Deel 1: Fundamentele elementen van het handels- en
economisch recht
1. De bronnen van het handels- en economisch recht
Handelsrecht = deel van het economisch recht betreft handelsrechtelijke verbintenissen van
handelaars.
1.1. Wetgeving
Nationale wetgeving
• Wetboek van Koophandel (W.Kh.)
o Aangevuld met verschillende bijzondere wetten
• Wetboek van Economisch recht
o Bestaat uit 18 boeken met zeer uiteenlopende materies
• Wetboek van Vennootschappen
• Burgerlijk Wetboek is ook belangrijk!
• Regionale wetgeving
o Decreten en besluiten van gemeenschappen en gewesten
o Vb.: Taaldecreet
Internationale wetgeving
• Uitgevaardigd door supranationale instellingen
o Europees Recht
• Europees Parlement en Europese raad zijn de wetgevende organen van de EU
o Verdragen
▪ Kunnen bilateraal of multilateraal zijn
o Richtlijnen
▪ Bevatten enkele rechtsregels die door de lidstaten moeten worden
opgenomen en verwerkt in de eigen wetgeving.
▪ Vb.: Harmonisatierichtlijnen
o Verordeningen
▪ Bevatten een algemene en volledige reglementering die rechtstreeks van
toepassing is op de lidstaten.
o Besluiten
▪ Bevatten bijzondere besluiten die enkel op de uitdrukkelijk aangeduide
bestemmelingen van toepassing zijn.
1.2. Rechtspraak
= Het geheel van beslissingen uitgesproken door diverse rechtscolleges.
Niet bindend, maar wel een belangrijke rechtsbron!
Hof van Justitie is bindend in België
1.3. Gewoonte
Gewoonterechtelijke regels zijn gebaseerd op welbepaalde en herhaalde handelswijzen die als
algemeen verbindend worden aanvaard.
1
, 2. Ondernemingsrecht
1.4. Rechtsleer
= Het geheel van studies geschreven door rechtsgeleerden (die verschijnen in rechtstijdschriften en
boeken)
Vb.: Rechtskundig Weekblad
Niet bindend, maar de rechtspraak laat zich er wel door beïnvloeden.
2. De Rechtbank van Koophandel
2.1. Samenstelling
Opgedeeld in afdelingen en kamers, elke kamer heeft:
• Een voorzitter: beroepsmagistraat
• 2 lekenrechters: rechters in handelszaken
o Moeten geen juridische opleiding hebben
o Komen uit het bedrijfsleven
o Benoemd door de koning voor een korte, hernieuwbare periode van 5 jaar
Verder worden de rechtbanken bijgestaan door:
• Een griffier
• En in een aantal gevallen moeten ze het advies horen van een magistraat van het Openbaar
Ministerie (parket)
o Dit ambt wordt waargenomen door de procureur en bijstaan door substituten.
2.2. Bevoegdheden
Territoriale bevoegdheden
Per ressort van het hof van beroep is er één Rechtbank van Koophandel 4
In het ressort van Brussel zijn er 4
+ 1 in Eupen
= 9 rechtbanken in totaal
Materiële bevoegdheid
• Alle geschillen tussen ondernemingen
• Vorderingen van niet-handelaar tegen handelaar in commerciële verrichtingen als niet-
handelaar het wil
o Andersom kan niet (handelaar tegen niet-handelaar Vrederechter of rechtbank
van eerste aanleg)
• Ook voor een aantal specifieke gevallen:
o Tussen vennoten
o Geschillen door een faillissement
o Geschillen met betrekking tot wisselbrieven
2.3. Procedures
De gewone procedure kent 3 kernmomenten:
• Dagvaarding
o Eiser brengt de verweerder voor de bevoegde rechtbank
2
, 2. Ondernemingsrecht
• Openbare terechtzitting
o Partijen pleiten voor hun zaak
• Vonnis
o Rechter velt zijn oordeel over het geschil
Daarnaast zijn er ook verkorte en buitengewone procedures:
• Bij spoedeisende zaken kan de voorzitter in kortgeding maatregelen treffen
o Vb.: Leverancier verplichten om alvast een levering te doen die hij inhoudt
• Voorzitter kan optreden zoals in kortgeding
o Bij een vordering tot staking
3. Het bewijs in handelszaken
3.1. Algemene regels
• Een persoon die iets beweert, moet hiervoor bewijs kunnen leveren
• Er zijn 2 vuistregels aangaande de toegelaten bewijsmiddelen:
o Verbintenissen uit overeenkomst (met een waarde meer als 375,00 euro) kunnen
enkel bewezen worden met schriftelijke bewijzen
▪ Authentieke akte of onderhandse akte
o Materiële feiten mogen worden bewezen met getuigen en vermoedens
▪ Bv.: bij het bewijs van de onrechtmatige daad en de vreemde oorzaken
3.2. Bijzondere bewijsmiddelen
De boekhouding
Dit is niet vanzelfsprekend want:
• Bevat bedrijfsgeheimen (winstmarge, klanten, …)
• Elke handelaar stelt zijn boekhouding eenzijdig op
o = Schriftelijke buitengerechtelijke bekentenis
Bewijskracht
• Tussen bedrijven onderling kan een regelmatig gevoerde boekhouding aangenomen worden
als bewijs van handelsverrichtingen
o De feitenrechter kan de gegevens van de boekhouding met elkaar confronteren
o Indien de boekhouding geaccepteerd wordt als bewijs, kan dit zowel in het voordeel
als in het nadeel van de handelaar gebruikt worden
• Niet-handelaar tegen handelaar: boekhouding kan tegen handelaar gebruikt worden
o Regel van onsplitsbaarheid van bekentenis
o = Men neemt de volledige boekhouding als bekentenis, men kan niet maar een
deeltje los van de rest zien als bekentenis.
• Handelaar tegen niet-handelaar: boekhouding heeft geen bewijskracht
De bewijskracht kan als volgt worden samengevat:
• Feitenrechter oordeelt soeverijn over de aanvaarding ervan als bewijsmiddel
• Handelaar kan de boekhouding enkel in zijn voordeel inroepen
• In het nadeel van de handelaar kan de boekhouding ingeroepen worden door zowel een
andere handelaar als door een niet-handelaar
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lennerdk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.43. You're not tied to anything after your purchase.