SAMENVATTING BUDGETTERING BASISBOEK BEDRIJFSECONOMIE
Hoofdstuk 14 Budgettering en verschillenanalyse
Budgetteren: Is een geïntegreerd onderdeel van de planning en control.
Een budget is de kwantitatieve vertaling van de geplande activiteiten voor een komende periode.
Functies van een budget:
- Planning. - Communicatie en coördinatie.
- Taakstelling en autorisatie. - Evaluatie en verantwoording.
Mogelijke nadelen van een budget:
- Het kost veel tijd.
- Het kan contraproductief werken (doel behaald -> rust).
- Het afdelingsbelang staat boven dat van de onderneming.
Rolling budget = Voortschrijdend budget.
Elke maand / kwartaal vaststellen wat er haalbaar is voor de komende 4 maanden / 4 kwartalen,
zodat het budget relevant blijft.
Responsibility accounting: Functionaris wordt alleen verantwoordelijk gesteld voor de kosten die hij
kan beïnvloeden.
De Balanced Scorecard.
Masterbudget: Het totaal van alle deelbudgetten.
Een budget kan zowel voor een onderdeel als voor de onderneming als geheel worden vastgesteld.
Op basis van het verkoopbudget resulteert dit uiteindelijk in de verwachte winst, liquiditeit en
financiële positie.
Kostenbudgetten:
1. Variabel: Normbedrag per te verrichten activiteit.
2. Vast: Bedrag per periode.
3. Gemengd: Combi van variabel en vast budget.
Verschillenanalyse: Op basis van verkoop en productie.
Achterhalen van de oorzaken van een verschil in budgetten en werkelijke cijfers.
1
Samenvatting boek: Basisboek Bedrijfseconomie Auteur: Brouwers, M.P.
,Samenvatting gemaakt door: Lucas van Beek (Lucas1) Commerciële economie (Sportmarketing)
Formules
Hoe maak je een verschillenanalyse?
Een vergelijking van het budget met de werkelijke kosten is alleen zinvol als het budget achteraf
wordt aangepast aan het werkelijke productieniveau (= flexibel bugetteren)
Budgetverschil:
Het efficiencyverschil + Prijsverschil =
OF:
(Qs x Ps) – (Qw x Pw) = Qs = Werkelijke productie x Standaard hoeveelheid per eenheid
Ps = Standaardprijs per eenheid
Qw = Werkelijk verbruikte hoeveelheid
Pw = Werkelijke prijs per eenheid
Voorbeeld:
Per product A wordt standaard 2kg grondstof gebruikt. De standaardprijs voor de grondstof is €8,00.
De begrote productie voor maart is 12.000 stuks
Voorcalculatie grondstofbudget voor maart (in kg en in €) = ?
12.000 x 2kg x €8,00 = € 192.000
Uit het productierapport blijkt dat er 10.000 eenheden zijn geproduceerd. Het grondstofverbruik is
22.000 kg. Kosten van deze grondstof €171.600
Budgetverschil = (Qs*Ps) – (Qw*Pw)
Qs = 10.000 stuks * 2kg = 20.000
Ps = €8,00
Qw = 22.000 kg
Pw = (171.600/22.000) = €7,80
Budgetverschil = (20.000*8) – (22.000*7,80) = - 11.600
Efficiencyverschil: (Werkelijke gebruikte hoeveelheid wijkt af van de standaardhoeveelheid).
(Qs – Qw) x Ps = Qs = Standaard hoeveelheid
Qw = Werkelijke hoeveelheid
Ps = Standaard prijs
Voorbeeld:
Prijsverschil: (Werkelijke prijs wijkt af van standaardprijs)
(Ps – Pw) x Qw = Ps = Standaard prijs per eenheid
Pw = Werkelijke prijs per eenheid
Qw = Werkelijk verbruikte hoeveelheid
Voorbeeld:
Het efficiencyverschil + prijsverschil = budgetverschil
2
Samenvatting boek: Basisboek Bedrijfseconomie Auteur: Brouwers, M.P.
, Samenvatting gemaakt door: Lucas van Beek (Lucas1) Commerciële economie (Sportmarketing)
Les 2: Verschillenanalyse op basis van productie
Wat was ook alweer een verschillenanalyse?
Het kwantitatief (cijfermatig) onderzoeken van het verschil tussen werkelijke en geschatte
(gebudgetteerde) kosten. Het doel van deze analyse is bedrijfsbeheersing.
Tijdens deze wordt ingegaan op 2 typen verschillenanalyse:
- Verschillenanalyse op basis van productie (week 2)
- Verschillenanalyse op basis van verkoop (week 5 en 6)
Verschillenanalyse:
Berekenen werkelijke bedrijfswinst:
Omzet X1
Productiekosten
- Materiaal x
- Loonkosten x
- Afschrijving x
- Verzekeringen x
- Etc. x
Totale productiekosten X2
________________ -
X3
Mutatie voorraad X4
(= Verschil werkelijke productie en werkelijke afzet,
Tegen standaardkostprijs).
________________
Bedrijfswinst X3 + X4
Is er een verschil tussen de werkelijke winst en de verwachte winst?
Verklaar dit verschil door middel van een verschillenanalyse.
3
Samenvatting boek: Basisboek Bedrijfseconomie Auteur: Brouwers, M.P.