Hoofdstuk 11: Beeldaspecten
11.1 – Kennis over beeldaspecten
De definitie van beeldende vorming is als volgt:
‘Vormgeven is een zoekproces met materiaal, dat door de veranderende vorm een nieuwe betekenis
krijgt. Dat gebeurt in een proces van bewuste aandacht voor beschouwing, onderzoek en werkwijze.’
betekenis
vorm materiaal
Deze dingen moet je weten voordat je een les beeldende vorming kan gaan geven:
- Materialen en hun mogelijkheden
- Op de hoogte zijn van de betekenissen die je met beelden kunt doorgeven, concreet maar
ook symbolisch en abstract
- Verschijningsvorm kunnen manipuleren.
Een verschijningsvorm is opgebouwd uit beeldaspecten, bijvoorbeeld kleur, textuur en contour. Je
moet bijvoorbeeld kunnen weten wat je met kleuren kunt, daarna kun je pas gaan werken.
Pas als je kennis hebt over beeldaspecten kun je een werkstuk beeldend vorm geven.
Beeldende vorm heeft actief begrip van beeldaspecten nodig. Door actief begrip van beeldaspecten
te hebben nodig je kinderen uit om ervaringen en beeldende inzichten op te doen.
,Indeling beeldaspecten
11.2 – Ruimte
Ruimte is een vreemd gegeven, ingewikkeld om ons een voorstelling van te maken. Hoe moeilijk
ruimtelijkheid is, ervaren we als we gaan vormgeven.
We hebben dan de keuze tussen:
- Vlak aan het werk gaan
- Ruimtelijk aan het werk gaan
Een goed ruimtelijk werkstuk is van alle kanten boeiend om te zien. In een tekening of schilderij is
ruimte te herkennen aan de diepte.
11.2.1 – Vormgeven aan ruimte
Bij het maken van ruimtelijke beeldende werkstukken hanteren we 3 categorieën:
Ruimte innemen
Ruimte doorsteken
Ruimte omvatten
Ruimte innemen
Als je ruimtelijk vormgeeft, kun je geboeid raken door vormen die vooral door verdeling van massa
wordt bepaald.
Ruimte doorsteken
Er zijn ook ruimtelijke beelden waarbij de massa nauwelijks een rol speelt. Daarbij gaat het vooral om
het aangeven van de ruimte, vaak zo licht en stek mogelijk, een ruimtelijk lijnenspel.
Ruimte omvatten
Door het bestaan van ruimte kunnen we iets omvatten, maar ook zelf omvat worden. Omvatten en
omvat worden zijn belangrijk voor ons bestaan, zowel functioneel als emotioneel.
, 11.2.2 – Ruimtesuggesties op het vlak
Als je een werkelijke situatie wilt weergeven op een teken- of schildervlak, zit je met een probleem:
‘Hoe creëer je ruimte op plat papier?’
Dit kun je doen door bijvoorbeeld:
Lichtinval
Standpunt en horizon
Plaats in het grondvlak
Overlapping
Grootteverschil
Kleur en textuur
Lichtinval:
Als we van een object (voorwerp) strikt de contour tekenen, lijkt het plat, alsof het is uitgeknipt. Als
we binnen die contour licht en donker aanbrengen, dan krijgt die vorm volume. Het is alsof de vorm
uit de ondergrond opbolt.
Standpunt en horizon:
Het standpunt van de kijker is van doorslaggevende betekenis bij de uitdrukking van ruimte op het
platte vlak. Bijvoorbeeld bij een raam, hoe hoog of hoe laag het getekend is, bepaald hoe hoog jij het
voor je ziet, en hoe hoog of laag je kijkt.
De horizon is een belangrijk oriëntatiepunt in het gezichtsveld. Hij bepaald de ooghoogte van de
kijker.
De verandering van standpunt van de kijker veranderd het plaatje. Deze manieren van
ruimteweergave worden ook wel: vogelvlucht- en kikvorsperspectief.
Plaats in het grondvlak:
De plaats van de dingen in het grondvlak bepaald de ruimtelijke positie. De lagere plaatsing van de
dingen betekent dichtbij, de hogere ver weg.
Overlapping:
Objecten kunnen voor en achter elkaar staan. Vaak kun je dingen minder goed zien in de verte omdat
er dan iets voor staat. Het word overlapt door een voorwerp dat dichterbij staat. Door overlapping te
gebruiken, kun je laten zien welke voorwerpen dichtbij en welke veraf staan.
Grootteverschil:
Grootteconstante mechanisme in je waarnemingsapparaat.
Als je iemand ziet in de verte is hij net zo groot als je pink bijvoorbeeld, hoe dichterbij hij komt hoe
groter hij wordt. Dit komt door de grootteconstante.
Ons waarnemingsapparaat vertaalt kleiner gewoon in verder weg.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller susanvos. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.