasting op materie die reeds het
onderwerp uitmaken van een federale belasting
■ Uitz Afval en water
● Enkele voorbeelden
○ Leegstandsbelasting woningen
○ Leegstandsheffing bedrijfsruimten
○ Planbatenheffing
○ Afvalwaterheffing
○ Kilometerheffing voor vrachtwagens
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sffrn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.26. You're not tied to anything after your purchase.