Geschiedenis van de wijsbegeerte van de moderne tijd II (BKULW0AO2A2021)
Class notes
College aantekeningen geschiedenis van de wijsbegeerte van de moderne tijd DEEL II KULeuven
22 views 1 purchase
Course
Geschiedenis van de wijsbegeerte van de moderne tijd II (BKULW0AO2A2021)
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Het is een uitgebreid document waarin alle informatie uit de lessen staan, de leesvragen (soms met antwoord) en de vragen van de opdracht. Je kan het gebruiken als cursus om te studeren, voor een samenvatting is het iets te lang (bijna 80p.) Het is perfect om af te drukken (en in te bundelen). Op h...
Geschiedenis van de wijsbegeerte van de moderne tijd II (BKULW0AO2A2021)
All documents for this subject (1)
Seller
Follow
vandenbrouckemargot
Reviews received
Content preview
GESCHIEDENIS VAN DE WIJSBEGEERTE
VAN DE MODERNE TIJD II (4sp)
Prof. de Boer
2021
Margot Vandenbroucke
1
,Inhoudsopgave
Les 1: Nieuwe wereldbeeld ..................................................................................................................... 5
Les 2: Kant, ‘Beantwoording op de vraag: Wat is verlichting?’ (1784) ................................................... 8
Inleiding ............................................................................................................................................... 8
Tekst Kant I .......................................................................................................................................... 9
Leesvragen......................................................................................................................................... 10
Les 3: Kant, Prolegomena tot elke toekomstige metafysica die als wetenschap kan gelden (1783) .... 12
Inleiding ............................................................................................................................................. 12
Tekst Kant II ....................................................................................................................................... 15
Leesvragen......................................................................................................................................... 18
Opdracht............................................................................................................................................ 19
Les 4: Kant, Prolegomena tot elke toekomstige metafysica die als wetenschap kan gelden (1783) .... 20
Inleiding ............................................................................................................................................. 20
Tekst Kant III ...................................................................................................................................... 22
Leesvragen......................................................................................................................................... 25
Opdracht............................................................................................................................................ 26
Les 5: Fichte, Over het begrip van de wetenschapsleer (1794) ............................................................. 27
Inleiding ............................................................................................................................................. 27
Tekst Fichte ....................................................................................................................................... 29
Leesvragen......................................................................................................................................... 31
Opdracht............................................................................................................................................ 32
Les 6: Hegel, Lectures on the Philosophy of World History. Introduction: Reason in History................ 34
Inleiding ............................................................................................................................................. 34
Tekst Hegel ........................................................................................................................................ 40
Leesvragen......................................................................................................................................... 40
Opdracht............................................................................................................................................ 41
Les 7: Feuerbach, Het wezen van het christendom (1841).................................................................... 42
Inleiding ............................................................................................................................................. 42
Tekst Feuerbach ................................................................................................................................ 43
Leesvragen......................................................................................................................................... 44
Les 8: Marx, Voorwoord tot de Bijdrage tot de kritiek op de politieke economie (1859) en Stellingen
over Feuerbach (1845); Engels, Friedrich Engels over Hegel en Marx................................................... 46
Inleiding ............................................................................................................................................. 46
Tekst Marx I ....................................................................................................................................... 49
Tekst Marx II ...................................................................................................................................... 50
Tekst Engels ....................................................................................................................................... 50
2
, Leesvragen......................................................................................................................................... 51
Opdracht............................................................................................................................................ 52
Les 9: Kierkegaard, Of/of ....................................................................................................................... 53
Inleiding ............................................................................................................................................. 53
Tekst Kierkegaard .............................................................................................................................. 54
Leesvragen......................................................................................................................................... 55
Opdracht............................................................................................................................................ 57
Les 10: Schopenhauer, De wereld als wil en voorstelling (1818) .......................................................... 58
Inleiding ............................................................................................................................................. 58
Tekst Schopenhauer .......................................................................................................................... 58
Leesvragen......................................................................................................................................... 61
Opdracht............................................................................................................................................ 63
Les 11: Nietzsche, De genealogie van de moraal (1887)....................................................................... 64
Inhoud ............................................................................................................................................... 64
Tekst Nietzsche.................................................................................................................................. 65
Leesvragen......................................................................................................................................... 67
Opdracht............................................................................................................................................ 69
Examen .................................................................................................................................................. 70
3
,4
, Les 1: Nieuwe wereldbeeld
Overgang scholastiek naar nieuwe wereldbeeld 17e en 18e eeuw:
- Bevrijding van bestaande tradities en godsdienstige (christelijke) dogma’s die als keurslijf
worden ervaren: belang van zelf denken / experimenteren komt naar voren (bv in
natuurwetenschappen). Belangrijk moment: Luther begin reformatie (1517).
- Onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek naar de natuur en de verschillende facetten van
het menselijke leven / maatschappij. Copernicus (De revolutionibus 1542); Galilei (1564-1642);
Newton (Principia 1687).
- Feodale samenleving -> moderne staten (algemene wetten als basis voor rationele
beslissingen + zekere mate van volksvertegenwoordiging. Republiek der Nederlanden 1588-
1794; Engelse Commonwealth 1649-1660; Onafhankelijkheidsoorlog VS (1775-1783), dwz vlak
voor Kants essay Kritiek van de Zuivere Rede) – maar formele afschaffing slavernij en
lijfeigenschap in Europa pas begin 19e eeuw en in VS pas 1865. Franse revolutie 1789 dwz 8
jaar na Kants essay. [lijfeigenschap was nog uitloper van feodaal systeem, slavernij niet]
Ontwikkelingen filosofie:
Onder andere: Descartes (1596-1650), Spinoza (1632-1677), Hume (1711-1776): ieder op eigen manier
tegen scholastische metafysica die geënt/gebaseerd is op geloof. Ze vinden allemaal dat de mens zelf
moet onderzoeken wat de waarde is van een hele reeks aan dogmatische vooronderstellingen, kritisch
onderzoek naar alle mogelijke dogmatische vooronderstellingen. Ook Kant (1724-1804): moderne
filosoof, maar van mening dat we niet alles moeten opgeven en bepaalde aspecten uit christelijke
traditie moeten behouden maar in een seculier kader moeten opnemen. Hume meest radicaal wat
betreft traditionele opvatting omtrent kennis. Anderen veeleer hervorming in plaats van revolutie,
binnen nieuwe kader van moderniteit toch aantal religieuze principes behouden: bijvoorbeeld
Descartes behoudt zeker het bestaan van God en onsterfelijkheid van de ziel, Spinoza op zijn manier
ook. Hume daagt alle andere filosofen uit om hun stellingen te funderen, vanuit de gedachte dat dat
in een aantal gevallen iet lukt.
Empirisme vs rationalisme:
Die tegenstelling pas na Kant in gebruik genomen om moderne filosofie in te kaderen. (Want Kant ziet
Locke als een empirist en Hume als scepticus, hij zou beide niet onder ‘empirisme’ zetten.)
Is de zintuiglijke ervaring (buiten) of het denken (binnen) doorslaggevend bij het vormen van begrippen
en het vellen van oordelen? In hoeverre is het oordelen afhankelijk van de ervaring? Empiristen zijn
tegen aangeboren ideeën en mogelijkheid zuiver rationele kennis vanwege gevaar religieus
dogmatisme (er is dan altijd de mogelijkheid dat mensen zich laten indoctrineren). Locke stelt daarom
dat de mens een ongeschreven blad is. Empiristen kunnen kennis enkel verklaren door uit te gaan van
ervaringen en dat we dan via inductie tot algemene principes komen. Rationalisten zijn voor
aangeboren ideeën en voor zuiver rationele kennis (in de filosofie) omwille van universele / a priori
principes in wetenschappen en morele en/of religieuze waarheden. Descartes en Leibniz zijn
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vandenbrouckemargot. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.06. You're not tied to anything after your purchase.
