DE SOCIOLOGISCHE
BENADERING
DE SOCIOLOGISCHE VERBEELDING
Speelt een rol bij het zoeken naar verklaringen
Gebeurtenissen die het leven van mensen typeren worden bekeken vanuit een ruimer geheel
waarbinnen mensen met elkaar samenleven
Sociale relaties bepalen het persoonlijk leven van mensen, maar die sociale relaties zijn ook het
resultaat van een historisch proces
“Het vermogen om brede maatschappelijke ontwikkelingen in verband te brengen met de
individuele ervarings- en belevingswereld.”
In 3 stappen (casus kiezen voor hoger onderwijs)
o De biografie
Verder studeren is de norm in je gezin
In een democratische samenleving moet iedereen gelijke toegang hebben tot
onderwijs
o De sociale omgeving
Belang van een diploma
Er is vraag van bedrijven naar hooggeschoolde werknemers
o Historische ontwikkeling
Resultaat van de modernisatie, industrialisatie, democratisering, emancipatie
EEN SOCIOLOGISCH PROBLEEM
Een sociaal/sociologisch probleem spruit voort uit de werking van de samenleving, het is de probleemstelling
van een sociologische studie
DE SOCIOLOGISCHE BRIL
SOCIOLOGIE EN HET SOCIAAL HANDELEN
Sociologie bestudeert de sociale werkelijkheid
Het sociaal handelen van de mensen
Het onderscheidt zich van de andere sociale wetenschappen
Het geeft geen verklaring voor gedrag op individueel niveau
WEBER : 4 TYPES VAN SOCIAAL HANDELEN
Instrumenteel-rationeel handelen
o Er wordt een afweging gemaakt welke middelen het best geschikt zijn om je doel te bereiken
Waarde-rationeel handelen
o Het bewust geloof in de waardevolheid van de handeling staat centraal
Affectief handelen
o Het handelen wordt gedreven door gevoelens
Traditioneel handelen
o De gewoonte ligt aan de basis
,AANVERWANTE DISCIPLINES
“Elke wetenschap probeert vanuit eigen invalshoeken de sociale werkelijkheid te verklaren, we noemen dit de
aspectualiteit van de wetenschap”
Psychologie
o Focust op het individu
o Sociologie focust zich op de interactieprocessen tussen individuen
o Referentiekader psychologie: het interne functioneren, de psyche en de mentale processen
o Referentiekader sociologie: klemtonen vanuit de sociale omgeving
Sociale psychologie
o Bestudeert hoe individuen denken, voelen, zich gedragen in relatie tot anderen en hoe de
gedachten, gevoelens en gedragingen van mensen beïnvloed worden door anderen
o Bestudeert effecten van groepskenmerken op het individuele handelen (verloop
socialisatieprocessen, impact massamedia op groepen)
o Bestudeert attitudes
Culturele antropologie
o Komt voort uit de etnologie met accent op de studie van 1 cultuur
o Zoekt naar verschillen en gelijkenissen tussen culturen
o Maakt gebruik van kwalitatief onderzoek (veldwerk, participerende observatie)
Sociobiologie
o Voortrekker: Wilson
o Uitgangspunt: sociaal gedrag heeft een biologische basis en kan verklaard worden door
biologische principes
o Wisselwerking biologische en sociologische processen
GRONDLEGGERS VAN DE SOCIOLOGIE
AUGUST COMTE
Synthese van het ‘nieuwe denken’ over de samenleving
Bakende het terrein van de sociologie af
‘vader van de sociologie’
Sociologie moet zich volgens hem bezig houden met observeren, analyseren en vergelijken van sociale
fenomenen en ontdekken van wetten die de relaties tussen deze fenomenen bepalen
KARL MARX
Bracht wetenschappelijke analyse van de structuur van het kapitalisme
o Deze structuur leidt tot armoede en werkloosheid
Ontwikkeling kapitalisme leidt ook tot sociale revolutie
Marx droeg bij aan begrip “sociale klasse”
EMILE DURKHEIM
Sociale feiten (faits sociaux) zijn producten die voortspruiten uit het georganiseerde sociale leven
o Bv: structuren, instituties, cultuur
Sociale feiten zijn dwingend en extern aan het individu
Sociale feiten zijn gekenmerkt door statistische regelmaat
, o Anomie (normenloosheid)
o Mechanische/organische solidariteit
o Typologie van de zelfmoord
Grondlegger van het structuralisme
MAX WEBER
Grondlegger
o Sociale actierichting
o Verstehende methode
Typologie van het sociaal handelen
o Instrumenteel-rationeel handelen
o Waarde-rationeel handelen
o Affectief handelen
o Traditioneel handelen
Typologie van macht/gezag
o Rationeel-legaal gezag
o Charismatisch gezag
o Traditioneel gezag
, HET TERREIN VAN DE
SOCIOLOGIE
DEFINITIE SOCIOLOGIE
OMSCHRIJVING
Sociologie: de wetenschap die begaan is met de systematische studie van de interactie tussen personen en
sociale eenheden, van de factoren die de interactie bepalen en van de gevolgen daarvan op het menselijk
gedrag
Sociologie is studie van
o Interacties tussen personen en groepen
o De omgevingsfactoren die deze interacties beïnvloeden
o Het effect hiervan op het menselijk gedrag
De wijze waarop mensen elkaar beïnvloeden is bepaald door de context, de interactie tussen mensen
bepaalt op zijn beurt het menselijk gedrag
ANALYSE VAN DE DEFINITIE
GEDRAG
Resultaat van het sociaal handelen binnen een bepaalde context
Gedragingen vertonen patronen
INTERACTIE
Legt de nadruk op de uitwisselingen van handelingen tussen mensen
Geeft de manier aan waarop sociaal handelen verloopt
Bv: samenwerken tussen mensen, tegenwerken van elkaar
OMGEVING
Interactie gebeurt in een context of omgeving
Bv: manier waarop we met anderen omgaan met mensen van andere afkomst is bepaald door evolutie
naar multiculturele samenleving
GEDRAG
Gedrag
o Resultaat van betrokkenheid van mensen op elkaar
o Heeft waarneembare dimensie
o Vertoont patronen en is daardoor voorspelbaar
OBJECTIEF EN SUBJECTIEF WAARNEMEN
Gedrag: elke actie of reactie van een individu
Bevat altijd een objectief en subjectief waarneembare dimensie
o Objectief: aspecten van het gedrag kunnen door iedereen waargenomen worden
o Subjectief: interne component van het gedrag, kan door 1 partij waargenomen worden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marthevanquaethem. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.58. You're not tied to anything after your purchase.