Biologie Hoofdstuk 15 - Kwetsbare ecosystemen
§15.1 - Energiestromen
Een ecosysteem is een begrensd gebied met een wisselwerking tussen de organismen onderling (biotische
factoren) en hun omgeving (abiotische factoren). In elk ecosysteem (binas 93b) gebruiken organismen energie
om organische stoffen te vormen (C-H verbinding). Door fotosynthese maken planten met behulp van zonlicht
energierijke C6H12O6 (glucose) uit CO2 en H2O - anorganische stoffen. De energie die planten via fotosynthese
vastleggen, is beschikbaar voor alle andere organismen in het ecosysteem. Elk organisme gebruikt een deel van
de organische stoffen als bouwstof of als energiebron.
Energiestroom
Producenten zijn de organismen die energie vastleggen in organische verbindingen.
Planten zijn foto-autotrofe organismen, organismen die met behulp van lichtenergie
organische stoffen maken uit anorganische stoffen (binas 93a1). Heterotrofe
organismen zijn de consumenten van het ecosysteem. Schimmels en bacteriën leven van
gestorven organismen en hun organische afvalproducten. Deze reducenten staan aan
het einde van een voedselketen. Uiteindelijk blijven alleen anorganische stoffen over, de
warmte verlaat het ecosysteem.
Andere energiebronnen
Chemosynthese is het opbouwen van organische stoffen uit anorganische met behulp
van energie die vrijkomt bij een chemische reactie met anorganische stoffen.
Nitrietbacteriën gebruiken de vrijkomende energie uit de oxidatie van NH4+ tot NO2- om
glucose te vormen. Nitraatbacteriën halen energie uit de oxidatie van NO2- tot NO3-.
Beide groepen bacteriën zijn chemo-autotroof (binas 93g) en spelen een belangrijke rol
in het hergebruik van stikstof door planten.
§15.2 - Populaties
Fitness is het vermogen om bepaalde allelen door te geven aan de volgende generatie. Een gevarieerde
genetische samenstelling van de populaties verhoogt namelijk de overlevingskansen van de populatie. Inteelt,
paren met familieleden, verlaagt de fitness en maakt de leden van de populatie nauw verwant. Ziekte is ook
kwetsbaar voor een populatie en datzelfde geldt voor predatie. Ongunstige biotische en abiotische factoren
beïnvloeden de populatie dus negatief.
Populatiedynamiek
Populaties nemen af door sterfte en emigratie. Zij groeien door geboorte en immigratie.
Leven in een nieuwe omgeving
Hoeveel soorten maximaal op een eiland kunnen leven, hangt af van de grootte van het eiland. Meestal heeft
een groot eiland meer habitats en ecologische niches dan een klein eiland. De grootste biodiversiteit vind je in
een landschap waar ecosystemen langzaam in elkaar overgaan. Het tussenliggende gebied vormt een gradiënt-
ecosysteem.
Aantallen soorten
De eilandtheorie (binas 93c) beschrijft het verband tussen de biodiversiteit en factoren als de grootte van een
eiland en de afstand die organismen moeten afleggen om er te komen. Er is een dynamisch evenwicht tussen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noellaakerboom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.32. You're not tied to anything after your purchase.